უკანასკნელი წლების განმავლობაში აშშ-ს შეიარაღებულ ძალებში იმდენად დაიხვეწა მეომრების მომზადების სისტემა, რომ ყველაზე რთულ პირობებშიც კი, საარტილერიო და საჰარერო მხარდაჭერის გარეშეც, უმცირესობაში მყოფი ამერიკული შენაერთები პრაქტიკულად არასდროს არ თმობდნენ ბრძოლის ველს. ამის გათვითცნობიერება ძალიან უჭირთ იმ ხალხს, რომელიც გაზრდილია საბჭოთა მითებზე რომ, ამერიკული ჯარი მიჩვეულია კომფორტს, რომ ამერიკელი ჯარისკაცი იბრძვის არა იდეების გამო არამედ ანაზღაურებისთვის და ამიტომაც ვერასდროს ვერ იქნება კარგი მეომარი და ასე შემდეგ. ეს ყველაფერი არის სრული სისუსლელე. რეალობა კიდე ის არის რომ აშშ-ის შეიარაღებულ ძალებში მებრძოლების სელექციის და მოზმადების პროცესი არის დაყვანილი აბსოლუტურ სრულყოფილებმადე. საუკეთესო მებრძოლები ხვდებიან „ელიტარულ ნაწილებში“, სადაც მათი მომზადება გრძელდება ხოლო ასეთ ნაწილებში სელექციის პროგრამა ისეთია, რომ აბსოლუტურად გამორიცხულია საბრძოლო ნაწილში მოხვდეს კანდიდატი, რომელიც მცირე პროცენტიტაც კი არ აკმაყოფილებს უმაღლეს სტანდარტებს, როგორც ფიზიკური ასევე ფსიქოლოგური თვალსაზრისით. ასეთი სისტემის პროდუქტი არიან მებრძოლები, რომლებიც წარმოადგენენ პრაქტიკულად იდეალურ საბრძოლო მანქანას, შესაბამისად ეკიპირებულს და შეიარაღებულის. სწორედ ასეთი პროდუქტიც გახლდათ ნიკ ირვინგი, სნაიპერი რეინჯერი დაბადებული 1987 წელს ფორტ მიდიში, მერილენდის შტატი. ბავშვობიდან მას სურდა ფლოტის სპეცრაზმში მსახურობა და მთელი თავისი ახალგაზრდობა დაუთმო ამისთვის მზადებას. ის ძალიან ცოტას იწონიდა და კარგად ცურავდა. ბავშვობის ასაკში მან გაიარა საზღვაო ფლოტის სპეცრაზმელების კურსი ე.წ. “baby SEAL”, შექმნილი იმ ახალგაზრდებისთვის ვისაც სურ შემდგომში ძალების მოსინჯვა და ჩარიცხვა ელიტარულ რაზმში. ეგრევე, როდესაც ირვინგი გახდა 17 წლის მან მიიღო წერილობითი თანხმობა მშობლებისგან, რომელიც აუცილებელია სანამ 17 წლის ახალგაზრდას მიიღებდნენ შეიარაღებულ ძალებში და ცადა დაეწყო სამხედრო სამსახური საზღვაო ფლოტში. მაგრამ პირველივე სამედიცინო შემოწმებისას მას დაუდგინდა დალტონიზმი, ანუ ის ვერ არჩევდა ფერებს, რაც მას უვარგისს ხდიდა ფლოტზე მსახურებისთვის. სამედიცინო მუშაკმა, რომელიც ატარებდა შემოწმებას ურჩია მას ნაცვლად ფლოტისა ჩაწერილიყო არმიაში, რომელსაც ყავდა რეინჯერები, რაც მისი თქმით იგივე იყო რაც „ზღვის ლომები“ და მათაც ყავდათ სნაიპერები. იგივე მუშაკმა ხელი შეუწყო ირვინგს ტესტის გავლაში, რაც იყო სერიოზული რისკი მისი კარიერისთვის, მაგრამ საბოლოო ჯამში ამით რეინჯერებმა მიიღეს ერთ-ერთი საუკეთესო სნაიპერი. რამდენიმე წელი სანამ ნიკ ირვინგი მოხვდებოდა რეინჯერებში ის მსახურობდა ერაყში როგორც „სტრაიკერის“ მძღოლი და მეტყვიამფრქვევე. ერთ-ერთი