წინა მიმოხლვაში სადაც მე მოგიყევით თქვენ Сolt SAA-ზე, მე ასევე გაკვრით ვახსენე, რომ მაინცდამაინც არ ვარ დიდი მოყვარული ტრადიციული ამერიკული იარაღების, იმ მიზეზით, რომ დღეს ბევრად უკეთესი ალტერნატივები არსებობს და მე ამერიკელებისგან განსხვავებით, მიუხედავად იმ ფაქტისა, რომ ვარ ამრიკის ფანი მაინც არ ვგრძნობ ემოციურ კავშირს ამერიკულ იარაღებთან. თურამე ემოციური კავშირი გამაჩნია იარაღებთან ეს იქნება გერმანული, იტალიური და ალბათ საბჭოთა/რუსული სისტემები, რომლებზეცმე მე “გავიზარდე”. მაგალითად, მე მიმაჩნია, რომ ბერკეტიანი ჰენრის სისტემის კარაბინები უიმედოთ მოძველებული სისტემებია უამრავი ნაკლით და შეზღუდვით. ამის გამო ლოგიკური იქნებოდა, რომ მათი წარმოება შეწყვეტილიყო, როგორც თავის დროზე მაგალითად შეწყდა დრეიზეს კონსტრუქციის ნემსიანი იარაღების წარმოება, უბრალლოდ იმიტომ, რომ გაჩნდა უკეთესი ალტერნატივები.  არც ნამდვილი ამერიკული ლეგენდის 1911-ის დიდი მოყვარული არ ვარ, მიუხედავად იმისა, რომ ამ პისტოლეტს ნამდვილად გააჩნია შესანიშნავი ერგონომიკა და სროლისუნარიანობა … თუ რათქმაუნდა დაბრკოლებამ ხელი არ შეგიშალათ სროლაში. თანაც  მე არ გამიმართლა და ყველა 1911 ტიპის იარაღი, რომელიც მე შემხვდა, აღმოჩნდა პრობლემური, რის გამოც ცუდ სიზმარშიც ვერ წარმოვიდგენ, რომ რომელიმე 1911 ჩაანაცვლებს ყველაზე გაფარჩაკებულ “გლოკს” რომელიც მე ოდესმე მინახავს….  ამ განცდამ, რომ ყველა ტრადიციული ამერიკული იარაღი საკმაოდ შორს არის იდეალისგან , მე არ დამტოვა მაშინაც, როდესაც მომეცა საშუალება ახლოს გამეცნო 1911-ის მერე რიგით მეორე ყველაზე ლეგენდარული ამერიკული პისტოლეტი, .45 კალიბრის Сolt SAA, უფრო სწორედ მისი იტალიური რეპლიკა. უნდა ითქვას, რომ კონკრეტულად ამ მოდელმა დაიმსახურა ქება და მაღალი შეფასებები ისეთი ცნობილი  პისტოლეტის ამერიკელი ოსტატებისგან, როგორებიც არიან ჩიკ გეილორდი, სკიტერ სკელტონი, კლინტ სმიტი, ჯიმ ვილსონი, ჯონ ტაფინი და ა.შ.  მაგრამ თავად განსაჯეთ. რევოლვერი ტექნიკურად არის 6 ვაზნიანი, მაგრამ რელაურად უსაფრთხოდ შესაძლებელია მისი გამოყენება მხოლოდ 5 ვაზნით დოლურაში, წინააღმდეგ შემთხვევაშ არსებობს საფრთხე რომ მიწაზე დავარდნისას მოხდება გასროლა. 6 ვაზნიანი რევოლვერი, რომელშიც თუ ჩადე 6 ვაზნა შეიძლება ან შენ ან შენი ცხენი დაემშვიდობოთ სიცოცხლეს. ლეგენდის თანახმად თვით უატ ერპს შემთხვევით გაუვარდა ტყვია  SAA-დან…..

რევოლვერს გააჩნია ალბათ ყველაზე რთული და ნელი გადატენვის პროცედურა, სადაც მასრების ექსტრაქცია და  დოლურას ავსება ხდება ცალობით.  ცალმუხტიანი ან მრავალ ლულიან კაჟიან პისტოლეტებთან შედარებით ეს მეთოდი უდაოდ იყო წინ გადადგმული ნაბიჯი, მაგრამ უკვე მაშინ არსებობდა პისტოლეტები მასრების ერთდროული ექსტრაქციით. არსებობდა რევოლვერები მასრების ავტომატური ექსტრაქციითაც კი, როგორც ფონ შტაიგერის რევოლვერები.

SAA, როგორც სახელიდან გამომდინარეობს არის ერთმაგი მოქმედების რევოლვერი, რაც ნიშნავს, რომ ყოველი გასროლის წინ საჭიროა ჩახმახის შეყენება. იმ დროისთვის უკვე არსებობდა ორმაგი მოქმედების რევოლვერები. ამიტომ SAA-დან სწრაფი სროლა ითხოვს ბევრ პრაქტიკას.

არ ვიცი სხვები რას იფიქრებენ ამ იარაღის ხელში აღების შემდეგ, მაგრამ მე ვთვლი, რომ ერგონომიკა შეიძლება ითქვას სულ ცოტა არის “სპეციფიური”. მიჩვეული ახალ იარაღებს მე ვერ ვიტყვი, რომ SAA არის ერგონომიულად ჩემთვის მოსახერხებელი. სახელური მეჩვენება მოკლე, ჩახმახი ძალიან წინ არის და ჩემთვის ზედმეტად მაღალია. დაივიწყეთ მაქსიმალურად მაღალი ჭერა, იმიტომ რომ თუ სახელური ბოლომდე ჩასვით ხელში, აღმოჩნდება რომ შეუძლებელია ჩახმახის შეყენება. რამდენიმე ისტორიკოსი ახსენებს, რომ სახელურის ასეთი ფორმა განპირობებული იყო იმისთვის, რომ გასროლის შემდეგ იარაღი “ჩაცურებულიყო” ხელში, რაც ამცირებდა უკუცემას, მაგრამ ამავე დროს ეს ითხოვდა ჭერის კორექტირებას ყოველი გასროლის შემდეგ. დღევანდელ სამყაროში სადაც მოდაშია ზე-სწრაფი სროლა, ხოლო იარაღზე, მისი უკეთესი კონტროლისთვის გამოიყენება ყველაფერი დაწყებული სახელურებზე აბრაზიული ფირის დაკრობით და დამთავრებული სტიპლინგით და ცვლადი ჩანართებით, გადაწყვეტილება სადაც უკუცემის შემცირება ხდება იარაღის მოძრაობით ხელში, გამოიყურება, როგორც  ერესი.

როგორც პისტოლეტიდან მსროლელისთვის ჩემთვის ასევე არის მიუღებელი რუდიმენტარული სამიზნე მოწყობილობები. ასეთი კონფიგურაცია, ჩარჩოზე ღარით და მარტივი არარეგულირებადი კორათი, იქნებოდა ბუნებრივი წინა საუკუნის დასაწყისის ჯიბის პისტოლეტებზე მაგრამ არა .45 კალიბრის რევოლვერზე 5.5 ინჩიანი ლულით. ასევე რა მოსაწონია, რომ ჩახმახი დაცემისას ის კეტავს ამ ღარს და შეუძლებელია დაკვირვება, როგორ იცვლება კორას და თარაზოს მდგომარეობა გასროლის შემდეგ, რაც ძალიან გეხმარება იმაში, რომ გაუგო პისტოლეტს და გამოიყენო სროლის ყველაზე ეფექტური ტექნიკა.

დღევანდელი გადმოსახედიდან არც ხრახნების არსებობა კონსტრუქციაში არ ჩაითველბა პლიუსად. არა და SAA-ში არც მეტი არც ნაკლები 11 ხრახნია, რომლებსაც პერიოდულად ჭირდება გადაჭერა.  70-ან წლებში მართალია ეს პრობლემა მოგვარდა, შესაბამისი პლასტმასის საფენების გამოყენებით, მაგრამ რეპლიკების უმეტესობა, რამდენადაც ჩემთვის ცნობილია გამოდის ამ საფენების გარეშე.

მაგრამ….. მაგრამ მიუხედავად ამ ყველაფრისა, კომპანია კოლტი თითქმის 150 წლის შემდეგ, ძნელად დასაჯერებელა, მაგრამ კვლავ აგრძელებს ამ რევოლვერების გამოშვებას და მაგის გარდა ალაბათ ერთი 10 კომპანია უშვებს ამ რევოლვერის რეპლიკებს. სულ რამდენიმე წლის წინ ერთ-ერთმა ლიდერმა ცეცხლსასროლი იარაღის წარმოებაში, იტალიურმა ბერეტამ, შეიძინა რეპლიკების ყველაზე დიდი მწარმოებელი ასევე იტალიური “უბერტი” და ახსნა ეს იმით, რომ სურს დაიკავოს ლიდერის ადგილი ასეთი ტიპის იარაღების წარმოებაში. ანუ მოთხოვნა SAA-ზე და ასევე ჩემს მიერ ნახსენებ ჰენრის სისტემის კარაბინებზე კვლავ არსებობს და როგორც ჩანს საკმაოდ დიდიც არის.

მაშ რატომ არ ჩაბარდა SAA წარსულს, რატომ არის ამ რევოლვერზე მოთხოვნა მიუხედავად ყველა ნაკლისგან (ეხლა ამას რომ ვწერ, მე თვითონ მრცხვენია, ვინ ვარ მე რომ ვაკრიტიკო ამერიკული ლეგენდა) და რატომ გრძელდება მისი წარმოება და ვთქვათ არ გამოდის დღემდე ლე-მატის (Le-Mat), ვებლეის, გასერის ან ჰარინგტონ&რიჩარდსონის რევოლვერები? რაშია SAA-ს საიდუმლოება?  ალბათ პირველ რიგში იმაში, რომ SAA არის უკიდურესად  მარტივი და შესაბამისად საიმედო. SAA არის ერთ-ერთი ყველაზე მარტივი პისტოლეტი, რომელიც მე ოდესმე მჭერია ხელში ხოლო სიმარტივე და საიმედოობა არასდროს არ გაქრება მოდიდან. ამიტომ უამრავი მონადირე დღეს მაგალითად ნადირობს ცალ-ლულიანი ან ორ-ლულანი თოფებით მიუხედავად იმისა, რომ არსებობს უამრავი კონსტრუქციის და საკმარისად საიმედო ნახევრად-ავტომატები. აფრიკაში, სახიფათო ნადირობებზე ორლულიანი შტუცერი დღესაც არის საუკეთესო არჩევანი.  დღეს მწარმოებლები ეჯიბრებიან ერთმანეთს იმაში ვინ გამოუშვებს უფრო მარტივ და ტექნლოგიურ იარაღას, მაგრამ 150 წლის წინ კოლტმა ეს უკვე გააკეთა. SAA ყველა კონკურენთან შედარებით იყო უფრო მარტივი და შედგებოდა უფრო ცოტა დეტალისგან. რაც უფრო ცოტა დეტალია და რაც მთავარია უფრო ცოტა მოძრავი დეტალი, მით უფრო ნაკლები ალბათობაა, რომ რამე გაფუჭდება. ეს კიდე შეიძლება იყოს ნომერ პირველი პრიორიტეტი, როდესაც გიწევს არსებობა გარემოში სადაც უახლოეს იარაღის ოსტატამდე, რომ მიაღწიო, რამდენიმე დღე უნდა გაატარო გზაში.  დიახ “სმიტ&ვეოსნის” რევოლვერი უფრო სწრაფად იტენებოდა მაგრამ ამისთვის, მას ქონდა საკეტი, სახსარი, ეჟექტორი, ზამბარები, წკირები.  სხვათაშორის კვალიფიციური ოსტატების და სათადარგო ნაწილების დეფიციტი, არის ფაქტორი, რომელიც ქართველმა იარაღის მფლობელებმა უნდა გაითვალისწინონ. არა მე არ გეუბნებით რომ ყველა უნდა გადავიდეთ პრიმიტიულ იარაღებზე, მაგრამ არ იქნება ურიგო ეს ფაქტორი გავითვალისწინოთ.  სწორედ ამის გამო მე არავის არ ვურჩევ  ახალი ან ზედმეტად იშვიათი იარაღის ან ისეთი იარაღების შეძენას, რომლებიც ცნობილი არიან პრობლემური “ხასიათით”. ახალი იარაღი ანუ ახალი მოდელის იარაღს მე იმიტომ ვახსენებ,  რომ დღევანდელობამ რეალობა გახადა ახალი იარაღების პარტიების და მოდელების რეგულარული გამოთხოვა, ექსპლუატაციის პროცესით აღმოჩენილი ხარვეზების გამო, იმიტომ, რომ გაყიდვაში მოხდა იარაღები აწყობილი დეფექტური ნაწილებისგან, იმიტომ რომ ვირაცას რაღაცა გაეპარა, ან ქვე-კონტრაქტორმა მიაწოდა დეფექტური კომპონენტები ამ მასალები. ასეთი შემთხვევები უკვე დაფიქსირდა და ასეთი პრობლემის მოგვარება შეიძლება გახდეს სერიოზული pain in the ass იარაღის მფლობელისთვის.

ამ სურათიდან კარგად ჩანს რამდენად მარტივია SAA, “სმიტ&ვესონთან” შედარებით. 

რაც შეეხება დამრტყმელ-სასხლეტ მექანიზმს, დიახ ორმაგი მოქმედების მექანიზმი არის უფრო მოსახერხებელი და თეორიულად უფრო სწრაფიც, ერთი ხელიდან სროლისას კი პრაქტიკულადაც უფრო სწრაფია, მაგრამ მხედრები უპირატესობას ანიჭებდნენ კოლტის ერთმაგი მოქმედების სასხლტებს იმ მარტივი მიზეზით, რომ დაშვებული ჩახმახით აბსოლუტურად გამორიცხული იყო შემთხვევითი გასროლის ალბათობა, მაშინ როდესაც ორმაგი მოქმედების რევოლვერით, ერთ დროულად რევოლვერის ჭერისას და ცხენის მართვისას ალბათობა, რომ სასხლეტზე შემთხვევით დაგეჭირებოდა იყო დიდი, ამიტომ ბევრს მიაჩნდა, რომ ერთმაგი მოქმედების SAA იყო უფრო უსაფრთხო და მოსახერხებელი. ნუ დაგავვიწყდება, რომ SAA იყო ჩაფიქრებული, როგორც კავალერისტების იარაღი. ასე, რომ შეიძლება დღევანდელი გადმოსახედიდან რევოლვერი ასეთი დამრტყმელ-სასხლეტი მექანიზმით მოგვეჩვენება, როგორც ანაქრონიზმი, მაგრამ მაშინ ასე იყო უფრო უკეთესი. ასევე გაითვალისწინეთ, რომ ეს იარაღი იქმნებოდა ერთი ხელიდან სროლისთვის. იმიტომ, რომ მეორე ხელში თქვენ გეჭირათ ცხენის სადავი. გამოცდილი მსროლელები იყენებდნენ იარაღის ჭერის ტექნიკას, რომელიც გამორიცხავდა იარაღის ხელში ჩაცურებას. ამისთვის ტარის ქვეშ ხდებოდა ნეკა თითის მოთავსება, რისი საშულებასაც იძლევა სახელური, რომელიც მე აქამდე მომეჩვენა მოკლე.  ასევე რასაც იარაღს ვერ დაუკარგავ არის ის რომ, მისი დამიზნება ძალიან ბუნებრივია. დაიჭირეთ იარაღი ხელში აწიეთ ის დამიზნების ხაზზე და მიხვდებით, რომ არ არის საჭირო კორექტირება იმისთვის, რომ კორა და თარაზო მოთავსდეს ერთ ხაზზე.

6 ვაზნის ნაცვლად 5-ის მოთავსება დოლურაში და ჩახმახის დაშვება ცარიელ ვაზნაზე იყო გავრცელებული პრაქტიკა იმ დროს და არ ეხებოდა მხოლოდ SAA-ს. უნდა აღინიშნოს, რომ ამ მეთოდით დატენვას ეძახდნენ “კოვბოურ მეთოდს”, იმიტომ რომ მხედრის შემთხვევაში მანძილი მიწამდე იყო გაცილებით დიდი და შესაბამისად დიდი იყო გასროლის ალბათობაც, ამიტომ ჩახმახის დაშვება ცარიელ სავაზნეზე იყო მიღებული პრაქტიკა. სიმართლე გითხრათ არ ვიცი შესაძლებელია თუ არა SAA-მ გაისროლოს უფრო პატარა სიმაღლიდან დავარდნისას, მაგრამ ფაქტია, რომ უფრო თანამედროვე სისტემებზეც ეს საფრთხე არსებობს, მაგალითად ТТ-ს ტიპის ან 1903 წლის კოლტის ნახევრად-ავტომატურ პისტოლეტში, ამიტომ ცხადია თუ თქვენ გაქვთ იარაღი დამრტყმელის ბლოკირების გარეშე, ჯობია, რომ სავაზნე იყოს ცარიელი. მოგვიანებით ყველა რევოლვერებში და მათ შორის SAA-ს თანამედროვე მოდელებში და რეპლიკებში გაჩნდა მექანიზმები, რომლებიც გამორიცხავენ დამრტყმელის “წვდომას” ვაზნამდე თუ სასხლეტზე არ არის დაჭერილი თითი.  შეზღუდულ 5 ვაზნიან ტევადობას და გადატენვის ნელ ციკლს მოყვა ასევე კოვბოური გადატენვის ტექნიკის შემუშავება. გადატენვის ეს მეთოდი არის სწრაფი და ეფექტური. როდესაც დაცლით 5 ვზნას, უბრალოდ ამოიღეთ მეორე SAA-ს და გააგრძელეთ სროლა….

