AR-15-ის სუსტი გადატენვის მიზეზებზე

ხშირად მესმის ხოლმე ჩივილები, რომ აქ აწყობილი AR-15-ები არ მუშაობენ რაღაც კონკრეტულ ვაზნებზე, და არ მუშაობაში იგულისხმება, რომ იარაღი არ იტენება ანუ იარაღს “წნევა არ ყოფნის” რომ გადატენვის ციკლი ბოლომდე შეასრულოს. სიმპტომები? არ ხდება მასრის ექსტრაქცია, ან ექსტრაცია არის სუსტი, (მასრები უხალისოდ ტოვებენ იარაღს და ახლო-ახლო იყრებიან), საკეტი ვერ მიდის საკმარისად უკან რომ მიაწოდოს ახალი ვაზნა მჭიდიდან.  ეს არის ის, რასაც ამერიკელები ეძახიან short-stroke-ს. ამის გამომწვევი მიზეზი შეიძლება იყოს ბევრი ფაქტორი + ერთი, რომელზეც ბევრმა არ იცის, მაგრამ ყველაფერზე რიგ-რიგობით.

ეს არის ტიპიური „ჩეკ ლისტი“, რომელიც უნდა გაიაროთ, როდესაც ამ პრობლემას წააწყდებით:

1. ე.წ. gas key, ნაწილი რომელიც იღებს დენთის აირებს დენთის აირების მილიდან. ის მაგრდება საკეტის ჩარჩოზე ორი ხრახნით. თუ ეს ორი ხრახნი არ არის დაფიქსირებული მყარად, ექსპლუატაციის დროს ისინი დაიშვება და გაჩენილ ნაპრალში gas key-ს და საკეტის შორის დენთის აირები გაიპარება და სისტემა ვერ მიიღებს საკმარის წნევას ასე, რომ დარწმუნდით რომ ა) გას ქეის ჩარტყმული აქვს ინსტრუმენტი ისე რომ მოხდეს მეტალის დეფორმაცია, რომელიც დაბლოკავს ხრახნებს და არ მისცემს მათ საშუალებას დაიძრას ადგილიდან.ბ) გას ქეი მყარად ზის თავის ადგილას და არანაირ რყევას ადგილი არ აქვს. დიახ ჩვენ გვინახია კარაბინი, რომლიდანაც იმდენი ისროლეს რომ გას ქეის ხრახნები მოიშვა და იარაღმა შეწყვიტა მუშაობა. ასე რომ მიაქციეთ ამ დეტალს ყუარდღება.

stsk00

სწორი და არასწორი ‘gas key staking”. 

2. არ-15-ის საკეტის კუდზე განლაგებულია რკინის რგოლები, სამი ცალი. ეს რგოლები უზრუნველყოფენ დენთის აირების საკეტის ჩარჩოს შიგნით გაჩერებას იმისთვის, რომ მათი ენერგია დიახარჯოს საკეტის გახსნაზე. თუ რგოლებიმოცვეთილია ან საერთოდ არ არის, დენთი გაიპარება და გადატენვა არ მოხდება. არსებობს მარტივი ტესტი მათი მდგომარეობის შემოწმების. გამოიღეთ საკეტი, გაშალეთ ის და დადეთ თავზე. თუ საკეტი საკუთარი წონის ქვეშ ჩაიკეცა და დავარდა, ესეიგი რგოლები გამოსაცვლელია, თუმცა შეიძლება საკეტმა ვერ გაიაროს ეს ტესტი და იარაღმა მაინც იმუშაოს საიმედოთ.

GasRingLifespan

ტესტის მეორე ვარიანტია, ამოატრიალოთ საკეტი და თუ საკუთარი წონით საკეტის თავი ამოვარდება, ესეიგი დროა რგოლები გამოცვალოთ. 

3. დენთის მილის დაბოლოება რომელიც შედის “გას ქეიში” და “გას ქეის” ყელი არ არის მოცვეთილი, დეფორმირებული და დაზიანებული. დაზიანების შედეგად ისევ მოხდება წნევის დაკარგვა. ჩვენი პრაქტიკიდან ეს პრაქტიკულად არასდროს არ ხდება თუ იარაღი დებილის აწყობილი არ არის.

damtube

“გას ქეის” ყელის დაზიანება. მიზეზი დენთის აირების მილის არასწორი განლაგება. 

4. დენთის აირების მილი თამაშობს დენთის აირების კამერაში. ისევ იკარგება წნევა, და იარაღი წყვეტს მუშაობას. დიახ ჩვენ გვინახია აქ აწყობილი არ-15 რომელსაც აკლდა წკირი რომელიც იჭერს დენთის აირების მილს, დენთის აირების ბლოკში.

 

5. წინა სამიზნე მოწყობილობა/დენთის აირების ბლოკი გადაბრეცილია და დენთის აირების ნასვრეტი არის ნაწილობრივ დაბლოკილი. შედეგად წნევა არ იქნება, იარაღი არ იმუშავებს. ქარხნულ იარაღში ასეთი დეფექტუი პრაქტიკულად არ გვხვდება. სარდაფში აწყობილებზე, რამდენიც გინდა.