საბრძოლო ტურის შემდეგ მას აცნობეს რომ ის შერჩეულ იქნა რეინჯერთა სკოლისთვის. სკოლა ირვინგმა წარმატებით დაასრულა. უნდა აღინიშნოს, რომ შეცდომაა იფიქრო რომ ასეთი ინტენსიური სასწავლო კურსის გავლისას როგორიც არის რეინჯერთა მომზადების პროგრამა, შენ გამოდიხარ შესანიშნავ ფიზიკურ ფორმაში. ეს არ არის და ზიანი, რომელიც ადგება ორგანიზმს დიდია და პერმანენტული. მიიჩნევა რომ რეინჯერების კურსის გავლის შემდეგ ორგანიზმი ბერდება დამატებით 7 წლით, რაც განპირობებულია მძიმე ფიზიკური დატვირთვით და სტრესი, რომელსაც განიცდის მებრძოლი. ეს არის ფასი რასაც ადამიანი იხდის იმისთვის, რომ გახდეს პროფესიონალური მეომარი და იმოქმედოს ეფექტურად ნებისმიერი სახის ბრძოლის ველზე. ამ მხრივ ნიკ ირვინგსაც ერგო თავისი წილი და კურსის დროს ის მძიმედ მოიწამლა და ასევე მანდ დაკარგა მგრძნობიარობა ფეხის თითებში, რაც ასევე ტრავმებით და ძლიერი სტრესით იყო გამოწვეული. პირველივე ნახტომისას პარაშუტთან პრობლემების გამო ის დიიდი სიჩქარით დაეცა მიწაზე და საოცრებით გადაურჩა მძიმე ტრავმირებას. ნიკ ირვინგი იხსენებდა, რომ სამთო მომზადების დროს მისმა მეგობარმა იმდენი კუნთის მასა დაკარგა რომ მას არ შეეძლო თავის დაფიქსირება და ის ხელებს იხმარებდა მათ შორის იმისთვის რომ თავი მოეტრიალებინა და სხვა მიმართულებით გაეხედა. მოგვიანებით ის ჯარისკაცი მოხსნეს კურსიდან და გაუშვეს სახლში. მე ამას იმიტომ გიყვებით, რომ ეს ყველაფერი არ ჯდება „კომფორტის მოყვარული ჯარის“ სტერეოტიპში…. რა თქმა უნდა ინსტრუქტორები, რომლებიც თვალყურს ადევნებენ კურსანტებს ყოველმხრივ მომზადებულები არიან და ასევე იყენებენ კურსანტების ფიზიკური მდგომარეობის მონიტორინგის თანამედროვე ხელსაწყოებს მათ შორის მონაცემების გადაცემით დროის რეალურ მასშტაბში. ყველაფერი ამის წყალობით ისინი ახერხებენ მიიყვანონ კურსანტები მათი ფსიქოლოგიური და ფიზიკური გამძლეობის რეალურ ზღვრამდე და ამავე დროს ისე რომ მ პროცესში არ მოკლან და დაასახიჩრონ ზედმეტად ბევრი. სწორედ ამ პერიოდში ირვინგი დაემშვიდობა თავის სიგამხდრეს. განწესებული სახელგანთქმული 75-ე რეინჯერთა პოლკის მე-3 ბატალიონში ირვინგი მოხვდა მე-3 ბატალიონის სნაიპერების მოზმადების შიდა პროგრამაში. ამ პერიოდისთვის გლობალური ომი ტერორიზმთან უკვე სრული ტემპით მიმდინარეობდა და რენჯერებს ჭირდებოდათ ბევრი სანიპერი. სტანდარტულ ფიზიკურ ტესტირებას მოყვა 6 საათიანი ფსიქოლოგიური ტესტები და გასაუბრებები სადაც მას უსვავდნენ ყველაზე უცნაურ და ერთი შეხედვით უაზრო კითხვებს, რა გირჩევნია ყვავილები თუ ნამცხვარი, ვინ უფრო გიყვარს დედა თუ მამა და ასე შემდეგ. სულ ბოლოს მას ელოდებოდა ხანგრძლივი გასაუბრება 10 უფროს სნიაპერთან მესამე ბატალიონიდან, რომელიც ამ გასაუბრების