SAA-ს პოპულარობა ასევე უკავშირდება მის მთავარ კალიბრს – .45 Сolt-ს. მიუხედავად იმისა, რომ ეს რევოლვერი გამოდიოდა თითქმის 30 კალიბრში, ყველაზე პოპულარული იყო სწორედაც, რომ .45 Colt. ეჭვი მაქვს, რომ  .45 Сolt უფრო დიდხანს დარჩება ჩვენთან ვიდრე SAA, რომლისთვისაც ის შეიქმნა. ამ კალიბრის მასრის მოცულობა საკმაოდ დიდია, რაც განპირობებულია იმით, რომ ის თავდაპირველად შეიქმნა შავი დენთისთვის, რომელსაც გაცილებით მეტი ადგილი ჭირდება. .45 Сolt თავისი უნივერსალურობით და მოქნილობით არის ალბათ პისტოლეტების სამყაროს 30-06.  ტყვიის წონა ვარირებს 150 გრანიდან 360 გრანამდე, რაც გაძლევთ საშუალებას დატენოთ ვაზნები, როგორც  ქაღალდის სამიზნეებში აკურატული ნახვრეტების გასაკეთებლად ასევე დიდ და საშიშ ცხოველებზე სანადიროთ. უბრალოდ გასათვალისწინებელია, რომ ასეთი ცხელი მუხტების გამოყენება SAA-ში და მის რეპლიკებში არ შეიძლება, მაგრამ სტანდარტული მუხტითაც .45 Colt არის სრულიად ადეკვატური. .45 Colt ასევე გახდა საფუძველი ისეთი მონსტრი კალიბრებისთვის, როგორიც  არის .454 Сassul და .460 S&W Magnum.  გულმოდგინე რელოუდერები ასევე აფასებენ იმას, რომ .45 Сolt მუშაობს უფრო დაბალ წნევებზე ვიდრე უფრო ახალგაზრდა “მაგნუმები”, რაც ნიშნავს ნაკლებ დატვირთვას იარაღზე, ნაკლებ უკუცემას, მეტ სტაბილურობას, უკეთეს სიზუსტეს. ჯონ ლაინბო, გურუ მსხვილკალიბრიანი რევოლვერების აღნიშნავდა, რომ მიუხედავად იმისა, რომ .44 Remington Magnum-ი უკეთესად გამოიყურებოდა ციფრებით ფურცელზე შედარებისას, საველე პირობებში ცხელი .45 კალიბრის მუხტები აჩვენებედნენ ბევრად უკეთეს შედეგებს, რაც გამოიხატებოდა უკეთეს ბალისტიკაში, ოპტიმალურ შეღწევაში, უკეთეს სიზუსტეში და ეს მსროლელისთვის მისაღები ლულის ალის, უკუცემის და ხმაურის დონით.  ასე, რომ .45 Colt-ი არანაკლები თუ არა უფრო მეტი გავლენა იქონია იარაღის განვითარებაზე ვიდრე რევოლვერს, რომლისთვისაც ის შეიქმნა. არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ ლეგენდარული .45ACP-ს დაბადება ნაწილობრივ უკავშირდება მანამდე .45 Colt-წარმატებას.

სანამ იარსებებს ცეცხლსასროლი იარაღი მანამდე იქნება დაფასებული კალიბრები, რომლებიც მოგცემენ საშუალებას დაბალი დენთის აირების წნევით გაისროლონ მსვილი და მძიმე ჭურვები ისე რომ არ დაამტვრიონ იარაღები და მსროლელის ხელები ან მხრები. სწორედ ამიტომ .45 Сolt და მასთან ერთად ერთ წელს “დაბადებული” 45-70 Government დღემდე არიან ჩვენთან და უახლოეს მომავალში არსად არ აპირებენ გაქრობას. 

რაც შეეხება სამიზნე მოწყობილობებს, კრიტიკა ჩემი მხრიდან არის უსამართლო. უკვე 1888 წელს კოლტმა გამოუშვა მიზანში სასროლი “Target” მოდელი, რომელსაც მოყვა სხვა ანალოგიური მოდელები. თუ თქვენ გინდათ გამოიყენოთ SAA სიზუსტის მთელი პოტენციალი, უნდა ეძებოთ მოდელი საასპარეზო სამიზნე მოწყობილობებით. მე არ მქონდა არჩევანი და ვიყიდე ის რისი საშუალებაც მქონდა. იარაღი უნდა აღინიშნოს ისვრის კარგად, იმის გათვალისწინებით, რომ თითქმის 150 წლის არის.  

ჩვენ ვიცით, რომ ხანდახან კარგ გაყიდვებს უზრუნველყოფს მხოლოდ პოპულარობა ცისფერ ეკრანებზე და რა გასაკვირია SAA არის განუყოფელი ნაწილი ნებისმიერი ვესტერნის. კადრი ფილმიდან  The quick and the dead (1995) სხვათაშორის პისტოლეტი სურათში არის Cimarron-ის მიერ გამოშვებული SAA-ს რეპლიკა. 

კიდევ ერთი მიზეზი მდგრადი მოთხოვნის SAA-ზე და მის რეპლიკებზე არის Cowboy Action Shooting-ის ფორმატის შეჯიბრებები, რომლებიც რამდენადაც ჩემთვის ცნობილია ტარდება რეგულარულად მხოლოდ აშშ-ში და გერმანიაში. ეს არის ნახევრად შეჯიბრი ნახევრად კოსტუმირებული ღონისძიება და გასართობი. გარდა იარაღისა რომელიც შეესაბამება ეპოქას და შესაბამისი ტანისამოსისა, მონაწილეებს ასევე აქვთ ვალდებულება ქონდეთ ოფიციალურად რეგისტრირებული კოვბოური მეტსახელი. 

გარდა ამისა ყველა ადამიანს აქვს თავისი შეხედულება იმაზე თუ რა არის ლამაზი და რა უშნო, მაგრამ ალბათ აბსოლუტური უმეტესობა ყველა ადამიანის შეთანხმდება, რომ SAA არის ლამაზი იარაღი. ხოლო ლამაზ, ძლიერ იარაღს, რომელიც კარგად გამოიყურება და თან ზურგს უკან აქვს დიდი ისტორია, ყოველთვის ეყოლება მყიდველი. ერთხელ სადღაც ამოვიკითხე, რომ მერსედესი არასდროს არ შეწყვიტავს “გელანდევაგენის” წარმოებას, იმიტომ რომ რუსეთში ამ მანქანაზე ყოველთვის იქნება მოთხოვნა.  როგორც ჩანს მიუხეადავად იმისა, რომ ჩრდილო ამერიკის გარდა SAA-მ ფეხი ვერსად ვერ მოიკიდა, ესეც საკმარისი აღმოჩნდა, რომ იარაღის წარმოება არ გაჩერებულიყო  აგერ უკვე თითქმის 150 წელი. მე კიდე უბრალოდ მადლობელი ვარ, რომ გამიმართლა და შევძელი მისი ახლოდან გაცნობა და ამ ნაცნობობაზე ორი სიტყვის დაწერა.

ამჯერად ჩვენი მორიგი მიმოხილვის ობიექტია .45 კალიბრის იტალიური წარმოების რევოლვერი Uberti Cattleman. აღნიშნული იარაღი არის  სახელგანთქმული 1873 წლის Colt Single Action Army-ის პრაქტიკულად ზუსტი რეპლიკა. აღნიშნული იარაღს უმეტესობა იცნობს მისი არაოფიციალური სახელით “Peacemaker”, (“პისმეიკერი”, მშვიდობისმყოფელი) და ჩვენც მას ასე დავუძახებთ. ჩემი აზრით შეუძლებელია გადავიდეთ პირდაპირ ტექნიკურ მიმოხილვაზე, იმის გარეშე, რომ ორი სიტყვით მაინც არ მოვყვეთ, ჯერ როგორ მოხვდა ეს ჩვენი ქვეყნისთვის საკმაოდ იშვიათი იარაღი ჩემ ხელში და შემდგომ ასევე არ მოვყვეთ, თუნდაც ძალიან მოკლედ “პისმეიკერის” ისტორიაზე. ძალიან მოკლედ, იმიტომ, რომ შეუძლებელია დაატიო ერთ სტატიაში ასეთი იარაღის სრული ისტორია და გარდა ამისა მე უბრალოდ ხელთ არ მაქვს ლიტერატურა, რომელსაც გამოვიყენებდი უფრო სიღრმისეული სტატიისთვის. როგორც ხვდებით მე-19 საუკუნის იარაღები არ შედიან მაინცდამაინც, ჩემი ინტერესების სფეროში, მაგრამ როდესაც მე მომეცა საშუალება ხელში ჩამეგდო ეს უდაოდ ისტორიული იარაღი (თუნდაც მისი თანამედროვე რეპლიკა), მე მივხვდი რომ ამ შანსის ხელიდან გაშვება იქნებოდა დიდი სისულელე.  მითუმტეს, როდესაც სწრაფად დავრწმუნდი რომ “უბერტის” მიერ წარმოებული ეს მოდელი იყო პრაქტიკულად ყველაზე ზუსტი ასლი ორიგნალური “პისმეიკერის” რომელიც შეგიძლია იშოვო, თანაც აუტენტურ კალიბრში – .45 Сolt. ამიტომ ის იდეალურად გამოდგებოდა, იმისთვის, რომ მე გამეცნო ერთ-ერთ  ყველაზე ცნობადი, პოპულარული და სახელგანთქმული ცეცხლსასროლი იარაღის მოდელი და უკვე შემდეგ დამეწერა მასზე მიმოხილვა.

ეხლა რაც შეეხება შეძენის ისტორიას. განცხადებას ამ რევოლვერის გაყიდვაზე მე წავაწყდი შაბათს, ერთ-ერთ პოპულარულ ონლაინ სავაჭრო რესურსზე.  ტელეფონით ჯერ დავაზუსტე, რომ ეს რევოლვერი ნამდვილად ის იყო რაც მე მეგონა (განცხადების ტექსტი იყო ძალიან მოკლე) და შემდეგ მფლობელმა ასევე დამარწმუნა რომ ვაზნები ჩვულებრივად იყიდება მაღაზიებში. ვაზნების ხელმისაწვდომობა ყოველთვის უნდა გადაამოწმოთ სანამ იყიდით იარაღს რამე საქართველოსთვის იშვიათ კალიბრზე. ტელეფნით ხანმოკლე საუბრის შემდეგ მე ვუთხარი რომ მოვიფიქრებდი და ამით დავემშვიდობეთ ერთმანეთს. ზუსტად ორი წუთი დამჭირდა გამეაზრებინა, რომ მეორე შანსი “პისმეიკერის” შეძენის მე ალბათ არასდროს არ მომეცემოდა, ამიტომ ეგრევე გადავურეკე და დავარწმუნე რომ იარაღს შევიძენდი და ორშაბათსვე გავიფორმებდი. ფასზეც ტელეფონით მოვრიგდით, სოლიდური ფასდაკლებაც მივიღე და ამიტომ შაბათის დანარჩენი ნაწილი და მთელი კვირა მე მხოლოდ იმას ვნატრულობდი, რომ რამე არ შეცვლილიყო და მე არ დავრჩენილიყავი “პისმეიკერის” გარეშე. ორშაბთს დილით, ორივე უკვე ვიყავით მომსახურების სააგნეტოში იარაღის გადაფორმების პროცედურის გასავლელად. უნდა აღვნიშნო, რომ არც ისე იშვიათად ხდება,  რომ ყიდულობ იმ იარაღს, რომელიც გჭირდება და თანაც კარგ ფასად, უფრო იშვიათად ხდება, როდესაც ყიდულობ კარგ იარაღს, კარგ ფასად პიროვნებისგან, რომელსაც ესმის საკითხი და ზოგადად გსიამოვნებს მასთან ურთიერთობა. იარაღის მფლობელი აღმოჩნდა საკმაოდ სასიამოვნო პიროვნება, რომელიც თან როგორც შევატყვე საკითხიც კარგად ესმოდა. ჩვენ დროს როდესაც ყველამ ირგვლივ  საერთოდ დაკარგა ზრდილობიანად საუბრის/ქცევის და ერთმანეთისთვის ანგარიშის გაწევის უნარო ასეთი ადამიანთან შეხვედრა უკვე არის როგორც სუფთა ჰაერის ყლუპი სხვაგვარად ყველანაირად დაბინძურებულ გარემოში. მან ასევე არ დაიზარა და მოკლედ ამიხსნა რევოლვერის მოწყობილობა და მუშაობის პრინციპი, ეტიკეტის ეს  მარტივი ნიუნასი, აუხსნა ძირითადი იარაღის შესახებ  ახალ პატრონს, ასეე სამწუხაროდ დავიწყებას მიეცა.  მე ასევე საჩუქრად მივიღე ამ რევოლვერის ტყავის ბუდე, დასაფასებელი საჩუქარი იმის გათვალისწინებით რა ღირს ასეთი ბუდეები დღეს. მოკლედ იმის თქმა მინდა, რომ ამ ლამაზი იარაღის შეძენის პროცესიც კი სასიამოვნოდ წარიმართა.   მინდა ასევე აღვნიშნო, რომ  თითქმის 200 იარაღის შემდეგ, ახალი იარაღის შეძენა უკვე ჩემში სამწუხაროდ აღარ იწვევს ისეთ ემოციებს, როგორც ადრე და ხანდახან მე ნოსტალგიით ვიხსენებ ძველ დროს, როდესაც ყველაფერი რაც ჩვენ მოგვწონდა ცოტა იყო და ამიტომ როდესაც ამას მივიღებდით, განსაკუთრებულად გვიხაროდა, მაგრამ ამ რევოლვერის შეძენის დროს მე ზუსტად ისეთივე ემოციები განვიცადე, როგორც ადრე. უდაოდ, “პისმეიკერი”საქართველოში არის ძალიან იშვიათი და მე სიმართლე გითხრათ ვერ ვიხსენებ, ოდესმე  ერთი მაინც, რომ მენახოს გაყიდვაში ასე რომ მოდით ჩავთვალოთ, რომ მე მაგრად გამიმართლა და მომეცა საშუალება დამეწერა ამ რევოლვერზე სტატია მასთან უშუალო გაცნობით და არა სხვისი ნაშრომების კომპილაციის შედგენა.

ეხლა მოკლედ ამ პისტოლეტის შექმნის ისტორიაზე და საბრძოლო ბიოგრაფიაზე.  პისტოლეტის კონსტრუქტორები იყვნენ კომპანია კოლტის თანამშრომლები, უილიამ მეისონი და ჩარლზ ბრინკერჰოფ რიჩარდსი (თავად სემუელ კოლტი უკვე ათი წელი რაც გარდაცვლილი იყო). პისტოლეტს ქონდა მთლიანი ჩარჩო (აქიდან ერთ-ერთი პირველი სახელი ამ პისტოლეტის New Strap Pistol, strap-ზღუდარი), რაც იძლეოდა საშუალებას ძლიერი ვაზნების გამოყენების. ერთმაგი დამრტყმელ-სასხლეტი მექანიზმი მას ქონდა Walker Colt-ისგან. პისტოლტი ასევე იყენებდა უნიტარულ ვაზნას მეტალის მასრით. ასეთ ვაზნაზე გათვლილი რევოლვერის წარმოებისთვის  “კოლტს” უფლება აქამდე არ ქონდა, ასეთ ვაზნებზე გათვლილ დოლურაზე პატენტის მფლობელი და კონკურენტი სმიტ&ვესონისთვის “როაიალთის” გადახდის გარეშე. როგორც კი პატენტებს გაუვიდა ვადა, “კოლტმა” შეძლო თავისუფლად დაეწყო უნიტარულ ვაზნაზე გათვლილი რევოლვერის შექმნა, წარმოება და შესაბამისად გაყიდვა. მუშაობა “პისმეიკერზე” დაიწყო 1871 წელს, 1872 წელს ის გამოცადეს ამერიკულ არმიაში და მიღებულ იქნა გადაწყვეტილება მის შეძენაზე.  1873 წლის ივლისში აშშ-ს შეარაღებულმა ძალებმა დაიწყეს პირველი პისტოლეტების მიღება, შეკვეთილი 8000 ცალიდან. თუმცა ამასთან ერთად ასევე შეიძინეს სმიტ&ვესონის მესამე მოდელის რევოლვერებიც.  ამ ფაქტს უკავშირდება “პისმეიკერის” ორიგინალური კალიბრისთვის მეტსახელის დარქმევა, მაგრამ ამაზე ოდნაც მოგვიანებით გიამბობთ.  რა თქმა უნდა კოლტი ყიდდა “პისმეიკერებს” სამოქალაქო ბაზარზეც. 357,869  “პსმეიკერიდან” რომელმაც კოლტმა გამოუშვა 1873 წლიდან 1940 წლამდე, 37 000 მოხვდა ჯარის შეიარაღებაში (სადაც ის რჩებოდა 1892 წლამდე) დანარჩენი გაიყიდა სამოქალაქო პირებზე ან კანონის მსახურებზე. უკანასკნელები იმ დროს თავად ყიდულობდნენ თავისთვის იარაღს და “პისმეიკერი” იყო ბევრი ცნობილი კანონის მსახურის არჩევანი. მათ შორის იყვნენ უაიტ ერპი, ბეტ მასტერსონი, პეტ გარეტი, ფრენკ ჰამერი და დამიჯერეთ ამ სიის გაგრძელება კიდევ დიდხანს შეიძლება.