 

თუ ეს ყველაფერი რიგზეა და იარაღი მაინც არ მუშაობს, ნუ იჩქარებთ დენთის აირების ნასვრეტის გაფართოებას ან კიდე რამის ჭრას და ქლიბვას. კიდევ ერთი ნაკლებად ცნობილი მიზეზი არგადატენვის არის პრობლემური „ჰედსპეისი“, “зеркальный зазор“.

heads

რა არის ჰედსპეისი მიხვდებით ამ სურათიდან.

 

როგორც ხვდებით „ხედსპეისი“ შეიძლება იყოს როგორც „გრძელი“ ასევე „მოკლე“. გრძელი ჰედსპეისი ნიშნავს რომ წნევა გააფართოებს მასრას და თუ ჰედსპეისი ზედმეტად გრძელია მასრის მეტალის ელასტიურობის პიკი იქნება დაძლებული და მასრა გასკდება. სხვა ცუდი რამეებიც შეიძლება მოხდეს. „გაწელილი“, გაბზარული მასრები, მეტყველებენ რომ ჰედსპეისი არის ზედმეტი და ასეთი იარაღის გამოყენება სახიფათოა. ასეთი პრობლემა “ჰედსპეისთან” მქონდა მე მაუზერ 98-ზე. ლულაში დეფექტის გამო ტყვიას ხვდებოდა მეტი წინაღობის დაძლევა და ამას მოყვებოდა  წნევის მატება. დროთა განმავლობაში ამას მოყვა საკეტის ბჯენების დეფორმაცია, საკტი “წავიდა” უკან და  ”ჰედსპეისი” გაიზარდა.  შედეგად მასრებმა დაიწყეს გასკდომა. აღნიშნული დიაგნოზი დადასტურდა მასრების და “ჰედსპეისის” გაზომვით.

ის რაც ჩვენ გვაინტერესებს არის ამ პრობლემის მეორე მხარე, მოკლე “ჰედსპეისი”. როდესაც ვაზნა არ ან ძნელად ეტევა სავაზნეში. საკეტი ბრუნდება წინ საკამოდ ძლიერი დამაბრუნებელი ზამბარის ზემოქმედებით და დიდი ენერგიით. ის რაღაც დონემდე „ჩატკეპნის“ ვაზნას სავაზნეში და ზოგ შემთხვევაში ეს ენერგია იქნება საკმარისი რომ საკეტი ბოლომდე დაიხუროს. ასე „ჩატკეპნილი“ ვაზნა დააწვება საკეტს და ასევე გამოიწვევს გასროლის მომენტში წნევის ზრდას. ხახუნის კოეფიციენტი გაიზრდება, რაც დამატებით დატვირთავს საკეტს. საჭირო გახდება მეტი ენერგია საკეტის გახსნაზე და შესაბამისად ნაკლები ენერგია რჩება რომ საკეტი გახსნის შემდეგ მივიდეს ბოლომდე, გზად ამოაგდოს გასროლილი მასრა, დაბრუნდეს წინ და მიაწოდოს ახალი. შედეგი ამისა იქნება ტიპიური “short stroke”.  ასე რომ თუ „ჩეკ ლისტი“ თქვენმა იარაღმა გაიარა, მაგრამ პრობლემა დარჩა, შეამოწმეთ „ჰედსპეისი“ შესაბამისი კალიბრებით და საჭიროების შემთხვევაში გაასწორეთ ის. როგორ? მიმართეთ კვალიფიციურ ხელოსანს, ან ისწავლეთ ინტერნეტიდან. შეიძლება ოდესმე ამაზე ჩვენც დავწეროთ.

 

ps

კიდევ ერთი, ალბათ მეტ წილად საქართველოსთვის აქტუალური მიზეზი, რომელმაც შეიძლება გამოიწვიოს სუსტი გადატენვა, არის ლულის დამოკლება (გადაჭრა) და დენთის აირების ნასვრეტის დიამეტრის უცვლელად დატოვება. ასეთ შემთხვევაში დრელის გარეშე საქმე არ გამოსწორდება და საჭირო გახდება ნასვრეტის გაფართოება. დროთა განმავლობაში, ეროზიის გამო წნევა იმატებს და გადატენვაც გაუმჯობესდება მაგრამ ამას ჭირდება ბევრი დრო და სროლა, ასე რომ თუ ლულა გადაჭრილია, საჭირო გახდება ნასვრეტის გადიდებაც.

gas port size char

აღნიშნული ცხრილი (მოცემულია დუიმებში) დაგეხმარებათ ტქვენთვის საჭირო ნასვრეტის დიამეტრის დასადგენად. ეს მონაცემები გამოსადეგია კომერციული წარმოების .223 კალიბრის AR-15-თვის. 

 



დატოვეთ კომენტარი