საფუძველზე იღებდნენ საბოლოო გადაწყვეტილებას გახდებოდა ნიკ ირვინგი სნაიპერი თუ არა. ირვინგმა წარმატებით გაიარა შერჩევის პროცესი თუმცა როგორც ის იხსენებს რამდენიმე მართლა მაგარმა მსროლელმა ვერ შეძლო გავლა, მხოლოდ იმიტომ, რომ ვერ გაიარეს ფსიქოლოგიური ტესტირების ნაწილი. მერე დაიწყო წვრთნები, რა დროსაც მას გადასცეს სამი იარაღი .50 კალიბრის Barret M82, .308 კალიბრის M24 და იგივე კალიბრის ნახევრად ავტომატური SR25. სწოედ უკანასკნელი გახდა მისი „საფირმო“ იარაღი, რომელსაც ის „ბინძურ დიანას“ უწოდებდა, როგორც მისი საყვარელი შემსრულებლის მაიკლ ჯექსონის სიმღერის მიხედვით. აგებული როგორც M16, SR25 ისროდა უფრო ძლიერ .308 კალიბრის ვაზნას და ამიტომ გააჩნდა სერიოზული საცეცხლე ძაძლა. მომდევნო ორი კვირის განმავლობაში ის ატარებდა რენჯზე ყოველდღე 6-დან 8 საათამდე. მომზდების შემდეგი ეტაპი იყო საარმიო სნაიპერების კურსი. აღნიშნულ კურსზე 70%-ზე მეტი იჭრება იმიტომ რომ ვერ ახერხებს შენიღბვას და ფარული გადაადგილების შესწავლას სათანადო დონეზე. მომავალ სნაიპერებს ასწავლიდნენ ასევე ყურადღების მიქცევას დეტალებზე. მაგალითად 8 კმ-ნი კროსის და სტანდარტული ფიზიკური ვარჯიშის შემდეგ მათ შეყრიდნენ კლასში და ავალებდნენ გავლილი მარშრუტის დახაზვას ყველა უმნიშვნელო და უჩვეულო დეტალების მითითებით, რომელსაც ისინი გადააწყდნენ. კურსის დასრულების შემდეგ დაიწყო მოზმდების შემდეგი ეტაპი, რა დროსაც ირვინგმა მოიარა პრაქტიკულად მთელი ქვეყანა სანამ ესწრებოდა ცალკეულ სასწავლო კურსებს მათ შორის კერძო კომპანიების მიერ ორგანიზებულებს. ერთ-ერთ ასეთ კურსზე სახელად „Rifles Only“, რომელიც ორგანიზებული იყო ტეხასში მონაწილეობდა ირვინგი და 7 სხვა რეინჯერი. ტყვიაწამალი რომელიც მათ უნდა ესროლათ მოზიდეს რენჯზე 18 ბორბლიანი ტრეილერით. კურსი იწყებოდა დილის 7 საათზე და მთავრდებოდა მეორე დილის 6 საათზე. სხვა კურსები ითვალისწინებდნენ სნაიპინგს ქალაქის პირობებში, განსაკუთრებულად შორ მანძილებზე სროლას და ასე შემდეგ. ბოლოს ირვინგმა გაიარა კურსი საარმიო ზუსტო სროლის გუნდთან ერთად, რომელშიც მსახურობენ პრაქტიკულად ამერიკის ყველაზე საუკეთესო მსროლელები. გუნდი განლაგებულია ფორტ ბენინგში, იქვე სადაც ირვინგის მშობლიური მესამე ბატალიონი. ნახევარ წლიანი ინტენსიური მომზადების ციკლის და ათი ათასობით გასროლი ვაზნის შემდეგ ნიკს მიეცა ორ კვირიანი შვებულება ოჯახთან დროის გატარებისთვის, რის შემდეგაც ის გაემგზავრა ავღანეთში, ჰელმანდის პროვინციაში…. ჩამოსვლიდან რამდენიმე საათში ის მოხვდა პირველივე ოპერაციაზე რა დროსაც 30 წამიანი შეტაკებისას მოკლა ორი თალიბანის მებრძოლი. რვა საათში შემდეგ ოპერაციაზე მან მოკლა თვითმკვლელი ტერორისტი მანამდე სანამ ის შეძლებდა თავის აფეთქებას. სულ ამ ტურის დროს მან განახორციელა 33 დადასტურებული მკვლელობა ოთხ თვეში და დაიმსახურა მეტსახელი The Reaper რითიც სამუდამოდ დაიმკვიდრა ადგილი სნაიპინგის ისტორიაში. 