წლების განმავლობაში კოლტი უშვებდა “პისმეიკერს” უამრავ ვარიანტში და მათი უმეტესობა განსხვავდებოდა მეტ წილად ლულის სიგრძით. 3 ინჩიდან ე.წ. “შერიფის” მოდელში და 7.5 ინჩამდე “კავალერიულ” მოდელში. “პისმეიკერი” გამოდიოდა ასევე საკმაოდ იშვიათი შესრულებით, 12 ინჩიანი ლულით. კოლტს ასევე ქონდა საასპარეზო მოდელი, ბრტყელი ზღუდარით, რომელზეც ნაცვლად სტანდარტული ღარისა, რომელიც ასრულებდა თარაზოს როლს, ეყენა რეგულირებადი უკანა სამიზნე მოწყობილობა, ამ მოდელს ასევე გააჩნდა ცვლადი კორები. პისტოლეტის ღიებულება შეადგენდა 17 დოლარს, რაც დღევანდელი ფასებით უდრის 329 დოლარს. 329 დოლარად დღეს ნამდვილად ვერ იყიდი უახლეს და ძლიერ პისტოლეტს.  აქვე მინდა აღვნიშნო, რომ ტექნიკური თვალსაზრისით ნებისმიერი ცეცხლსასროლი იარაღი რომელიც განკუთვნილია ერთი ხელიდან სროლისთვის არის პისტოლეტი და 1873 წლის კოლტის რევოლვერის ოფიციალური სახელიც იყო  “ახალი მოდელის საარმიო მეტალის ვაზნიანი ბრუნავი პისტოლეტი”. ამას იმიტომ ვაკონკრეტებ, რომ უკანასკნელ დროს პისტოლეტით მოიხსენიებენ მხოლოდ თვითდამტენ იარაღებს, მაგრამ რეალურად რევოლვერიც და თვითდამტენი პისტოლეტიც ტექნიკურად პისტოლეტები არიან, ასე რომ დროს ნუ დახარჯავთ რომ შემისწოროთ.

ნახაზი ორიგინალური 1872 წლის პატენტიდან. ჩარჩოს “შეკვრა” ზევიდან განლაგებული ‘ზღუდარით” იყო აუცილებელი, რომ პისტოლეტს გაეძლო ახალი ვაზნისთვის. ასეთი “ზღუდარის” გარეშე, ტყვიას, რომელიც ტოვებდა დოლურას და გადადიოდა ლულაში, საკმარისი ენერგია ქონდა რომ ჩარჩო წინ გადაეღუნა. ზღუდარი გამორიცხავდა მოვლენების ასეთ განვითარებას. 

თავისი დროისთვის “პისმეიკერი” იყო უდაოდ ყოველმხრივ დახვეწილი იარაღი, ეს ეხება როგორც პისტოლეტის კონსტრუქციას ასევე მის ერგონომიკას და თუ გნებავთ დიზაინს. ის იყენებდა მთლიან და შესაბამისად გამძლე ჩარჩოს, ადვილად იშლებოდა და გააჩნდა შესანიშნავი ერგონომიკა. ერთმაგი მოქმედების დამრტყმელ-სასხლეტი მექანიზმი, თითქმის ყოველთვის იყო კარგი სასხლეტით. ტარის კუთხე უზრუნველყოფდა სწრაფ და ინსტინქტურ დამიზნებას. მარტივი კონსტრუქცია  სულ 7 მოძრავი ნაწილისგან და სამი ზამბარისგან, ნიშნავდა რომ იარაღი იყო გამძლე და საიმედო. არა, “პისმეიკერი” არ იყო თავისი დროის ყველაზე გავრცელებული რევოლვერი, ასე მაგალითად ერთ გამოშვებულ “პისმეიკერზე” მოდიოდა დაახლოებით 7 “ჰარინგტონ&რიჩარდსონის” რევოლვერი, მაგრამ “პისმეიკერი” უდაოდ იყო პისტოლეტი, რომელიც ყველაზე უფრო უყვარდათ და ეხლაც უყვართ ამერიკაში. როგორც მსხვილი ონლაინ აუქციონის AntiqueGuns.com-ის მფლობელმა რობ რობლსმა ინტერვიუში განაცხადა, “კოლტ SAA არის იარაღი რომელსაც ყოველთვის დავეძებ და რომლის გაყიდვაც არასდროს არ მიჭირს”.

კოლტის ე.წ. “ბისლის” მოდელი, დარქმეული ინგლისში ცნობილი სასროლეთის საპატივცემულოდ, განიხილებოდა როგორც “პისმეიკერის” საასპარეზო, მიზანში სროლისთვის განკუთვნილი რევოლვერი. ეს იარაღების პირველ რიგში გამოირჩევიან სახელურის სპეციფიური ადვილად ცნობადი ფორმით.

შედარებით მოკლელულიან “პისმეიკერებს” ეძახდნენ “განფაიტერის მოდელებს” რაც უნდა ვივარაუდოთ, პირველ რიგში იყო განპირობებული იმით, რომ ბუდიდან მოკლელულიანი რევოლვერის ამოღებას ნაკლები დრო ჭირდებოდა. ორიგინალური კოლტის “პისმეიკერები” პირობითდად იყოფა სამ თაობად, გამოშვებული 1873 წლიდან 1940 წლამდე, როდესაც მეორე მსოფლიო ომის დაწყების გამო მათი წარმოება კოლტმა შეწყვიტა, 1956 წლიდან 1974 წლამდე, როდესაც ვესტერნების პოპულარობამ წარმოშვა მოთხოვნა იარაღზე “რომელმაც დაიპყრო დასავლეთი” და მესამე თაობა  რომელიც გამოდის 1976 წლიდან დღემდე. ამ პერიოდში მოთხოვნა კლასიკურ კოლტზე წარმოიშვა “კოვბოური სროლის” დისციპლინების პოპულარობის ზრდით. სულ 77 წლის განმავლობაში “კოლტმა” გამოუშვა 400 000-მდე “პისმეიკერი” სხვადასხვა კონფიგურაციაში და დღემდე აგრძელებს მათ გამოშვებას.

განსაკუთრებით უნდა აღინიშნოს, რომ მას მერე რაც 1896 წელს რევოლვერში შეცვალა ჩარჩოში ბარაბნის ფიქსაციის მეთოდი, ამ რევოლვერის კონსტრუქციას მნიშვნელოვანი ცვლილება არ განუცდია.  ასეთი რამე სამწუხაროდ იშვიათად ხდება დღეს, როდესაც მწარმოებლები ცდილობენ დაასწრონ ერთმანეთს ახალი მოდელების გამოშვებაში და მერე უწევთ “ახალი და გაუმჯობესებული” მოდელების გამოშვება, როდესაც მომხმარებლები აღმოაჩენენ, რომ მათ იარაღები არ მუშაობენ ისე, როგორც საჭიროა.

“პისმეიკერის” კონსტრუქციულ თავისებურებებს რაც შეეხება, რევოლვერი იტენება ჩარჩოზე გვერდიდან განთავსებული გასახსნელი კარიდან ისევე, როგორც ჩვენთვის კარგად ცნობილი ბელგიური ნაგანის კონსტრუქციის რევოლვერი. ექსტრაქცია ხდება ცალობით,  ლულს ქვევიდან განლაგებული ღერძიანი ეჟექტორით, ისევ ეისევე როგორც ნაგანში უბრალოდ ეჟექტორი თავიდანვე განლაგებულია გვერდიდან და ყოველთვის მზად არის გამოყენებისთვის. დამრტყმელ-სასხლეტი მექანიზმი ერთჯერადი მოქმედების არის. თუ მოახდენთ ერთ გასროლას და დატოვებთ სასხლეტს დაჭერილ მდგომარეობაში, შესაძლებელია ჩახმახის როგორც შურდულის გამოყენება მომდევნო გასროლების წარმოებისთვის. ეს სროლის  ტექნიკა წესით უნდა გახსოვდეთ ვესტერნებიდან. 6 ვაზნიანი დოლურა მაგრდება ჩარჩოში ღერძის მეშვეობით, რომელიც ფიქსირდება ჩარჩოში ზამბარიანი საკეტელათი (ადრინდელ მოდელებში ხრახნით). დააყენეთ ჩახმახი ნახევრად შეეყენებულ მდგომარეიბაში, დააჭირეთ აღნიშნულ საკეტელას, გამოიღეთ დოლურას ღერძი, მოხსენით დოლურა და იარაღი მზად არის წმენდისთვის. ყველა “პისმეიკერი” მიეწოდებოდა ჯარს სპეციალური სასხრახნისით, რაც აუცილებელი იყო იმ ექვსი ხრახნის პერიოდული გადაჭერისთვის, რომლებიც “კრავენ” რევოლვერს და მის დამრტყმელ-სასხლეტ მექანიზმს.  სახელურის ხის ნაწილი არის “მონობლოკი” მოავსებული ლითონის ჩარჩოს შიგნით.

დაშლილი “პისმეიკერი”, კარგად ჩანს რამდენად მარტივი კონსტრუქცია გააჩნია რევოლვერს. ასევე ყუარადღებას იქცევს ხრახნების რაოდენობა. პისტოელტი გამძლე და საიმედოა იმ პირობით, თუ ხრახნები კარგად გადაჭერილია. 

ტექნიკურად რევოლვერი 6 ვაზნიანია, მაგრამ მიჩნეულია, რომ უსაფრთხოების მიზნით ჩახმახი უნდა იყოს დაშვებული ცარიელ სავაზნეზე. წინააღმდეგ შემთხვევაში სიმაღლიდან ჩახმახზე დავარდნისას არსებობს საფრთხე, რომ ის მოწყდება ადგილიდან და დაარტყავს ამაალებეს, რასაც მოყვება გასროლა. ამიტომ დატენვის პროცედურა უნდა იყოს შემდეგი. აყენებთ ჩახმას ნახევრად შეყენებულ მდგომარეობაში, ათავსებთ დოლურაში ერთ ვაზნას, ტოვებთ ერთ სავაზნეს ცარიელს და შემდეგა ავსებთ დანარჩენ სავაზნეებს 4 დარჩენილი ვაზნით, შემდეგ ბოლომდე შეაყენებთ ჩახმახს და დაუშვებთ მას ცარიელ სავაზნეზე. იარაღი ასე მოყვანილია “სალაშქრო” მდგომარეობაში.

ჩვენი იარაღი ისევე როგორც ორიგინალური “კოლტი” განკუთვნილია .45 Сolt (მეტრიკული აღნიშვნა 11.43×33mmR,) კალიბრის ვაზნების გამოყენებაზე. აღნიშნული ვაზნა შეიქმნა სპეციალურად “პისმეიკერისთვის” 1872 წელს და წარმოადგენს “კოლტის” და ამუნიციის მწარმოებელ Union Metallic Cartridges Company-ის ერთობლივ პროექტს. ტყვიის კალიბრია 11.43მმ, მასრის სიგრძე 32.6მმ. მასრის ასეთი დიდი სიგრძე განპირობებული იყო შავი დენთის გამოყენებით. თანამედროვე მუხტები უკვე იყენებენ უკვამლო დენთს.  ვაზნა უდაოდ იყო ძლიერი და იმ პერიოდისთვის იყენებდა ყველაზე გრძელ მასრას (თავის ანალოგებს შორის) რაც საჭირო იყო იმისთვის, რომ ტყვიას მიეღო საკმარისი ენერგია საკმარისი შავი დენთის მუხტისგან. თავდაპირველად განკუთვნილი კავალერიისთვის, “პისმეიკერიდან” ნასროლ ტყვიას უნდა შეეძლო როგორც მოწინააღმდეგე ჯარისკაცის ბრძოლიდან გამოთიშვა ასევე მისი ცხენის ეფექტურად “მწყობრიდან გამოყვანა”.  ამიტომაც .45 Сolt იყენებდა უფრო მძიმე (250 გრანი) ტყვიას და უფრო დიდ მუხტს (30 გრანი შავი დენთის) ვიდრე სხვა, ანალოგიური დანიშნულების იმ დროინდელი კალიბრები. ხშირად ხდება ხოლმე ამ ციფრების გაბერვა, მაგრამ რამდენადაც მე შევძელი გადამოწმება, სწორედ ეს ციფრები შეესაბამება რეალობას, მაგრამ ასეთი ციფრებითაც .45 Сolt იყო ერთი თავით მაღალი ყველა ანალოგებზე და დღესაც არის შესანიშნავი “მენსტოპერი”.  თუ ეს საკმარისი არ არის არსებობს ცხელი .45 Сolt-ის მუხტები, რომლებიც გადაყავთ ეს კალიბრის .44 მაგნუმის ტერიტორიაზე. თავად იმსჯელეთ, მაგალითად თანამედროვე Cor-bon-ის წარმოების მუხტი იყენებს 300 გრანიან რბილთავიან ტყვიას საწყისი სიჩქარით 400 მ/წ-ში და ენერგიით 1500 ჯოული.  ასეთი მუხტების გამოყენება ორიგინალურ “კოლტებში” და მის რეპლიკებში არ არის რეკომენდირებული. მაგრამ გულდასაწყვეტი აქ არაფერი არ არის. .45 Colt სტანდარტული მუხტებითაც არანაირად არ არის სუსტი კალიბრი. ტიპიური მუხტი იყენებს 230-250 გრანიან ტყვიას საწყისი სიჩქარით 260-280 მ.წ.-ში, რაც შეესაბამება .45 ACP-ს ენერგიას, უკანასკნელი კიდე არანაირად არ არის სუსტი კალიბრი. თითქმის 150 წლის შემდეგ .45 Сolt ისევ წარმატებით გამოიყენება გრძელ და მომკლელულიან იარაღში. რელოუდინგის აღჭურვილობის პოპულარული მწრმოებლის RCBS-ის განცხადებით, 2006 წელს მან გაყიდა უფრო მეტი .45 Сolt-ის მატრიცა ვიდრე ნებისმიერი სხვა კალიბრის. ეს ფაქტი არ არის გასაკვირი იმის გათვალისწინებით თუ რამდენად მოქნილი არის ეს ვაზნა რელოუდინგის თვალსზარისით.  უბრალოდ უნდა გავხსოვდეს, რომ რეპლიკებში და ორიგინალურ “პისმეიკერებში” უნდა გამოვიყენოთ მუხტები მაქსიმალური დასაშვები წნევით 14 000 PSI, ცხელი მათ შორის +p მუხტები მოლოდ თანამედროვე და გაძლიერებული კონსტრუქციის “პისმეიკერების” კლონებში, როგორებსა მაგალითად უშვებს იგივე “რუგერი”.  რამდენადაც ჩემთვის ცნობილია რელოუდინგის სახელმძღვანელოები ცალკე გამოყოფენ მუხტებს ბევრად უფრო ძლიერი კონსტრუქციის რუგერის რევოლვერებისთვის, იმისთვის რომ არ მოხდეს შეცდომის დაშვება.

ზოგადად, “პისმეიკერი” გამოდიოდა 30-ზე მეტ კალიბრში და აქიდან ყველაზე პოპულარული იყო .45 Colt შემდეგ 44-40 და შემდეგ 38-40. არ მგონია საქართველოსთვის ეს იყოს მნიშვნელოვანი, მაგრამ უნდა აღვნიშნო რომ ორიგინალური კოლტებს სერიული ნომრით 175 000-ზევით და ყველა მისი თანამედროვე რეპლიკებს შეუძლიათ სროლა ვაზნებით უკვამლო და შავი დენთით. “პისმეიკერებში” სერიული ნომრით 175000-ზე დაბლა (იარაღები გამოშვებული მეტ წილად 1898 წლამდე)  დასაშვებია მხოლოდ შავი დენთის გამოყენება, ისიც თუ რევოლვერი გამართულ მდგომარეობაშია და მას არ გააჩნია ბზარები ან სხვა ტიპის დაზიანებები.

.45 Сolt-ს ხშირად მოიხსენიებენ როგორც .45 Long Colt-ს, ეს არის ამ ვაზნის არაფორმალური აღნიშვნა, რომელიც პირველ რიგში მიზნად ისახავდა მის განსხვავებას .45 კალიბრის ვაზნისგან, რომელიც გამოიყენებოდა მეორე რევვოლვერში რომელიც “პისმეიკერთან” ერთად მსახურობდა ამეირკულ ჯარში, სმიტ&ვეონის N3 რევოლვერში. მიუხედავად ამისა რომ ეს სახელი არასწორი/არაფორმალურია ის შეიძლება, როგორც სურათიდან ჩანს შეგვხვდეს  როგორც ფორმალური აღნიშვნა ვაზნების კოლოფზე. საქართველოში .45 კოლტს პირველ რიგში ალბათ აურევენ .45 Auto-სთან მაგრამ ორ ადგილას სადაც მოვითხოვე .45 Сolt, ეგრევე მიხვდნენ რა მინდოდა. საქართველოში ამ ვაზნის ფასი 3 ლარიდან იწყება. 