23 წლის ასაკში მან დატოვა შეიარაღებული ძალები დაწერა წიგნი და ასევე გახდა ტელევარსკვლავი. როგორც პრაქტიკულად ყველა სახელგანთქმული სნაიპერი, ნიკ ირვინგის ნაცნობობ აიარაღთან და სროლასთ ადრეული ასაკიდან დაიწყო, ჯერ კიდევ 6 წის რომ იყო მამისის 20 კალიბრის თოფიდან ისროდა, რომლის წონასაც ძლივს ერეოდა. მისი ოჯახი ზაფხულს ჯორჯიაშ შტატში ააატარებდა ქალაქიდან შორს და მთელი ეს პერიოდი ნიკი ვარჯიშობდა სროლაში მისთვის ნაჩუქარი .22 კალიბრის კარაბინიდა, ხოლო სამიზნედ იყენებდა მამისისგან მოპარულ სიგარეტებს. სკოლაში სწავლის პერიოდში ის დიდ დროს უთმობდა მშრალ ვარჯიშს და ასევე შლიდა და აწყობდა იარაღებს მათ შორის დროზე წამზომის გამოყენებით. ირვინგი არ იყო დიდად გატაცებული ნადირობით, მას უბრალოდ მოწონდა კონტროლის და სიზუსტის შეგრძნება, რომელსაც ის იღებდა სროლის დროს. ის ასევე იყო ბიბლიოტეკის ხშირი სტუმარი სადაც ის კითხულობდა წიგნებს სამხედრო საქმეზე და სროლაზე. „რაც ჩემი თავი მახსოვს მე მინდოდა რომ გავმხდარიყავი სნაიპერი“ მოგვიანებით იხსენებდა ნიკი. ასევე როგორც ბევრი სხვა რეზულტატიური სნაიპერი მას ქონდა დამატებითი გატაცება, რომელიც არ უკავშირდება სროლას და ირვინგის შემთხვევაში ეს იყო ჭადრაკი, რომლის თამაშსაც მამამისმა მიაჩვია. ირვინგის განმარტებით ის გეგმავდა ოპერაციებს და თავის ქმედებებს როგორც ჭადრაკის თამაშის რა დროსაც ის წარმოიდგენა მოწინააღმდეგის ქმედებებს და მათ შესაძლო შედეგებს, ასეთი მიდგომის წყალობით მისი ოპერაციების წარმატების წილი იყო პრაქტიკულად 100%.

PS

აღნიშნული სტატიების ციკლის მიზანია, დავანახო მკითხველს, რა პრინციპებით არის ორგანიზებული საბრძოლო მომზადება აშშ-ის შეიარაღებულ ძალებში რა დგას იმ სამხედრო წარმატების უკან, რომელიც ჩვენ ასე ბუნებრივად მიგვაჩნია და ყველაფერს ტექნოლოგიებით, ფულით და საჰაერო უპირატესობით ვხსნით. სინამდვილეში კი რეალურად წარმოდგენა არ გვაქვს რა მასშტაბების პროცესებთან გვაქვს საქმე და რამხელა შრომის და თავგანწირვის წყალობით მიიღწევა ასეთი შედეგი და მაჩვენებლები. როგორ ხდება ამ სისტემაში საუკეთესოების გამორჩევა იმისთვის, რომ ისინი გაუძღვნენ და მაგალითი მისცენ სხვებს და არა, როგორც ჩვენთან ხდება სადაც, “ლიდერებად” ინიშნებიან „ვიღაცის ვიღაცეები“, რომელთა ლიდერობის გამოცდილება შემოიფარგლება თამადობით სუფრაზე. ასევე მინდა ხაზი გავუსვა იმ გარემოს და ფაქტორებს, რომელმაც ხელი შეუწყო სახელგანთქმული მეომრების ასეთებად ჩამოყალიებებას, იმისთვის, რომ დავფიქრდეთ რა გარემოში იზრდება ჩვენი მომავალი თაობა…..