რა თქმა უნდა, როგორც ეს ყოველთვის ხდება, პოპულარული დიზაინი და კონსტრუქცია გამოიყენეს სხვა მწარმოებლებმაც და “პისმეიკერის” ყველაზე გავრცელებულ კლონებს უშვებს მაგალითად ამერიკული “რუგერი” და რაოდენ გასაკვირიც არ უნდა იყოს ბევრი იტალიური კომპანია.  თუ რუგერი უშვებს გაძლიერებულ და გაუმჯობესებულ რევოვლერებს, იტალიური მწარმოებლები უშვებენ ორიგნალური “პისმეიკერის” პრაქტიკულად ზუსტ ასლებს.  საერთოდ იტალიური წარმოების კლასიკური ამერიკული იარაღები, ერთგვარ ფენომენს წარმოადგენენ, რომელიც ცალკე ახსნას იმსახურებს. პედერსოლი, ბერეტა, ქიმარონი, ქიაპა, პიეტტა, უბერტი, ყველა იტალიური კომპანიები არიან, რომლებიც უშვებენ პრაქტიკულად ყველა მოდელის ამერიკულ კლასიკურ “კოვბოურ” იარაღს და მათ შორის “პისმეიკერებსაც”. აღნიშნული მათ შორის განპირობებული იყო 50-60-ან წლებში იტალიაში გადაღებული ვესტერნების დიდი პოპულარობით, ქართული მაყურებლისთვის პირველ რიგში ეს ფილმები ცნობილი უნდა იყოს სერჯიო ლეონეს დამსახურებით. იტალიური კომპანიები დიდი რაოდენობით უშვებდნენ იარაღებს, რომლებიც გამოიყენებოდნენ ე.წ. “სპაგეტი ვესტერნებში” და შემდგომ ეს იარაღები ასევე იგზავნებოდა აშშ-ში კომერციულ ბაზარზე გასაყიდად, სადაც თავისი  დამზადების მაღალი ხარისხის გამო ამერიკული კომპანიების პროდუქციასთან ერთად დიდი პოპულარობით სარგებლობენ. უბერტის შემთხვევაში, რამდენადაც ჩემთვის ცნობილია, თავიდანვე მიზნად იყო დასახული, ამერიკული ბაზრისთვის კალსიკური იარაღების გამოშვება.  იტალიური წარმოების ამერიკული  “კლასიკა” აშშ-ში უყვართ, პირველ რიგში იმიტომ, რომ იტალიური იარაღი გამოირჩევა კარგი ხარისხსით, ლამაზი იერსახით და ფასით, რომელიც “პისმეიკერის” შემთხვევაში სამჯერ უფრო მცირეა ვიდრე ორიგინალური “კოლტის”. არც “რუგერის” კლონები, “ვაკერო”, “ბლექხოკი” და ა.შ. არ ღირს ძვირი, მაგრამ განსხვავებით იგივე Сattleman-ისგან, ეს მაინც ორიგინალისგან განსხვავებული იარაღებია. 

ბილ რუგერმა 50-ამ წლებში დაიწყო გაუმჯობესებული “პისმეიკერების” წარმოება. გაძლიერებული კონსტრუქცია, უფრო საიმედო ხვეული ზამბარები და უსაფრთხოების სისტემები, რომლებიც უზრუნველყოფდნენ რევოლვერის  უსაფრთხო ტარებას 6 ვაზნით, გამოარჩევდენ რუგერის რევოლვერებს და ეს იარაღები ძალიან პოპულარულია აშშ-ში. სურათზე არის მძლავრი .44 Remington Magnum კალიბრის Ruger “Super Blackhawk”. 

რაც შეეხება იტალიური კომპანია A. Uberti, Srl-ს ვისი წარმოების “პისმეიკერიც” ჩვენ ჩავიგდეთ ხელში, ამ კომპანიის წარმოება განლაგებულია იტალიაშია, ბრეშიას პროვინციის ქალაქ გარდონე ვალ ტრომპიასთან, სადაც განლაგებულია ბევრი სხვა იარაღის იტალიური მწარმოებელი კომპანია, მათ შორის Beretta-ც. კომპანია დაფუძნდა 1959 წელს ალდო უბერტის მიერ და ის თავიდანვე სპეციალიზირდებოდა კლასიკური ამერიკული იარაღების რეპლიკების წარმოებაზე. 2000 წელს უბერტი იყიდება ბერეტამ და მას მერე რამდენჯერმე მოხდა წარმოების მოდერნიზაცია. ამჟამად უბერტი ყიდის რევოლვერებს როგორც თავისი სახელით ასევე აწყობს სხვა კომპანიებისთვის, კონკრეტულად ბერეტასთვის და ქიმარონისთვის.

ეხლა გადავიდეთ უშუალოდ მიმოხილვის ნაწილზე. ჩვენი მორიგი მიმოხილვის ობიექტი არის Uberti Cattleman (კათლმან – მეცხვარე/მწყემსი), Artillery model. ისევე როგორც ორიგინალი ის იყენებს ხის მონოლითურ სახელურს, სპილენძის სახელურის ჩარჩოს და სასხლეტის კავს, ჩარჩოს ფერადი წრთობით. ლულა და დოლურა დაფარულია ლამაზი შავი მოსევადებით.  ლულის სიგრძე 5.5 ინჩია (რაც ხდის მას საარტილერო მოდელად) და რაც გვაძლევს ოდნავ მეტ საწყის სიჩქარეს და ოდნავ უფრო გრძელ სამიზნე ხაზს. პისტოლეტის წონა კილოგრამზე ოდნავ მეტია.  ისევე როგორც ორიგინალურ “პისმეიკერში”, უბერტის პისტოლეტი იყენებს დამრტყმელს ჩახმახზე, რაც ნიშნავს, რომ იარაღის უსაფრთხოდ ტარება დასაშვებია მხოლოდ 5 ვაზნით სავაზნეში.  თუმცა რევოლვერს გააჩნია დამალული უსაფრთხოების ფუნქცია. დოლურას ღერძზე ერთი ფიქსატორის ღარის ნაცვლად არის ორი, შესაბამისად შესაძლებელია ღერძის საკეტელაზე დაჭერით მისი უფრო შიგნით გაწევა, რის შემდეგაც ის მეორე ბოლოთი გამოვა ჩარჩოდან და არ მისცემს საშუალებას ჩახმახს მიწვდეს ამაალებელს. რა თქმა უნდა ასეთი “იმპროვიზირებული” მცველის სწრაფი ჩართვა-გამორთვა გამორიცხულა, ამიტომ ჯობია საერთოდ მისი იგნორირება და დოლურას 5 ვაზნით ავსება. თუმცა თუ არსებობs რისკი, რომ მოხდება არასანქცირებული იარაღის დაუფლება, შესაძლებელია რევოლვერის შენახვა გააქტიურებული მცველით, რაც გამორიცხავს გასროლას. ვერც ბავშვი და ვერც ქურდი უბრალდო ვერ მიხვდება, როგორ აიძულოს რევოლვერს გაისროლოს. ისე, არსებული ლეგენდის თანახმად თავად ლოურენს არავიელი, რომელიც ფლობდა “პისმეიკერს”, გადაურჩა სიკვდილს არაბი ბანდიტის ხელებისგან, როდესაც უკანასკნელი დაეუფლა მის რევოლვერს მაგრამ უბრალოდ ვერ მიხვდა, რომ გასროლის წარმოებისთვის საჭრო იყო ჯერ ჩახმახის შეყენება. დღეს პატარა ბავშვმაც იცის ჩახმახის შეყენება, როგორ უნდა, ამიტომ იტალიური რევოლვერის ეს დამალული მცველი შეიძლება იყოს ბოლო დაცვის “ბარიერი” უბედური შემთხვევისგან.

ამ სურათიდან კარგად ჩანს დოლურას ღერძის მცველის მუშაობის პრინციპი. 

მეორე თაობის უბერტის რევოლვერები, იყენებენ უფრო მექანიკურად სრულყოფილ მცველის სისტემას, რომელიც განლაგებულა ჩახმახის შიგნით და არ აძლევს დამრტყმელს შესაძლებლობას მიწვდეს ამაალებელს თუ სასხლეტზე არ არის დაჭერილი თითი. რაღაცით ის წააგავს “გლოკის” უსაფრთხოების ავტომატური სისტემების მოქმედების პრინციპს. ესტეთიური თვალსაზრისით ასეთი სქემა უფრო უკეთესია ვიდრე მაგალითად გამოყენებული “რუგერის” “პისმეიკერების” კლონებში, რომლებიც 1973 წლიდან იყენებენ ტრანსფერ ბარებს და ჩარჩოში განლაგებულ დამრტყმელებს, როგორც პრაქტიკულად ყველა თანამედროვე რევოლვერი. ასეთი ავტომატური მცველის გამოყენების  გამო მეორე თაობის Сattleman-ებმა დაკარგეს “პისმეიკერის” საფირმო ოთხ კლიკიანი ჩახმახი.  ჩახმახის შეყენებისას ოთხი კლიკის ნაცვლად დარჩა მხოლოდ სამი რამაც ჩემი პირადი აზრით აუტენტურობის თვალსაზირისთ არის ცუდი, თუმცა მეორეს მხრივ Сattleman II გახდა უფრო უსაფრთხო და ჭეშმარიტად 6 ვაზნიანი პისტოლეტი.

ოთხ კლიკიანი C-O-L-T ჩახმახი მუშაობს შემდეგნაირად: პირველი კლიკი  C – ჩახმახი დგება “უსაფრთხო” პოზიციაში როდესაც დამრტყმელი არ წვდება ამაალებელს, შემდეგ მეორე კლიკი O – ნახევრად შეყენება, რომლის დროსაც შესაძლებელია დოლურას დატრიალება და მისი ვაზნებით ავსება, მესამე კლიკი L – დოლურას ჩამკეტი და დოლურას “ხელი” ურთიერთმოქმედებაში მოდიან  და მოთხე კლიკი T – ჩახმახი შეყენებულია და დოლურა ჩაკეტილია, იარაღი მზად არის გასროლისთვის. 

პისტოლეტის სამიზნე მოწყობილობები, შეიძლება ითქვას პრიმიტიულია და მოიცავს რევოლვერის “ზღუდარზე” შესრულებულ ღარს და ლულაზე განლაგებულ კორას.  რაიმე შესწორების შეტანა შეუძლებელია და მე მხოლოდ იმედს ვიტოვებდი, რომ რევოლვერი იქნებოდა მისროლილი ქარხნულად.

განსაკუთრებით უნდა აღვნიშნო, რომ რევოლვერი არ არის დამახინჯებული ზედმეტი წარწერებით და დამღებით. დოლურაზე არის დამოუკიდებელი ტესტირების დამადასტურებელი დამღები, ვინაიდან ყველა უბერტის იარაღი გადის ასეთ შემოწმებას, რომელიც რამდენადაც ჩემთვის ცნობილია არის სავალდებულო ყველა იარაღისთვის, რომელიც იწარმოება იტალიაში. ასეთი ტესტირებისას დამოუკდებელი გამომცდელი ისვრის ყველა იარაღიდან საცდელი მუხტით, რომლის წნევა 30%-ით აღემატება სტანდარტული მუხტის წნევას და შესაბამისად თუ არსებობს რაიმე ფარული დეფექტი დოლურაში ან ლულაში იარაღი უბრალოდ დაზიანდება. ზოგადად, დამოუკიდებელი ტესტირების ჩატარება იარაღებზე ემსახურება სამ მიზანს, რწმუნების გაცემა მასზედ რომ იარაღი არის უსაფრთხო და ამით იმის უზრუნველყოფა, რომ ქვეყანაში არ შეიქმნება იარაღი, რომელიც ხელში აფეთქდება, ასევე ასეთი დამღა გარკვეულ წილად არის ხარისხის დამადასტურებელი ნიშანი, რომელიც ადასტურებს იარაღის კუთვნილებას კონკრეტული რეპუტაციის მქონე იარაღის წარმოების “ცენტრთან” რაც “უბერტის” შემთხვევაში არის იტალია, კონკრეტულად კი ქალაქი გარდონე ვალ ტრომპია, ადგილი სადაც განლაგებულია ბევრი იარაღის  სახელგანთქმული საწარმო. დღეს იგივე მიზნის მისაღწევად საკმარისი იქნება გააკეთო ჩანაწერი იარაღის ინსტრუქციაში და მწარმოებლის ვებ გვერდზე მაგრამ ადრე რათქმაუნდა ეს იყო შეუძლებელი.   ბოლოს რა თქმა უნდა დამღის დატანა არის სახელმწიფო ზედამხედველობის განხორციელების მექანიზმი იმაზე თუ სად, რამდენი და როგორი იარაღი იწარმოება.  ჩვენი რევოლვერის სერიული ნომერი ასევე დამალულია ჩარჩოს ქვედა ნაწილში, სასხლეტის დამცავი კავის წინ. ლულის მარცხენა მარჯვენა მხარეს არის მწარმოებლის წარწერა.  წარწერები და დამღები შესრულებულია ტრადიციულ სტილში და თავისი განლაგებით არანაირად არ აფუჭებს პისტოლეტის იერსახეს.

სახელურის ხის ნაწილი ისევე, როგორც ორიგინალურ “პისმეიკერში” არის მონოლითური და დაფარულია სქელი პრიალა ლაკით, რომელიც ჩემი გემოვნებისთვის ცოტათი ზედმეტად პრიალა არის, მაგრამ საბოლოო ჯამში ასეთი სახელური, თითბერის ჩარჩო,  სასხლეტის დამცავ კავთან ერთად და ჩარჩოსთან ფერადი წრთობით აძლევენ ამ იარაღს ულამაზეს იერსახეს.

პისტოლეტის შესრულება არის ძალიან კარგი, რაც არ არის გასაკვირი იმის გათვალისწინებით, რომ იარაღი იატლურია, ხოლო თუ ვიმსჯელებთ Discovery Channel-ის გადაცემით How It Is Made (სადაც ასახულია ამ რევოლვერების წარმოების პროცესი),  ბევრი ადამიანი არის ჩართული ამ იარაღების შექმნაში, ანუ ხელით შრომის წილი არის საკმაოდ დიდი. მოდით უბრალდო დავწერ, რომ იარაღი ფანტასტიურად ლამაზია და ჩემი ბებერი ციფრული კამერა და ფოტოგრაფიის “ნიჭი” არ მაძლევს საშუალბას გადმოგცეთ ამ იარაღის მთელი სილამაზე. მე სიმართლე გითხრათ არ მესმის როგორ ახერხებს ამასთან ერთად “უბერტი” ასეთი დაბალი ფასის შენარჩუნებას, იმიტომ რომ ახალი Сattleman-ის ფასი აშშ-ში იწყება სადღაც 600 დოლარიდან, რაც ორჯერ, სამჯერ უფრო მცირეა ვიდრე კოლტის წარმოებული პისმეიკერები და უტოლდება “რუგერის” პისტოლეტების ფასს.  “უბერტის” “რუგერთან” შედარებას აზრი არ აქვს, ორივე ეს იარაღი იქმნებოდა განსხვავებული ფილოსოფიით, უბერტი არის “პისმეიკერის” რეპლიკა, ხოლო “რუგერის” პისტოლეტები წარმოადგენენ “პისმეიკერს” სტეროიდებზე, ბევრად უფრო გამძლე და ძლიერი კონსტრუქციით, ამიტომ შეიძლება ითქვას, რომ “რუგერის” “პისმეიკერები” უფრო პრაქტიკული იარაღებია, მაშინ როდესაც უბერტის ან სხვა იტალიური წარმოების  “პისმეიკერები” უფრო კლასიკური და აუტენტური.

რევოლვერის მოვლა მომსახურებ არის საკმაოდ ადვილი. დასაშლელად საჭიროა მხოლოდ დარწმუნდეთ რომ რევოლვერი განმუხტულია, დააყენოთ ჩახმახი ნახევრად შეყენებულ მდგომარეობაში, გახსნათ დასატენი კარი, დოლურას ღერძის ზამბარიან საკეტელაზე დაჭერით გამოათავისუფლოთ  ღერძი და ამოაძროთ ის ჩარჩოდან. ამის შემდეგ შესაძლებელი გახდება დოლურას მოხსნა. იარაღი მზად არის გასაწმნენდად.

ერთადერთი მნიშვნელოვანი კონსტრუქციული ცვლილება “პისმეიკერში” იყო დოლურას ღერძის ფიქსაციის სქემაში. ადრინდელ მოდელზე ღერძი დაფიქსირებული იყო ხრახნით, შემდეგ უკვე ზამბარიანი საკეტელათი.  პირველი მეთოდი იყო თეორიულად უფრო საიმედო მაგრამ ახალი კონსტრუქცია იძლეოდა იარაღის სწრაფი, ინსტრუმენტის გარეშე დაშლის შესაძლებლობას. ისე გამოვიდა, რომ ჩარჩოს ხრახნით ეძახიან კვამლიანი დენთის ჩარჩოს და უფრო ახალ მოდელს შესაბამისად “უკვამლო დენთის ჩარჩოს” მაგრამ ასეთი კლასიფიკაცია ზუსტი არ არის და ბევრი შეყავს შეცდომაში. უბრალოდ ეს კონსტრუქციული ცვლილება დროში დაემთხვა კოლტის გადასვლას უკვამლო დენთის  გამოყენებაზე. “უბერტიზე” გამოყენებულია ზამბარიანი საკეტელა.    

დარწმუნებული ვარ ასევე დაგაინტერესებთ რამდენად კარგად ისვრის “უბერტი” და შეესაბამება თუ არა მისი სიზუსტე და საიმედოობა მის იერსახეს. ამის დასადგენად მე შევიძინე ორი ტიპის .45 კალიბრის მუხტი, რომლის შოვნა ამ სტატიის დაწერის მომენტისთვის არ წარმოადგენს პრობლემას.  პირველი იყო Federal American Eagle, გარსით დაფარული 225 გრანიაი ტყვიით რბილი ცხვირით (JSP) მეორე ჩეხური Sellier&Bellot, 230 გრანიანი გარსით დაფარული ექსპანსიური ტყვიით. ორივე მუხტს ქონდა თითქმის იდენტური საწყისი სიჩქარე 250-260 მ/წ-ის ფარგლებში.  შესაბამისად უკუცემა იყო რბილი მაგრამ გასროლის ხმა და ლულის ალი საკმაოდ  დიდი. შემიძლია დავიფიცო, რომ სახეშიc მხვდებოდა ცხელი ჰაერის ნაკადი, ყოველი გასროლის შემდეგ. რევოლვერის სასხლეტი იყო ძალიან რბილი და მოკლე სვლით და ძნელი იყო იმის მიხვედრა როდის მოხდებოდა გასროლა. ეს კარგიც არის და ცუდიც, მაგრამ მე მიუჩვეველი ვიყავი, ამიტომ პირველი ჯგუფი გამოვიდა საკმაოდ განიერი. უკვე შემდგომ როდესაც მე “დავამუღამე” როგორ უნდა გეჭიროს იარაღი ოპტიმალური კონტროლისთვის, ჯგუფებიც ორჯერ შემცირდა სიგანეში.

აშკარა იყო რომ იარაღი ისროდა ოდნავ დაბლა მაგრამ ჰორიზონტალური შესწორებები საჭირო არ იყო. იარაღი აშკარად იყო მისროლილი ქარხნულად ხოლო მოხვედრის წერტილი დაბლა იყო, სავარაუდოთ დაბალწნევიანი მუხტების გამო. ნებისმიერ შემთხვევაში ასეთი გადახრა არის ყველაზე ადვილად გამოსასწორებელი. უბრალოდ დაქლიბეთ კორა და მოხვედრის წერტილი აიწევს ზევით. ცხადია ამის გაკეთებას მე არ ვაპირებ. ასეთი იარაღისთვის ასეთი პატარა გადახრით ამის საჭიროება ნამდვილად არ არის.

ასე გამოიყურება სიზუსტე რომელიც მივიღეთ პირველად ასეთი ტიპის იარაღის სროლიდან (მანძილი 15 მეტრი). არაფერი განსაკუთრებული მაგრამ აბსოლუტურად მისაღები მოკლელულიანი იარაღისთვის. შთამბეჭდავი ზომის, სუფთა ნახვრეტები მეტყველებენ იმაზე, რომ ეს იარაღი იქნება ძალიან ეფექტური ცოცხალი სამიზნეების წინააღმდეგ. 

უკუცემა იყო რბილი, იარაღის კონტროლი იყო ადვილი. ამ იარაღის თავისებურება იმაშია რომ ტარის ფორმის გამო, ყოველი გასროლის შემდეგ ხდება იარაღის “ჩაცურება” ხელში და მომდევნო გასროლისთვის საჭიროა ჭერის კორექტირება. აქედენა ცნობილი ხრიკი, რომელსც იყენებდნენ “პისმიკერის” მსროლელება, როდესაც ნეკა თითით სახელურის ქვეშ მოთავსებით კეტავდნენ მას ხელში. ჩემი გამოცდილება რევოლვერებთან, მეუბნება მე, რომ მე ჯერ კიდე გრძელი გზა მაქვს გასავლელი იმისთვის, რომ გავხდე კარგი მსროლელი რევოლვერიდან.

კარგი სამიზნე მოწყობილობები, განიერი სასხლეტი და დაბალი ჩახმახი, რომელიც დაშვებისას არ ფარავს სამიზნე მოწყობილობებს და გაძლევს საშუალებას დააკვირდე იარაღის ქცევას გასროლის მომენტში. ასეთ კონფიგურაციაში “პისმეიკერი” აძლევდა საშუალებას კარგ მსროლელს გამოეყენებინა ამ იარაღის სიზუსტის მთელი პოტენციალი. სურათზე არის ელმერ კიტი (Elmer Keith) კუთვნილი “პისმეიკერი”, რომელიც გარდა ზემოაღნიშნული ოფციებისა ასევე აქვს კასტომიზირებული, ფორმაშეცვლილი სახელური და შესანიშნავი გრავირება. 

სროლის და გადატენვის დროს არანაირ დაბრკოლებას ადგილი არ ქონდა. რევოლვერი მუშაობდა როგორც შვეიცარული საათი. ლულის ქვეშ განლაგებული ეჟექტორის გამოყენება საჭირო იყო მხოლოდ გადატენვის ციკლის დასაჩქარებლად, სხვა შემთხვევაში გრავიტაციის ძალა საკმარისი იყო რომ გასროლილი მასრები ამოყრილიყო დოლურადან. უნდა ვივარაუდოთ, რომ უფრო ცხელი მუხტების გამოყენებისას ეჟექტორის გამოყენება გახდება აუცილებელი. ყურადღების მიქცევას ითხოვენ ხრახნები, რომლებსაც ჭირდება ხშირი გადაჭერა. 1960 წლიდან კოლტმა დაიწყო ყველა “პისმეიკერში” პლასტმასის საყელურიანი ხრახნების  გამოყენება რამაც გადაწყვიტა მათი დაშვების პრობლემა. “უბერტისაც” ნამდვილად არ აწყენდა ასეთი ხრახნები მაგრამ ….

მთლიანობაში ჩემი რევოლვერებთან მოკრძალებული გამოცდილების გათვალისწინებით მე შემიძლია ვთვქა, რომ Uberti Cattleman არის ყველაზე კარგი რევოლვერი რომლიდანაც მე ოდესმე გამისვრია.  სიმართლე გითხრათ ეს რევოლვერი რომ ყოფილიყო ერთადერთი ჩემი მოკლელულიანი იარაღი, მე ნამდვილად არ ვიგრძნობდი თავს არაადეკვატურად შეიარაღებულად და ამ განცხადებით მე მინდა გადავიდე ასეთი რევოლვერების პრაქტიკული გამოყენების შესაძლებლობების განხილვაზე. უდაო არის ის ფაქტი, რომ კალიბრი .45 Сolt არის ეფექტური ორფეხა მტცებლების წინააღმდეგ თუნდაც ყველაზე სუსტი სტანდარტული მუხტით, თანაც იმის გათვალისწინებით, რომ ყველაზე იაფი მუხტებიც კი, არიან ექსპანსიური ან რბილთავიანი ტყვიით. იარაღი ასევე არის მექანიკურად საიმედო და საკმარისად ზუსტი თუნდაც გამოუცდელი მსროლელის ხელში. ყველაზე დიდი მინუსები ასეთი იარაღის არის მხოლოდ ერთმაგი მოქმედების დამრტყმელ სასხლეტი მექანიზმი და იარაღის დიდი გაბარიტები. მისი სრული სიგრძე 300მმ-ია, სიმაღლე 130მმ და სისქე 40მმ ეს იარაღი უფრო დიდია და მძიმე ვიდრე ნებისმიერი თანამედროვე სრული ზომის პისტოლეტი. ამ მიზეზების გამო პრინციპში “პისმეიკერები” არ განიხილება და არც გამოიყენება, როგორც მუდმივად თან სატარებელი თავდაცვის იარაღი. მეორეს მხრივ მიზანში სროლა, გასართობი სროლა, ე.წ. “კოვბოური სროლის” ფორმატის შეჯიბრებები, თუ გნებავთ სალაშქრო იარაღი მტაცებლებისგან თავის დასაცავად ან უბრალოდ საკოლექციოდ, ეს რევოვლერი გამოსადეგია.  ბუნებრივია ის ასევე იქნება საოცნებო იარაღი ყველასთვის ვინც არის ველური დასავლეთის ეპოქის ან ვესტერნების მოყვარული. ასეა თუ ისე ფაქტია, რომ მიუხედავად ყველანაირი კრიზისებისა რაც ჩვენ დროს არსებობს მსოფლიოში, ინტერესი “პისმეიკერის” მიმართ არ მცირდება. “Beretta”-ს მიერ “Uberti”-ის შეძენაც განპირობებულია ამ კომპანიის სურვილით გახდეს ამ კლასის იარაღების დომინანტი მწარმოებელი მოფლიოში, რის შესახებაც მათ განაცხადეს თავის პრეს-რელიზში.

რკინის, ხის და ტყავის კლასიკური კომბინაცია

სიმართლე გითხრათ, საერთოდ მე ცოტა სკეპტიკურად ვუყურებ ამერიკელებისთვის საყვარელ იარაღებს, იქნება ეს M1911, ჰენრის ბერკეტიანი კარაბინები, M-14 თუ მაგალითად იგივე “რემინგტონ 700″, იმიტომ რომ მე ობიექტურად ვთვლი რომ შესაბამის კლასებში არსებობენ უკეთესი იარაღები, მაგრამ ფაქტია რომ მიუხედავად იმისა, რომ  “პისმეიკერი” რომელიც თავის დროზეც თუნდაც არ იყო ყველაზე სწრაფად დასატენი ყველაზე “სპორტული გარეგნობის”  პისტოლეტი, თავის საფირმო კალიბრთან, .45 Сolt-თან ერთად, თითქმის 150 წლის შემდეგაც ის აკეთებს იმას რასაც უნდა აკეთებდეს, საიმედოთ  ათავსებს 16 გრამიან ჭურვებს იქ სადაც უმიზნებთ.  გარდა ამისა, ის არის სიმბოლო მთელი ეპოქის. ეპოქის რომელიც იქნება ინტერესის, შესწავლის და სიყვარულის ობიექტი კიდე მრავალი თაობისთვის. “პისმეიკერის” იერსახე კიდე,  მანამ სანამ ადამიანს ექნება უნარი გამოიცნოს და დატკბეს სილამაზით, ყოველთვის ქნება უკვდავი, ისევე როგორც მაგალითად Сhevrolet Bell Air-ის იერსახე, რომელიც ისევე, როგორც პისმეიკერი ვერავის ვერ დატოვებს გულგრილს.

1999 წელს ჟურნალ Shooting Times-ში გამოქვეყნდა მაიკ ვენტურინოს (Classic Arms-ის რედაქტორი) სტატია სახელწოდებით “გლოკი, მეოცე საუკუნის “პისმეიკერი”. ჩემი აზრით ეს სტატია საუკეთესოდ აღწერს “პისმეიკერს” და იმ გვალენას რაც ქონდა ამ იარაღს, “გლოკის” პისტოლეტების წარმატების ჭრილში.  “პისმეიკერი” მაშინ იყო იგივე რაც “გლოკი” დღეს. ახალი სტანდარტი, საიმედოობის, სიმარტივის. სტანდარტი, რომელითაც ფასდება ყველა სხვა ანალოგიური იარაღები.  არის რაღაცა იმაში, რომ ამ სტატიის წაკითხვიდან ათი წლის შემდეგ, “პისმეიკერიც” და “გლოკიც” გვერდისგვერდ არიან ეხლა ჩემ სეიფში.

ჩემი თუ შეიძლება ასე ითქვას სპეციალიზაცია და ინტერესის მთავარი წყარო, ყოველთვის იყო და არის, პირველ რიგში მოკლელულიანი იარაღი. ეს არის ის იარაღი, რომელიც მე ყველაზე უფრო მომწონს და მაინტერესებს, რასაც ასევე ადასტურებს სტატიების სტატისტიკა, უმეტესობა სტატიების ეხება მოკლელულიან იარაღს და დაკავშირებულ თემატიკას. უკვე თვლაც ამერია რამდენი პისტოლეტი და რევოლვერი მქონდა ამდენი წლის განმავლობაში. ალბათ ასე სადღაც 80-მდე მოდელი ან შეიძლება უფრო მეტი. ყოველ ცალკეულ შემთხვევაში მე ვცდილობდი ყველაფერი შემესწავლა კონკრეტული პისტოლეტების შესახებ. შექმნის ისტორია, მოწყობილობა, ექსპლუატაციის თავისბურებები, რას წერენ ჟურნალებში და წიგნებში, რას წერენ ფორუმებზე და FB ჯგუფებში, რას ლაპარაკობენ სხვა ბლოგერები და “იუთუბერები”. ყველაფერი ეს საჭირო იყო მათ შორის იმისთვის, რომ გადამემოწმებინა ჩემი მიგნებები, შემქმნოდა  პისტოლეტზე სრულყოფილი წარმოდგენა და ასევე გამომერიცხა სტატისტიკური შეცდომა, იქნებ მე შემხვდა განსაკუთრებული იარაღი რომელიც არ ჯდება არსებულ სტატისტიკაში, თუმცა აქვე უნდა აღვნიშნო, რომ შემთხვევები, როდესაც მე შემხვდა კარგი რეპუტაციის მწარმოებლის პისტოლეტი, რომელიც არ მუშაობდა, ასეთი შემთხვევები პრაქტიკულად არ ყოფილა. ბიუჯეტური და პრობლემური? ასეთები კი, საკმარისად იყო. ასე, რომ ამდენი წლის მერე მე თამამად შეიძლება ვთქვა, რომ შეკითხვაზე, პირადად მე,  ჩემი გამოცდილებიდან და ცოდნიდან გამომდინარე, რომელ პისტოლეტს ვთვლი რომ არის საუკეთესო, გავცემ შემდეგ პასუხს: 1) ნებისმიერი გლოკი; 2) ნებისმიერი “ბერეტა92FS/M9″, გერმანული “Sig-Sauer P226″ და ალბათ H&K USP და მისი ვარიანტები.  ყველა აღნიშნული პისტოლეტები გარდა იმისა, რომ შესანიშნავი იარაღებია ასევე გამოირჩევიან იმით, რომ ყოველთვის მუშაობენ. ალბათობა ნახო აღნიშნული იარაღი გაუმართავ მდგომარეობაში ან ქარხნული წუნით, თითქმის ნულის ტოლია. როდესაც რაღაცას უშვებ საკმარისად დიდხანს, ისე ხდება ხოლმე რომ ხანდახან წარმოებული პროდუქციის ხარისხი “დაცურავს”. წლების განმავლობაში სტაბილურად მაღალი ხარისხის  პროდუქცია გამოუშვა, საკმაოდ სერიოზული მიღწევაა. შორს რომ არ წავიდეთ, გავიხსენოთ თუნდაც, როგორც მოსპო “რემინგტონმა” თავისი ზეპოპულარული მოდელის, 870-ის კონსტრუქცია და რეპუტაცია. ეს თოფი მე ახალი ვიყიდე და ჩემით დავწრმწუნდი, რომ ეს უბრალო ჭორები არ იყო. ახალ თოფს ქონდა უამრავი პრობლემა და წუნი. არის სხვა ცნობილი მაგალითებიც, როდესაც მწარმოებელი სხვადასხვა მიზეზების გამო აფუჭებდა თავის პროდუქტს, მაგალითად შვეიცარიული “სფინქსი”, რომელმაც პატრონების გამოცვლის პროცესში ერთი პერიოდი უშვებდა პროდუქციას, რომელიც არ პასუხობდა იმ მაღალ სტანდარტს რომელსაც ელოდები ამ კომპანიისგან.  ერთ-ერთი პირველი პარტია ჩეხური СZ-75-ების, რომელიც მოხვდა პრიბალტიკის ქვეყნებში აღმოჩნდა ქარხნული ხარვეზებით, რამაც დიდიხნით გაუფუჭა ამ მწარმოებელს სახელი აღნიშნულ რეგიონში. მე ხშირად მეკითხებიან, რა იარაღი ვიყიდოთ. ეს კითხვა მე არ მომწონს, განსაკუთრებით, როდესაც ამას მეკითხება ადამიანი რომელსაც მე არ ვიცნობ. როგორ გავცე პასუხი მას? როგორ ავუხსნა კაცს რომელი “ბოტასი” იყიდოს, მე არ ვიცი ის დაბრის, კალათბურთს თამაშობს თუ ჰაიკინგი უყვარს, რა ფორმის და ზომის ტერფი აქვს. უნდა წახვიდე მოიზომო და ისე იყიდო, არსებობს ადამინი ვინც იყიდის ფეხსაცმელს მარტო იმიტომ რომ ვიღაცამ ურჩია? სხვა საქმეა როდესაც კონკრეტულად მეკითხებიან რას ვფიქრობ ამა თუ იმ მოდელზე, აქ თუ მე შეხება მქონდა ამ მოდელთან, უკვე მაქვს შესაძლებლობა ვრცელი პასუხი გავცე. ეს სტატია არის ჩემი პირადი გამოცდილებიდან და ცოდნიდან გამომდინარე შედგენილი საუკეთესო პისტოლეტების სია. როგორც ხედავთ ეს არც ტოპ ათეულია და არც ტოპ ხუთეული. ეს არის 4 პისტოლეტი ან პისტოლეტების ოჯახი, რომელიც მე შემიძლია თამამად ვურჩიო ყველას, იმიტომ რომ თუ ადამიანი დამიჯერებს ის მიიღებს ზუსტს, მუშა, გამძლე, საიმედო იარაღს. ცხადია პისტოლეტი არის ძალიან ინდივიდუალური იარაღი ამიტომ ვიღაცას შეიძლება თავიდან არ მოერგოს/არ მოეწონოს, რომელიმე ჩემს მიერ დასახელებული პისტოლეტებიდან ასე, რომ ყიდვამდე მოზომვა აუცილებელია.

ჩემი ფავორიტების ამ ჩამონათვალიდან მე გამოვყოფდი და შესაბამისად პირველ ადგილსაც გადავცემდი “გლოკებს”. დროთა განმავლობაში, რაც უფრო ბევრ სხვადასხვანაირ  პისტოლეტს ვეცნობოდი მით უფრო ვაფასებდი ამ ავსტრიულ იარაღს. თუ არ ჩავთვლით ხანმოკლე პრობლემებს პირველი მეოთხე თაობის გლოკებთან და ასევე ადრინდელ გლოკ 42-თან, ეს მწარმოებელი მიუხედავად იმისა, რომ უშვებს ასიათასობით პისტოლეტს ახერხებს შეინარჩუნოს ხარისხი და პრაქტიკულად არ უშვებს შეცდომებს. მაგაითად, არის რაღაც პოპულარული მწარმოებლების იარაღები, რომელზეც ხანდახან ფორუმზე ან რომელიმე ჯგუფში დაწერენ ხოლმე დაახლოებით ასეთი შინაარსის შეტყობინებას/კითხვას: “კაცო, მეჩვენება თუ ბრენდ X იარაღებს აქვთ ცუდი რეპუტაცია საიმედოობის თვალსაზირისით?”.  რაზეც, როგორც წესი გაიცემა სტანდარტული პასუხი: “უბრალოდ ბრენდ X იარაღი იმდენი გაიყიდა რომ შესაბამისად უფრო ბევრია ბრუნვაში და ამიტომ პროპორციულად ბევრია შემთხვევები, როდესაც იარაღს რამე პრობლემები უჩნდება”. მე პირადად შემიძლია დავასახელო სამი ოთხი ასეთი მწარმოებელი, მაგრამ მიუხედავად იმისა, რომ მილიონობით “გლოკია” გამოშვებული, ასეთი შეკითხვა “გლოკზე” ადამაინს არ გაუჩნდება.   ყველა მწარმოებელი დღეს უშვებს “გლოკს” ამა თუ იმ ფორმით. S&W M&P და Sigma, Ruder SR, Springfield XD, CZ P10, Beretta APX, H&K VP9 და უამრავი სხვა, არიან პრაქტიკულად “გლოკის” კონცეფციის ზუსტი ასლები, რომლებიც ზოგ შემთხვევაში ტექნიკურადაც არ განსხვავდებიან.  “გლოკებმა” დაამტკიცეს რომ უკვე მერამდენე ათწლეული კვლავ წარმოადგენენ სტანდარტს, რომელსაც ედრება ყველა სხვა მწარმოებელი.  ეს არის ობიექტური ფაქტი. ამიტომ თუ სადმე გადაეყრებით “ექსპერტს” რომელიც ლანძღავს ამ იარაღს, კითხეთ შემდეგი, რამდენი გლოკი ქონია მას პირადად და რამდენი ისროლა ამ გლოკებიდან.  თუ პასუხია შესაბამისად, ათზე ნაკლები და არა ათასობით ნასროლი ვაზნა, აუწიეთ მას შუა თითი და გაუშვით შორს. მე მინახია “გლოკები”, რომლებიც არ მუშაობდნენ საიმედოთ, იმიტომ რომ წინა პატრონები შიგნით არაკომპეტენტურ ხელებს აფაცურებდნენ, მაგრამ ალბათობა გადაეყარო ორ “გლოკს”, რომელიც არ მუშაობს იმდენად მცირეა, რომ უფრო დიდი ალბათობით თავზე მეტეორიტი დაგეცემათ.  დიახ, შესაძლებელია რომ არ მოგეწონოთ “გლოკის” დიზაინი, მისი სასხლეტი ან ტარის კუთხე. ეს ყველაფერი ინდივიდუალურია და არის ხალხი ვინც ამის გამო არჩევანს აკეთებს სხვა იარაღებზე, რაც ნორმალურია და ასეც უნდა იყოს, მაგრამ მექანიკური თვალსაზრისით “გლოკი” არის იმდენად სრულყოფილი რამდენადაც სრულყოფილი შეიძლება იყოს იარაღი შექმნილი იმდენად არასრულყოფილი არსების მიერ, როგორიც არის ადამიანი, ამიტომ მისი ლანძღვა არის პირველ რიგში საკითხში საკუთარი გაუთვითცნობიერებლობის დეკლარირება.  კითხვაზე კონკრეტულად რომელი “გლოკი” უნდა იყიდოთ, ჩემი უნივერსალური პასუხი იქნება გლოკ 19. ეს პისტოლეტის არის ოქროს შუალედი საბრძოლო თვისებებსა და კომპაქტური გაბარიტებს შორის. თქვენ იღებთ 15/17/19/33 ვაზნიან ტევადობას, კარგ სროლისუნარიანობას, სიზუსტეს რომელიც არ ჩამოუვარდება სრული ზომის “გლოკებს”, შესაძლებლობას დააყენოთ ფარანი და ეს ყველაფერი შედარებით კომპაქტურ და მსუბუქ იარაღზე, რომელიც შეიძლება კომფორტულად ატაროთ მთელი დღე. დანარჩენი დამოკიდებულია თქვენ საჭიროებებზე. რის გამოც მე კიდე ვაფასებ გლოკებს, არის ის, რომ მათი პატარა მოდელები გამოირჩევიან ისეთივე სიზსუტით, საიმედოობით და გამძლეობით და მათ შორის კარგი სროლისუნარიანობით, როგორც დიდი ზომის პისტოლეტები. ამერიკული თუ ავსტრიული, ყველა გლოკი ერთნაირად კარგია. მე მქნოდა ათზე მეტი “გლოკის” პისტოლეტი და არასდროს არც ერთთან მე არ მქონდა არანაირი პრობლემა, ყველა ისროდა ზუსტად და ყველა იყო გასწორებული ქარხნიდან. ფეტიშისტებს და ჰიპსტერებს “გლოკი” არ მოწონთ, ის არ ღირს ძვირი ანუ პროლეტარების ინსტრუმენტია და არა ექსკლუზიური, თავადური იარაღი. მას არ აქვს ბრჭყვიალა ნაწილები, მისი დიზაინი არ არის ჩახუჭუჭებული, საკეტის გადაწევისას ისმის რაღაც ჭყრიალი, პისტოლეტს რომ შეანჯღრევ, შიგნით რაღაც კაკუნის ხმა ისმის, თითქოს რაღაცა მოძვრა და შიგნით ჩარჩა. იარაღი და სხვა ფასიანი ნივთები არის მაგათთვის როგორც სათამაშოები ნაძვის ხეზე, სადაც ნაძვის ხე თვითონ არიან და უნდა მორთონ საკუთარი თავი ლამაზი, იშვიათი და ძვირადღირებული სათამაშოებით. ასეთი უტილიტარული მოწყობილობა, როგორც “გლოკი” ჩემი დაკვირვებით მათში იწვევს თითქმის ზიზღის ტოლ გრძნობას.  მსროლელებს “გლოკი” უყვართ იმიტომ, რომ ის აკეთებს იმას რასაც უნდა აკეთებდეს, ისვრის, ისვრის ზუსტად, ისვრის ყოველთვის, ისვრის დიდხანს, ისვრის მაშინაც როდესაც ყველა სხვა პისტოლეტი ჩუმდება.  სულ ბოლო ჩემმა გლოკმა (მოდელი 43) ასეთივე კარგი გამოდგა, როგორც ყველა წინა პისტოლეტი და უფრო ზუსტი გამოდგა ვიდრე უმეტესობა სხვა მწარმოებლის დიდი ზომის პისტოლეტი. მიუხედავად იმისა, რომ მე მიმაჩნია, რომ ნებისმიერი თაობის “გლოკები” არის კარგი და რამე მნიშვნელოვანი განსხვავება მათ შორის არ არის, ალბათ მე-5 თაობა შეიძლება გამოარჩიო იმით რომ ამ თაობაში გამოყენებულია გლოკის ახალი ტიპის ლულები რომელსაც გლოკი “Marksman”-ს უწოდებს და არესბული გამოხმაურებებით სხვაობა სიზუსტეში შესამჩნევია. შეიძლება ასეთი ლულის წყალობით, ჩემი G43 ისვრის ისეთი სიზუსტით, რომელიც აქამდე იყო უნახავი ასეთი “წონითი კატეგორიის” პისტოლეტებში.

თუ რომელიმე პისტოლეტი იმსახურებს წოდებას “საუკეთესო მსოფლიოში”, მაშინ ეს უნდა იყოს “გლოკ 19″. მეხუთე თაობის Glock 19, Glock 19X და Glock 45 დიდი ალბათობით არის ყველაზე საუკეთესო/ოპტიმალური პისტოლეტები, რომლებიც გლოკს ოდესმე გამოუშვია. 

რაც შეეხება დანარჩენ ჩემს მიერ დასახელებულ პისტოლეტებს, სულ ყველა მათგან არის ისეთივე საიმედო, როგორც “გლოკი” უბალოდ არ არიან ისეთი მარტივი კონსტრუქციის მქონე, ასე ცოტა დეტალით, სადაც საკმარისია ერთ კბილის საჩიჩქნი ან ლურსმანი, რომ იარაღი დაშალო ბოლო დეტალამდე. სწორედ ამიტომ გერმანული USP მოხდა სიის ბოლოში. USP-ზე უბრალოდ არ მომწონს, რომ ის ერთადერთი პისტოლეტია, რომლის სრული დაშლა ვერ გავბედე/დამეზარა. ასევე არ მომწონს მისი დიდი გაბარიტები. სხვა მხრივ USP არის მუშა, გამძლე და ზუსტი პისტოლეტი. სამწუხაროდ USP იყიდება საქართველოში საკმაოდ ძვირად. მე ასევე მაქვს გარკვეული პრობლემები ამ პისტოლეტის სროლისუნარიანობასთან. ლულის ღერძი მაღლად არის განლაგებული, პისტოლეტები დიდია და ვერ ვიტყვი რომ პისტოლეტი კარგად ზის ხელში, ამის გამო სწრაფად და ზუსტად სროლა ამ პისტოლეტებიდან საკმაოდ რთულია. ნაწლობრივ ეს დადასტურდა იმით, რომ როდესაც აშშ-ს სანაპირო დაცვა და რიგი სხვა ფედერალური სააგენტოების გადავიდნენ H&K-ს პისტოლეტებზე, სროლის მაჩვენებლები კვალიფიკაციის დროს მანდ გაუარესდა. შეიძლება ეს იმის ბრალია რომ ახალ იარაღს მიჩვეულები არ იყვნენ, მაგრამ ჩემი აზრით უბრალოდ USP-ს ოჯახი არ გამოირჩევა კარგი სროლისუნარიანობით. მაგრამ იმის გამო რომ ეს პისტოლეტები ხარისხიანი, ზუსტი, მუშა და გამძლეებია, მე USP ჩარტში მაინც შევიყვანე. სრული ზომის პისტოლეტს, ალბათ ისევ ჯობია კომპაქტური მოდელი. მე ასევე მომეწობა USP-ს “შთამომავალი” P2000, ხოლო უფრო ახალი P30 დიდიხანია ჩემ სურვილების სიაშია და ოდესმე მაგაზეც დავწერ მიმოხილვას.

მესამე პოზიციაზე არის “ბერეტა 92″, გნებავთ იტალიური წარმოების და გნებავთ ამერიკული, ეს პისტოლეტი ასევე არის ჩემი ფავორიტი.  35 წელი ამერიკულ ჯრში საკმარისია, რომ გამოვლინდეს და გამოსწორდეს ყველა თუნდაც ყველაზე უმნიშვნელო ნაკლი/სუსტი წერტილი პისტოლეტის კონსტრუქციაში. ამის წყალობით “ბერეტა 92″ გამოირჩევა შესაშური გამძლეობით და საიმედოობით. ჩემი აზრით ეს პსტოლეტი არ იღებს ისეთ აღიარებას, როგორსაც იმსახურებს, ამ იარაღზე ძალიან ცოტას საუბრობენ, ვინმე რჩევას რომ ითხოვს რატომღაც ბერეტას არავინ არ ურჩევს ხოლმე.  აღსანიშნავია, რომ მთელი ამ წლების განამვლობაში “ბერეტამ” შეძლო წარმოების ხარისხსი შენარჩუნება და ალბათობა წააწყდეთ “ბერეტა 92″-ს რომელიც არ მუშაობს არის ძალიან მცირე. ყველა ბერეტა რაც მე მქონდა და მისვრია იყო ძალიან ზუსტი და რაზეა საუბარი აბსოლუტურად საიმედო, ხოლო ბერეტები მე მქონდა ბევრი და სხვადასხვანაირი. ამ იარაღიდან მე კარგად ვისვრი და ამ იარაღში რწმენა მაქვს, იმ ფაქტორების გამო რაც უკვე დავწერე. ვიღაცას არ მოეწონება მისი გაბარიტები, მოეჩვენება მძიმე ან დიდი, მოძველბული დიზაინის მქონე, კიბატონო ნახეთ რამე სხვა, მაგრამ ყოველთვის როდესაც ყიდულობ ბერტას იცი რომ ყიდულობ ვირივით მუშა, გამძლე იარაღს, რომელიც იქნება ძალიან ზუსტი. მაღალი საიმედოობის, სიზუსტის, გამძლეობისდა შესრულების უმაღლესი დონის გამო ამ პისტოლეტს ვპატიებ ჩემ თვალში კრიტიკულ ნაკლს, მცველის განლაგებას საკეტზე. მინუსი ალბათ ის არის რომ ამ პისტოლეტის კომპაქტური მოდელი მთლად კომპაქტური არ არის და თუ სრული ზომიზ “92″-ის ეხლა შოვნა შეიძლება 1600-1800 ლარად, მისი კომპაქტური ვარიანტები ბევრად უფრო იშვიათია და ბევრად უფრო მეტიც ღირს. მესმის ბევრისთვის არ არის აქტუალური იარაღის ტარების საკითხი, მაგრამ ყველაფერი იცვლება მათ შორის კანონებიც და მათ შორის გარემოც, რომელშიც ვცხოვრობთ და თუ საჭიროებამ მოიტანა, ქალაქის პირობებში და ჩვენ კლიმატში, “ბერეტა 92″-ის ტარება იქნება სერიოზული გამოწვევა.

ყველაზე დახვეწილი და სრულყოფილი “92″ რომელიც მე მქონია, ჩემი აზრით არის M9A1. ეს პისტოლეტი განსხვავდება სტანდარტული M9-სგან წვრილმანებით, მაგრამ ამ წვრილმანების წყალობით არის ის ასეთი კარგი. თუმცა M9A1-ის ახალი 17 ვაზნიანი გაზრდლი საიმედოობის მჭიდები და პიკატინის სამაგრი წვრილმანები ალბათ არ არის . ის ასევე იყო ყველაზე ზუსტი “ბერეტა 92″ რომელიც მე მქონია. 

ნომერი ორი ჩემ ჩარტში არის Sig-Sauer P226, აუცილებლად ადრინდელი, გერმანული წარმოების და აუცილებლად ნაშტამპი  საკეტით. შეიძლება მე ვცდები, მაგრამ ჩემი დაკვირვებით გერმანული (მათ შორს ადრინელი გამოშვების) P226-ები გამოირჩევიან უკეთესი შესრულებით და ალბათ უკეთესი ხარისხის  კონტროლით ვიდრე იგივე მოდელები გამოშვებული აშშ-ში და თუ სხვაობები გლოკის და ბერეტას შემთხვევაშ მე არ შემიმჩნევია (და ჩემთან ერთად მთელ ამერიკას) ამ შემთხვევაში ჩემი დაკვირვებით სხვაობები არის (ან უბრალოდ მე არ გამიმართლა). ბოროტი ხმები ამბობენ, რომ 2007-08 წლებიდან ბევრი რამე შეიცვალა “ზიგ-ზაუერში”, მენეჯმენტის ცვლილების შემდეგ. პირადად მე არ მომწონს რა მიმართულებითაც მიდის ეს კომპანია, და მათ შორის ვთვლი რომ მათი “ლეგიონის” სერია არის სირობა რომელიც გათვლილია ადამიანებზე, რომლებიც მუშაობენ 5 დღე მოსაბეზრებელ სამსახურებში და შაბათ-კვირას რენჯისთვის იცვავენ როგორც სპეცრაზმელები. დიდი ნაწილი “ზიგ-ზაუერის” პროდუქციის ასევე გათვლილია ადამიან-ნაძვისხეებზე. ისე  მე არ მინდა დავიჯერო რომ რაღაც ეტაპზე მწარმოებლები იწყებენ იარაღის აწყობას და არა წარმოებას და ურჩევნიათ გაყიდონ მეტი და მერე რაღაც პროცენტი შეაკეთონ ვიდრე თავიდანვე გამოუშვან ცოტა, მაგრამ კარგად შესრულებული იარაღი. მაგრამ ბოროტი ხმები ვისაც, როგორც ჩანს აქვთ წვდომა ინსაიდერულ ინფორმაციაზე, სწორედ ამას იძახია “ზიგ-ზაუერთან” დაკავშირებით. რა გინდათ? ესეც თქვენ კიდევ ერთი მიზეზი სცეთ პატივი კომპანია “გლოკს” რომელიც უშვებს მილიონობით პისტოლეტს და ინარჩუნებს წარმოების ხარისხს. თუმცა უნდა აღვნიშნო, რომ “გლოკი” სპეციალიზირდება პისტოლეტბზე, მაშინ როდესაც “ზიგ ზაუერი” თავისი ზრდის ტემპების გათვალისწინებით, ალბათ მალე დაიწყებს ავეჯის წარმოებას. ჩემს მიერ ხსენებულ ადრინდელ P226-ებს აქვთ ასევე დიდი პლიუსი, ეს არის მსუბუქი ნაშტამპი საკეტი (უფრო ახალ მოდელებზე საკეტი მზადდება ფრეზირებით რკინის ნაჭრისგან). ასეთის საკეტის წყალობით იარაღს აქვს კარგი ბალანის და შედარებით მსუბუქი წონა. გარდა ამისა P226 ისევე, როგორც “გლოკი” და “ბერეტა 92″ არის გამოცდილი ძალიან ბევრი ქვეყნის შეიარაღებულ ძალებში, მისი კონსტრუქცია არის გამოცდილი, ის გამძლე და უპრობლემო. ასევე P226 შედარებით ადვილად იშლება ბოლომდე და არ არის საჭირო რთული ინსტრუმენტები რომ ის ბოლომდე დაშალოთ. ყურადღებას დაშლაზე იმიტომ ვამახვილებ, რომ საჭიროების შემთხვევაში თუ იარაღში რამე გაუფუჭდა, დეტალის გამოცვლას შეძლებთ საკუთარი ძალებით, სახლის პირობებში. ბოლოს ვიტყვი, რომ ყველა P226 რაც მე მქონდა იყო ძალიან ზუსტი ალბათ ჩემს მიერ დასახელებული ხუთეულიდან ყველაზე ზუსტიც კი. იმის გამო რომ მას არ აქვს მცველი საკეტზე როგორც “ბერეტას” და უფრო ადვილადაც იშლება, მე ამიტომ მას ვაყენებ “ბერეტაზე” წინ. სხვამხრივ ორივე ეს პისტოლეტი არის ტოპ კლასის სრული ზომის და პრინციპში იდენტური საბრძოლო პისტოლეტები. დარწმუნებული ვარ არის ბევრი სხვა კარგი P226 მაგრან გერმანული, ნაშტამპი საკეტით არის ჩემი ფავორიტი. უბრალოდ გაითვალისწინეთ, P226-ის კომპაქტური ვარიანტები ჩემი აზრით ისეთი მაღალი სროლისუნარიანობით არ გამოირჩევიან, როგორც სრული ზომის P226, მაგრამ სხვა ადამიანმა, სხვანაირი ხელებით და აგებულებით შეიძლება სხვანაირად ჩათვალოს.

თუ “გლოკი” არ მოგწონთ და გსურთ სრული ზომის უმაღლესი კლასის პისტოლეტი, P226 ნაშტამპი საკეტით იქნება საუკეთესო არჩევანი. მათი უმეტესობა მიუხედავად ასაკისა არის პრაქტიკულად ახალ მდგომარეობაში, რაც ნიშნავს, რომ “ტექ. მოსმახურება” მათ ძალიან დიდხანს არ დაჭირდბეათ. მიუხედავად იმისა რომ ლულის ღერძი შედარებით მაღლა არის განლაგებული, სროლისუნარიანობით ჩემი აზრით ის არც ერთ სხვა პიტოლეტს არ ჩამორჩება. 

honorable mentions

ჩარტში არ შევიდა მაგრამ იმსახურებს ხსენებას და ქებას გერმანული, პირველი თაობის Walther p99. ჩემი აზრით ეს პისტოლეტი უფრო მეტ ქებას და დიდებას იმსახურებს ვიდრე ეხლა იღებს სასროლოსნო საზოგადოებისგან. ეს პისტოლეტი გამოსვლისთანავე იყო ინოვაციური და გამორჩეული.  პირველი თაობის P99 აქვს ყველაფერი რაც უნდა ქონდეს ტოპ-კლასის პისტოლეტს, შესრულების მაღალი ხარისხი, საიმედოობა, გამძლეობა, ერგონომიკა, სროლისუნარიანობა. პისტოლეტი პრაქტიკულად ისეთივე მარტივი კონსტუქციის არის როგორც გლოკი, მიუხედავად იმისა, რომ დამრტყმელ-სასხლეტი მექანიზმის კონფიგურაცია უფრო “მრავალფეროვანია”, ეს პისტოლეტი არის პრაქიკულად ორმაგი მოქმედების “სტრაიკერი”, ყველაზე იშვიათი სახეობის წარმომადგენელი.  პისტოლეტი ასევე გამოირჩევა კომპაქტური გაბარიტებით, რის გამოც მე უპრობლემოდ დავაყენებდი მას ერთ რიგში გლოკ 19-თან მიუხედავად იმისა, რომ “ვალტერს” არ აქვს ისეთი შთამბეჭდავი “სი-ვი”   როგორც გლოკს. ახალ “ვალტერებზე” ვერაფერს ვერ ვიტყვი ვინაიდან არ მაქვს მათთან გამოცდილება, როგორც ვხვდები P99 დღემდე გამოდის. ამ პისტოლეტის მინუსებს განეკუთვნება “უნივერსალური” სამაგრი, რომელიც “პიკატინის” ეპოქაში გახდა ყოვლად გამოუსადეგარი და ასევე ე.წ. Anti-Stress სასხლეტი, რომელიც ჩემი აზრით არის უსაფრთხოების ზედმეტი საფეხური და რომელიც თან ავითარებს სახიფათო ჩვევას სასხლეტზე წინასწარ დაჭერის. ვისაც უსვრია ამ პისტოლეტიდან მიხვდება რას ვგულისხმობ.

СZ75-ს განსაკუთრებული ადგილი უკავია ჩემ გულში. ყველაფერს თავი, რომ დავანებოთ ეს იყო ერთ-ერთი პირველი პისტოლეტი, რომლიდანაც მე დავიწყე კარგი შედეგების ჩვენება.  ვაღიარებ, რომ СZ75 და მისი კლონები არიან ერთ-ერთი ყველაზე ზუსტი პისტოლეტები, რომლებივ მე შემხვედრია. ვაღიარებ, რომ СZ75-ს აქვს თითქმის შეუდარებელი ერგონომიკა. ვაღიარებ, რომ СZ75-ის სროლისუნარიანობა არის თითქმის შეუდარებელი. მაგრამ, ვინც რა არ უნდა თქვას, ამ პისტოლეტების შესრულება არის საშუალო. დაშალე ეს პისტოლეტი და ნახავ რომ ფრეზის კვალი ყველგან ეტყობა, დეტალების დამუშავება არის არასრულყოფილი. გარედანაც კი რომ დახედოთ დაინახავთ მეტალის დამუშავებაში ხარვეზებს. პისტოლეტს აქვს “აქილევსის ქუსლი”, საკეტის შემაკავებელი, რომელსაც აქვს ძალიან შეზღუდული რესურსი. ჩემი აზრით სრული ზომი СZ75 ფოლადის ჩარჩოთი არის იდეალური რენჯის პისტოლეტი, მაგრამ მისი ყოველდღიური ტარება არის ძალიან ძნელი. ასევე არ მომწონს ამ პისტოლეტების დაფარვა, რომელიც იქუცება და იარაღი იღებს ისეთ იერსახეს თითქოს ვიღაცამ ის მანქანას გამოაბა და მიწაზე ახოხიალა. გარკვეული პრეტენზიები მაქვს ასევე ხარისხის შენარჩუნებასთან. მაგალითად ახალ ჩამოსულ პისტოლეტებზე ლულები იყო დაფარული რაღაც რუხი ანოდირების მზგავსი დაფარვით, რომელიც გამოიყურებოდა ისე თითქოს ლულა ჩადეს ლიმონმჟავაში და ის ძლიერ დაიჟანგა. მე ასევე მქონდა “ტაქტიკურ-პრაქტიკული” СZ75 SP01. პისტოლეტი რომ ჩამომივიდა მე მეგონა, რომ მივიღე “სნაიპერული” პისტოლეტი, მიხაროდა, რომ ეხლა შევძლებდი მართლა საოცარი სიზუსტით სროლას მაგრამ ნურას უკაცრავად……  პისტოლეტს ქონდა საშუალო სიზუსტე და თანაც პირველივე გასვლისას გამახარა დაბრკოლებით, რომელიც გავმეორდები ახალ ხარისხიან იარაღში ქარხნული FMJ ვაზნებით, პრაქტიკულად არ ხდება. ასევე ჩემი აზრით ყველაზე დაბალანსებული СZ75 არის მოდელი P01. ეს არის კომპაქტური პისტოლეტი, ალუმინის ჩარჩოთი, უნივრსალური სამაგრით. ის ანრჩუნებს ამ ტიპის პისტოლეტის სროლისუნარიანობას და სიზუსტეს მაგრამ ამავე დროს არის შედარებით კომპაქტური და მსუბუქი. СZ ახალ P7/P10-ზე მე ასევე ვერაფერს ვერ ვიტყვი, ეს ჯერ ახალი პისტოლეტებია, თანაც იგივე რესურსმა, რომელმაც აღმოაჩინა რომ  SIG P320 ისვრის მიწაზე დავარდნისგან, აღმოაჩინა, რომ P10-ს აქვს უცნაური თავისებურება, როდესაც დამრტყმელი ტრიალდება თავის არხში საკეტში და იარაღი უბრალოდ კვდება.  ასე, რომ თუ ყიდულობთ СZ75-ს იყიდეთ ახალი, რომ დარწმუნებული იყოთ რომ იარაღი ნაცვეთი არ არის, დანარჩენი თქვენ იცით. დიდი ალბათობით თქვენ მიიღებთ მუშა და ზუსტ პისტოლეტს, მაგრამ არის მცირე მაგრამ ალბათობა რომ შენაძენი არ იქნება უპრობლემო. ასევე ენდურებიან CZ-ს ზამბარების რესურსს, მაგრამ მე პრობლემები არ მქონია და ამიტომ ჩვენი პოლიტიკოსების საყვარელ ფრაზას გამოვიყენებ, ვერ ვუარყოფ ამას და ვერც დავადასტურებ.

არის სხვა კარგი პისტოლეტები? კი რა თქმა უნდა არის. თანაც ბევრი. შეიძლება არის ბევრი “ტაურუსიც”, რომელიც მუშაობს, მაგრამ როგორ ვურჩიო ვინმეს “ტაურუსი”, როდესაც 50% პორბლემების რაც მე მქონია იარაღებთან მოდის სწორედ, რომ ტაურუსის პროდუქციაზე (დარჩენილი 49% TT-ებზე და მათ კლონებზე და კიდე 1% სხვა პისტოლეტებზე)? კი არიან ადამიანები ვინც კმაყოფილები არიან “ტაურუსებით” და ძალიან მოხარული ვარ ამით, უბრალოდ მე ვერ გაუწევ ამ მწარმოებელს რეკომენდაციას. რა ქნას იმან ვისაც მხოლოდ 500 ლარი აქვს და უნდა საიმედო პისტოლეტი? რჩევა ნომერი ერთი: დაზოგეთ, დააგროვეთ და იყიდეთ “გლოკი”. მეორადი “გლოკ 19″-ის შოვნა შეიძლება 1300 ლარად, ხანდახან უფრო იაფადაც. შემდეგ ანალოგიური ხარისხის იარაღს ეღირება ორჯერ მეტი. რჩევა ნომერი ორი: იყიდეთ “მაკაროვი” (ერთადერთი მართლა საიმედო პისტოლეტი, რომელიც ღირს 1000 ლარზე ნაკლები) და ისწავლეთ მისი ეფექტური გამოყენება. რჩევა ნომერი სამი: იყიდეთ რამე იაფი პისტოლეტი, ბულგარული არკუსი (800-1000 ლარი), რომელიმე ხსენებული “ტაურუსი” იმის იმედით, რომ შეგხვდებათ მუშა იარაღი. სხვათაშორის “არკუსის” მიმართ ყოველთვის ვიყავი პოზიტიურად განწყობილი, სანამ მიკროსკოპულმა დაბინძურებამ ექსტრაქტორის ბუდეში არ გამოიწვია დაბრკოლებები.  არის კიდე ასეთი best bang for your bucks კატეგორია, იარაღი, რომელიც კარგია მაგრამ რიგი მიზეზების გამო შეიძლება ჩაიგდოთ ხელში მეორადი და იმაზე ბევრად უფრო პატარა ფასში ვიდრე ის რეალურად ღირს. ეს არის თურქული Stoeger p8000 და Steyr M/S-9, მათი რეალური ფასი მერყეობს 1000-1200 ლარის ფარგლებში და ამ ფასად მოგივათ მართლა მუშა იარაღი. მე მქონდა ეს იარაღები და ყველა კაგად მუშაობდა. Steyr-ის პისტოლეტები საერთოდ შესრულებით არ ჩამოუვარდება არც ერთ ჩემი ფავორიტების ოთხეულიდან, უბრალოდ რარაცა არ აეწყო და ეს იარაღი ისე არ ფასობს, როგორც ამას იმსახურებს. ამიტომ ღირს იაფი. ნაწილობრივ ამის ბრალი ასევე ალბათ არის ამ პისტოლეტის სპციფიური დიზაინი. “Stoeger”-ს რაც შეეხება თბილისის ერთ-ერთ ტირში ეხლაც დევს ასეთი პისტოლეტი, რომლიდანაც გასროლილია 15 000-დან 20 000-მდე ვაზნა და პისტოლეტი ჯერ კიდე მუშაობს. ეს მაძლევს მე უფლებას თამამად გავუწიო მათ რეკომენდაცია.

Steyr M9 არის ალბათ ერთადერთი პისტოლეტი, რომელიც ღირს “გლოკზე” ნაკლები, მაგრამ არაფრით არ ჩამოუვარდება უკანასკნელს. ამ პისტოლეტში არის ყველაფერი, შესრულების ხარისხი, ზე-გამძლე დაფარვა, მარტივი კონსტრუქცია,  რესურსი, საიმედოობა, სიზუსტე და მაღალი სროლისუნარიანობა. მე მქონდა 4 თუ 5 ამ მწარმოებლის პისტოლეტი და ყველა მუშაობდა იდეალურად. ხოლო სუბ-კომპაქტური S9 არის ჩემი ფავორიტი. მიუხედავად პატარ ზომებისა პისტოლეტიდან მორტყმა 100 მეტრით მოშორებულ სილუეტზე არ წარმოადგენდა დიდ პრობლემას. 

ჩვენი ტესტირების ობიექტი არის მორიგი “გლოკი”, ამჯერად მოდელი 43, 9×19 კალიბრის ულტრა-კომპაქტური პისტოლეტი, ერთ-რიგიანი მჭიდით, გათვლილი ღრმად ფარულ ყოველდღიურ ტარბაზე. ასეთ პისტოლეტს მსროელელბი ითხოვდნენ გლოკისგან ალბათ იმ პირველი დღიდან, როდესაც გლოკმა შეიქმნა რეპუტაცია ხელმისაწვდომი, საიმედო და გამძლე პისტოლეტის. ნამდვილად არ ვიცი რატომ დაჭირდა გლოკს ამდენიხანი რომ წარმოედგინა ასეთი პისტოლეტი და მითუმეტეს არ მესმის რატომ, თითქოს დაცინა ყველას და პირველი გამოუშვა .380 კალიბრის ულტრა -კომპაქტური G42, რომელსაც საერთოდ თითქოს არავინ არ ითხოვდა. ასე, რომ G43-ს სერიოზულად დააგვიანა გამოჩენა,  მაგრამ მიუხედავად ამისა G43-ს არ გაუჭირდა თავის დამკვიდრება. G43 გლოკისთვის ეგრევე გახდა წარმატების ისტორია (უკვე მერამდენედ). ახალი პისტოლეტის გამოჩენას  მოყვა უამრავი დადებითი მიმოხილვა, პოზიტიურიდან პირდაპრი აღრთოვანებულამდე და რაც მთავარია კარგი გაყიდვები. სულ ყველა ერთხმად აქებდა პისტოლეტის  კარგ სროლისუნარიანობას და ზოგადად მაღალ საბრძოლო თვისებებს. გარდა ალბათ ერთი შემთხვევისა. ერთ-ერთ ჩვენ მაღაზიაში სადაც მოვიკითხე G43, კონსულტანტმა მაცნო რომ პისოლეტით ის უკმაყოფილო დარჩა, ზუსტ არგუმენტები ეხლა უკვე აღარ მახსოვს მაგრამ მგონი მსროლელი უკმაოფილო დარჩა უკუცემით და სიზუსტით. ჩემთვის ეს ყველაფერი ჟღერდა პრაქტიკულად როგორც გამოწვევა….  მე დაახლოებით ვხვდებოდი, რომ G43 იქნებოდა იგივე, რაც G42 თუმცა მოდით მოვლენებს ნუ გავუსწრებთ და დავიცვათ ჩვენი ტიპიური ტესტირების პროტოკოლი.

პროტოკოლი გვავალდებულებს დავიწყოთ G43-ის ტექნიკური აღწერილობით, რაც ამჯრად ჩემი აზრით ზედმეტია. მოწყობილობით, კონსტრუქციულად თუ მართვის ელემენტებით ყველა გლოკი პრინციპში ერთნაირია და G43 არ არის გამონაკლისი. თუ არ ჩავთვლით .45 კალიბრის G36-ს, რომელიც უკვე კარგახანია გამოდის და რომელიც ასევე გათვლილია ერთ რიგიან მჭიდზე, G43 არის რიგით მეორე ულტრა კომპაქტური გლოკის პისტოლეტი ოჯახში რომელიც ეხლა ითვლის უკვე ოთხ პისტოლეტს, .380 კალიბრის G42, უკვე ხსენებული G43, და ასევე ორი უახლესი მოდელი G43x (იგივე 43 მაგრამ გრძელი სახელურით) და მოდელი 48, იგივე 43x მაგრამ შედარებით გრძელი საკეტით და შესაბამისად გრძელი ლულით. ჩვენთვის კარგად ნაცნობი მეოთხე და მესამე თაობის ტიპიური “გლოკებისგან”, G43 განსხვავდება იმით, რომ აქვს ლულა კალსიკური და არა გლოკისთვის ტრადიციული პოლიგონალური ხრახნებით. გარდა ამისა ჩარჩოს ფორმით და ტექსტურით ულტრა-კომპაქტური “გლოკების” კლასიფიცირება, როგორც ეს ხდება სხვა გლოკის პისტოლეტების შემთხვევაში ანუ თაობების მიხედვით, შეუძლებელია. ამ მხრივ ულტრა-კომპაქტური გლოკები წარმოადგენენ პრაქტიკულად ცალკე “ოჯახს”. არის უფრი ძნელად შესამჩნევი სხვაობები, როგორიც არის განსხვავებული დამრტყმელის მცველი, საკეტის ჩამკეტის ხვეული ზამბარა ნაცვლად ბრტყელისა, რაც ასევე გვხვდება G42-ში. პრინციპში G43 პრაქტიკულად წარმოადგენს ზომაში გაზრდილ G42-ს და არა შეთხელებულ G26-ს როგორც ეს შეიძლება თავიდან ივარაუდო. ბუნებრივია როგორც ზოგადად ყველა გლოკი, მოდელი 43-იც არის გამძლე, საიმედო, მარტივი კონსტრუქციის მქომე პისტოლეტი, მეტის თქმა პრინციპში შეუძლებელია. გლოკების ტექნიკურ თავისებურებებზე უკვე იმდენჯერ დავწერე, რომ აზრი არ აქვს იგივეს ათჯერ გამეორებას.

რეალურად რაც არის საინეტერესო, რისი შეთავაზება შეუძლია ამ პატარა პისტოლეტს, რისი ტრაკი აქვს თუ შეიძლება ასე ითქვას. (არა ტრაკი არ არის უცენზურო სიტყვა). მოდით გეტყვით პირდაპირ, პისტოლეტიდან რომელშიც ჩადის მხოლოდ 6 ვაზნა, არ შეიძლება რომ იყოს რთული სროლა. სულ 6 ვაზნა გაქვს, პლიუს ერთი სავაზნეში. ეს ძალიან ცოტა არის, ამიტომ აცილება დაუშვებელია.  პისტოლეტი შეზღუდული ტევადობით და რთული სასროლად არის ყველაზე ცუდი პისტოლეტი. თუ სულ 6 ვაზნა გაქვთ განკარგულებაში, როგორც მინიმუმ პისტოლეტი უნდა გაძლევდეთ შესაძლებლობას ეს 6 ვაზნა გამოიყენო ეფექტურად. ანუ პისტოლეტი უნდა გამოირჩეოდეს კარგი სროლისუნარიანობით, უნდა იყოს ერგონომიული, ქონდეს კარგი სამიზნე მოწყობილობები, კარგის სასხლეტი, კარგი ბალნსი, დაბალი უკუცემა. შექმნა ულტრა-კომპაქტური პისტოლეტი კარგი სროლისუნარიანობით არის საკამოდ რთული ტექნიკური დავალება. ამის თვალსაზრისით, G43 მე ეგრევე მომეწონა, იმიტომ, რომ პისტოლეტი ძალიან კარგად იჯდა ხელში, ქონდა ერთი შეხედვით ადეკვატური სასხლეტი. ასევე პატარა გლოკებს აქვთ ეს სპეციფიური კუზი სახელურის უკანა მხარეს, რომელიც “გერჭობათ” ხელის გულში და ეს უზრუნველყოფს ძალიან მყარ ჭერას. ანალოგიური კუზი მაგალითად ასევე აქვს   სუბ-კომპაქტურ Jericho 941 FBL-ს და ეფექტიც იგივე არის.  ამ კუზის წყალობით ყველა “ბეიბი-გლოკი” არის კონტროლირბადი სროლისას, დაწყებული G42-დან და დამთავრებული 10მმ აუტოზე გათვლილი G29-ით. Glock 43-ზე ასევე აყენია გლოკის სტანდარტული პლასტმასის სამიზნე მოწყობილობები, რომლებსაც მე უკვე კარგად მიჩვეული ვარ.  მე ასევე მიჩვეული ვარ გლოკის სასხლეტს, მაგრამ G43-ის სასხლეტი თითქოს მომეჩვენა თავისუფალი იმ დიდი გლოკებისთვის დამახასიათებელი სირბილისგან, რასაც ამერიკელები ეძახიან mushy-ს, თუმცა არ ვარ დარწმუნებული ეს როგორ გადმოვთარგმნო ქართულზე, მაგრამ მგონი ყველა მიხვდებით რას ვგულისხმობ. G43-ის სასხლეტი არის უფრო “მკაფიო” და “გასაგები” მაგრამ ეს რა თქმა უნდა ჩემი სუბიექტურ შეფასებით, სხვას შეიძლება სხვანაირად მოეჩვენოს. მოკლედ წინასწარი შთაბეჭდილება იყო იმდენად პოზიტიური, რომ მე არ მივყევი სტანდარტული ტესტირების პროტოკოლს (გახურება, ზეროს დადგენა, სროლა 15-10 მეტრიდან, საიმედოობის დადგენა სხვადასხვა მუხტბით და ბოლოს სროლა სიზუსტის დასადგენად) და ეგრევე დავდეგი 25 მეტრიან ნიშნულზე, დავუმიზნე სამიზნეს და დავაჭირე სასხლეტს. გავაკეთე ზუსტად 5 გასროლა, თან მჭიდი სავსე იყო “ბარნაულის” ვაზნებით რომელებსაც ყველა ლანძღავს. მოკლედ მაქსიმალურად გავართულე საქმე. ულტრა-კომპაქტური პისტოლეტისთვის დიდი დისტანცია, ახალი იარაღი და საკითხავი ხარისხსი ვაზნები. როდესაც მივედი სამიზნესთან მივხდი, რომ მოლოდინი გამართლდა და მე ჩემ პირველ შეფასებებში არ შევცდი. ეს პატარა პისტოლეტი ისროდა, როგორც სრული ზომის Glock 17.

ბარნაული შეიძლება არის “ბინძური” ვაზნა, შეიძლება არ იყოს ისეთი საიმედო როგორც ჩეხური ან ამერიკული მუხტები, შეიძლება რკინის მასრა ნაადრევად ცვითავს ექსტრაქტორს, მაგრამ სიზუსტის მხრიც, როგორც ჩანს “ბარნაულის” ვაზნას პრობლემა არ აქვს.  სროლის მანძილი 25 მეტრი, დგომიდან. გაითვალისწინეთ, რომ სილუეტი  30% უფრო პატარაა ვიდრე რეალური, შესაბამისად ჯგუფი ფიგურასთან შედარებით უფრო განიერი ჩანს.  

25 და 15 მეტრიდან ნასროლი 10 ვაზნა. 15 მეტრიდან პისტოლეტი გაძლევს საშუალებას ზედმეტი ძალის დატანების გარეშე ყველა ტყვია ჩასვა 5 სმ-ან “ხარის თვალში”.

ეხლა დავუბრუნდეთ G42-ს.  ადრე როდესაც მე გამოვაქვეყნე სტატია ამ პისტოლეტზე, მე დავწერე, რომ მიუხედავად იმისა, რომ G42 ულტრა-კომპაქტური პისტოლეტია, ამ იარაღიდან შესაძლებელია კომფორტული და ზუსტი სროლა თუნდაც მთელი დღის განამვლობაში. პისტოლეტი არ გღლის, არ გტკენს მაჯას და გახარებს კარგი სიზუსტით. ასეთ რამეს ვერ იტყვი უმეტესობა ულტრა-კომპაქტურ პისტოლეტებზე.  მითუმეტეს ამას ვერ იტყვი ულტრა-კომპაქტურ 9მმ-ან პისტოლეტებზე. ბოლოს ჩვენ გავტესტეთ Kimber Micro 9, რომელსაც ქონდა, ხისტი/არაკომფორტული უკუცემა და მხოლოდ უხეში გრიპ-ტეიპის დაკვირს შემდეგ, სიტუაცია ოდნავ გაუმჯობესდა და პისტოლეტიდან შესაძლებელი გახდა მეტ-ნაკლებად კომოფრტული სროლა. “კიმბერი” არაფერ შუაში არ არის, ეს არის თავდაცვითი იარაღები სადაც პირველ ადგილზე დგას კომპაქტური გაბარიტები, ეს არ არის საასპარეზო პისტოლეტები. ზაფხულში შორტებით, რომ ხარ კარაბინივით ზუსტ G34-ს თან ვერ იქონიებ…..   G43-ს არ აქვს ეს პრობლემა, ისევე როგორც 42-დან, 43-დან სროლა შესაძლებელია ყოველგვარი ზედმეტი ძალდატანების და დისკომფორტის გარეშე. პისტოლეტი ასევე ძალიან ზუსტია და დიახ დიდად არ ჩამოუვარდება სრული ზომის 9მმ-ან გლოკებს. ეს არის ყველაზე მთავარი და მნიშვნელოვანი აღმოჩენა ამ პისტოლეტში.

უნდა აღინიშნოს, რომ თუ გლოკ 42-ის შემთხვევაში, საჭირო გახდა პისტოლეტის აფგრეიდი, რომ მას დაეწყო მუშაობა ისე როგორც გლოკს ეკადრება, 43-ის შემთხვევაში “გლოკში” ყველაფერი თავიდანვე სწორად გააკეთეს და 43-ს ასეთი აფგრეიდი არ დაჭირდა. ეს პისტოლეტი თავიდანვე გამოვიდა მუშა და საიმედო, ამიტომ თამამად შეგიძლიათ იყიდოთ გლოკ 43 ყოველგვარი წინასწარი გადამოწმების გარეშე.

რენჯზე რაიმე დაბრკოლებას ადგილი არ ქონდა. პისტოლეტმა იდეალურად იმუშავა და შთანთქა, როგორც ჩეხური ასევე რუსული წარმოების ვაზნები რკინის მასრით. მეტს ვერაფერ აქაც ვერ ვიტყვი. ეს გლოკია, ის ისვრის, ყველაფერს და ყოველთვის. 

ბოლომდე დაშლილი G43. მე-4 თაობისგან  G43-ს ერგო ჩარჩოს ტექსტურა, მჭიდის დიდი ღილაკი მისი გადაყენების შესაძლებლობით. ტექნიკური თვალსაზრისით, G42-ის და G43-ის დამრტყმელ სასხლეტი მექანიზმები უფრო განეკუთვნებიან Gen5 გლოკებს და როგორც ვხვდები Gen5 გლოკებს ერგო იგივე ტექნიკური გადაწყვეტილებები რაც მანამდე იყო აპრობირებული G42/43-ში, მათ შორის ხვეული ზამბარები,  ლულები კლასიკური ხრახნებით, ახალი დამრტყმელის მცველი და ასევე ოდნავ შეცვლილი დამრტყმელ-სასხლეტის მექანიზმის კონსტრუქცია სადაც სასხლეტის დამაბრუნებელი ზამბარა ამჯერად მუშაობს შეკუმშვაზე და არა გაწელვაზე როგორც Gen1/2/3/4-ში. რაც მთავაროა G43-ის საკეტს არ აქვს Gen5-ის დაფარვა, რომელიც როგორც ჩანს არ არის ისეთი ზეგამძლე როგორც “ტენიფერი”, თუმცა არ არის გამორიცხული ახალ გამოშვებულ G43-ებზე უკვე იყოს ახალი დაფარვა.  შეიძლება ითქვას, რომ G43-ს ერგო საუკეთესო ყველა თაობებისგან. 

პისტოლეტს კომპლექტში მოყვება ორი 6 ვაზნიანი მჭიდი, აქიდან ერთ მჭიდს აქვს დაგრძელებული ხუფი რაც გაძლევთ საშუალებას გამოიყენოთ სრული ჭერა. სიმართლე გითხრათ 25 მეტრიდან სროლის დროსაც მე არ ვთვლიდი საჭიროდ გამომეყნებინდა უფრო გრძელი მჭიდი, რომ უკეთესად მესროლა, იმდენად კარგი ერგონომიკა აქვს პისტოლეტს. მეორეს მხრივ მჭიდის ტევადობის გაზრდა არის ალბათ ყველაზე პოპულარული და საჭირო აფგრეიდი, როდესაც საქმე ეხება გლოკ 43-ის გაუმჯობესებას. უბრალოდ დარწმუნდით, რომ მჭიდის მოდიფიცირების შემდეგ პისტოლეტი ინარჩუნებს საიმედოობას. მაგალითად მალე აღმოჩნდა, რომ Taran Tactical-ის მჭიდის ხუფები იწვევდნენ დაბრკოლებებს გლოკ 43-ში მძიმე ტყვიით მუხტების გამოყენებისას. აღნიშნული პრობლემა მწარმოებელმა მალევე მოაგვარა, მაგრამ ეს არ ნიშნავს, რომ ეს პრობლემა არ გამეორდება სხვა მწარმოებლის ხუფების გამოყენებისას.  დიახ, პისტოლეტის გაბარიტები გაიზრდება, თანც გლოკ 43 არ არის ისეთი კომპაქტური პისტოლეტი, როგორც შეიძლება წარმოიდგინოთ, უბრალოდ ის თხელია, მას არ აქვს გამოშვერლი დეტალები და დაკუთხული საკეტის გამო, პისტოლეტი ჩანს უფრო პატარა ვიდრე რეალურად არის. ისევე როგორც Walther PPS,  ის ჩანს პატარა თუმცა არც ისე პატარაა, რაც ასევე ხსნის ორივე ამ პისტოლეტის კარგ სროლისუნარიანობას.

მე კარგმა ადამიანმა საჩუქრად გადმომცა Tango Down-ის +2 დამატება მჭიდზე.  ამ კომპლექტის დიდი უპირატესობა არის ის, რომ მას მოყვება მჭიდის ახალი უფრო გრძელი ზამბარა. მე არ ვთვლი, რომ მჭიდის სიგრძის დაგრძელება და ქარხნული ზამბარის გამოყენება არის სწორი გადაწყვეტილება და ვთვლი, რომ მჭიდის ტევადობის გაზრდას უნდა მოყვეს ახალი შესაბამისის იგრძის ზამბარის გამოყენებაც. Tang Down-ის კომპლექტი ამ სტატიის დაწერის მომენტისთვის ჯერ კიდევ იყიდება Mymarket-ზე და სულ რაღაც 40 ლარი ღირს.

ავტორის კუთვნილი G43, 8 ვაზნამდე გაზრდილი ტევადობის მჭიდით.  

ეხლა ნეგატიური მომენტები. დიახ, 6 ვაზნა მჭიდში არის ცოტა. ძალიან ცოტა. გასაგებია, რომ საუკუნეა რევოლვერები გამოდის 5 და 6 ვაზნიანი დოლურებით, მაგრამ დრო წინ მიდის და 2019 წელს ავტომატური პისტოლეტი 6 ვაზნით აღარ არის საკმარისი. ამიტომ გლოკს უნდა ქარხნულად მოყვებოდეს ერთი 6 და ერთიც 8 ვაზნიანი მჭიდი.  ასევე დავაკვირდი, რომ თხელი ტარის გამო, პისტოლეტის სწრაფი ამოღებისას ის თითქოს ყოველთვის ერთნაირად არ ჯდება ხელში, და საჭიროა ჭერის კორექტირება, მაგრამ როგორც კი მიაღწევთ ოპტიმალურ ჭერას, იქიდან უკვე იარაღი ვერსად ვერ გაიქცევა. ამ დაკვირვებას მე წავაწყდი მიმოხილვებში, რომლებიც ეხებოდა გლოკ 43-ს და სხვა ულტრა-კომპაქტებს.   ვერ ვიტყვი, რომ აუცილებლობას წარმოადგენს სახელურის მოდერნიზაცია, მაგრამ ალბათ გრიპ-ტეიპის დამატება კიდე უფო მოსახრეხებელს გახდიდა ამ ისედაც მოსახერხებელ პისტოლეტს. ასევე პასუხი ამ გამოწვევაზი არის ბუდეს კარგი არცევანი და პრაქტიკა, პრაქტიკა, პრაქტიკა. ტრადიციულად უნდა ვახსენო გლოკის სტანდარტული პლასტმასის სამიზნე მოწყობილობები, რომლებიც ადეკვატურია მაგრამ ფაქიზია, ამიტომ მჭიდის ტევადობის გაზრდის შემდეგ რიგში მნიშვნელობის მიხედვით იქნება კარგი სამიზნე მოწყობილობების დაყენება. სულ ალბათ ეს არის.   ყველაფერი დანარჩენი არის უკვე ალბათ გემოვნების ამბავი, თუმცა მე კვლავ ვრჩები ჩემ აზრზე, რომ არ არის საჭირო გლოკში მექანიზმის ქარხნული დეტალების გამოცვლა. ეს პისტოლეტები იდეალურად მუშაობენ ყოველგავრი შიგნით ხელების ფათურის გარეშე. მაგრამ თუ ვერ ისვენებთ, ბაზარზე უკვე არის უამრავი აქსესუარი და “აფთერ-მარკეტ” დეტალი ამ პისტოლეტისთვის, ასე, რომ მისი მორგება საკუთარ საჭიროებებზე არ იქნება პრობლემა.

ქართული წარმოების, VL Tactical-ის კაიდექსის ბუდე, გათვლილი ქამრის გარეთ ტარებისთვის.

მიმოხილვის ბოლოს მე მაინც გავამახვილებ ყურადღებას იმაზე, რომ პისტოლეტი არის ცეცხლსასროლი იარაღის ყველაზე რთულად ასათვისებელი და ინდივიდუალური სახეობა. ეს განსაკუთრებულად ეხება ულტრა-კომპაქურ პისტოლეტებს. თუ გლოკ 43 იდეალურად მომერგო მე, სულაც არ ნიშნავს, რომ მოერგება ყველა მსროლელს, ამიტომ ულტრა-კომპაქტის არჩევისას მეტი სიფრთხილე და წინდახედულობა უნდა გამოიჩინოთ და დარწმუნდეთ რომ იარაღი კარგად გერგებათ თქვენ და ავტომატურად არ დაუჯეროთ რომელიმე ბლოგერს ან “იუთუბერს”. ამით დავასრულებ ამ შედარებით მოკლე მიმოხილვას. არის G43 რთული იარაღი ანუ ექსპერტი იარაღი? ჩემი აზრით გამოუცდელ მსროლელს ან ქალს არ გაუჭირდება ამ პისტოლეტის შედარებით მალე ათვისება.

shooterscentral.ge-ს დასკვნა: გლოკმა ეს შეძლო კიდევ ერთხელ. G43 არის იმ იშვიათი “ჯიშის” პისტოლეტი, რომელშიც კარგად არის შეთავსებული კარგი სროლისუნარიანობა და კომპაქტური გაბარიტები.  ის პრაქტიკულად ჯიბის პისტოლეტია ღრმა ფარული ტარებისთვის მაგრამ ამავე დროს ისვრის როგორც სრული ზომის პისტოლეტი. 6 ვაზნა ძალიან ცოტა არის მაგრამ საბედნიეროდ ამ ნაკლის გამოსწორება ძალიან ადვილია. ისევე როგორც ყველა გლოკი, G43-ის გამოირჩევა მარტივი კონსტრუქციით, გამძლეობით და საიმედოობით.

 G43 და G26