ამ სტატიაში მინდა შემოგთავაზოთ მოკლე ექსკურსი იმაში რაც წარმოადგენს პისტოლეტის ფლობის საბაზისო ტექნიკის ნაწილს. ლაპარაკია ავტომატური პისტოლეტის ტაქტიკურ გადატენვაზე.  განსხვავებით სწრაფი გადატენვისგან (speed reload) ეს ტექნიკა არ გულისხმობს ცარიელი იარაღის გადატენვას, ის გულისხმობს გარკვეულ მომენტში ნაწილობრივ დაცლილი მჭიდის სავსე მჭიდით შეცვლას.

სტატისტიკა არ იტყუება და გვეუბნება ჩვენ, რომ უმეტესობა შეტაკებების (იგულისხმება თავდაცვის შემთხვევები მოკლელულიანი იარაღის გამოყენებით) გრძელდება რამოდენიმე წამი და ხდება ძალიან ცოტა გასროლა, რის შემდეგ ერთი მხარე იგებს ან პირველი კონტაქტის შემდეგ ისინი უბრალოდ “იშლებიან” და დაპირისპირებაც სრულდება. ჯეფ კუპერიც იძახდა, თუ მიზანს ვერ მიაღწიეთ 6 ვაზნით, რა გაფიქრებინებთ იმას რომ იგივეს მიაღწევთ შემდეგი 6 ვაზნით? რამდენად მნიშვნელოვანია თქვენთვის სროლის ტექნიკის ეს ნაწილი თქვენთვის, თქვენი გადასაწყვეტია.  მაგრამ ლოგიკურია, რომ თუ ატარებთ სათადარიგო მჭიდს, არ იქნება ურიგო ეს ტექნიკაც აითვისოთ. მე მექმნება შთაბეჭდილება მსროლელზე ასევე მათ შორის იმაზე დაკვირვებით თუ როგორ ტენის ის იარაღს. თუ ეს ხდება სწრაფად მინიმალური მოძრაოებებით ესეიგი საქმე მაქვს თავისი საქმის მაღალი კლასის ოსტატთან.

შეიძლება იფიქროთ, რომ რა არის რთული პისტოლეტში მჭიდის გამოცვლაში მაგრამ გაითვალისწინეთ ის გარემოება რა გარემოებაშიც მოგიწევთ ტაქტიკური გადატენვის განხორციელება. ტაქტიკური გადატენვა გახდება საჭირო მას მერე რაც მოხდა შეტაკება აგრესიულ მოწინააღმდეგესთან. სამოქალაქო პირისთვის ასეთი ტიპის შეტაკება ნიშნავს პირის პირ ახლო და უშუალო კონტაქტს აგრესორთან. რამოდენიმე წამის წინ თქვენი სიცოცხლე იყო უკიდურესი საფრთხის ქვეშ, შესაძლებელია თქვენ პირველად ესროლეთ ცოცხალ ადამიანს, შესაძლებელია ის მოკალით ან თქვენ დაჭრილი ხართ. ჩვეულებრივი ადამიანისთვის ასეთი სიტუაცია წარმოადგენს უდიდეს სტრესს. ბუნებრვია ასეთ სიტუაციაში თქვენი ემოციური მდგომარეობა იქნება რბილად, რომ ვთქვათ არასტაბილური ხოლო გამოყოილი ადრენალინი გაართულებს მოძრაოებების კოორდინაციას. ასეთ მენტალურ და ფიზიკურ მდგომარეობაში ყოფნისას ტაქტიკური გადატენვა შეიძლება გახდეს შესასრულებლად ძალიან რთული მოქმედება. შესაბამისად აქიდან გამომდინარე პრაქტიკა ამ შემთხვევაში არის ძალიან მნიშვნელოვანი. მოძრაობები უნდა იყოს დაყვანილი ავტომატიზმამდე და ეს ძალიან მნიშვნელოვნია. ვიმეორებ ლაპარაკია კომპლექსურ ქმედებაზე, რომელიც სავარაუდოთ უნდა განხორციელდეს უკიდურესი სტრესის პირობებში.

რაც შეეხება ტექნიკას აქ ისევ და ისევ უნდა ავღნიშნო, რომ ტაქტიკური გადატენვა მოითხოვს რამოდენიმე შედარებით რთული მოძრაობის შესრულებას, მაგალითად ორი ხელით სამი ნივთით „ჟონგლირებას“: სავსე მჭიდი, ცარიელი მჭიდი და იარაღი. ტაქტიკური გადატენვისას, სწრაფი გადატენვისგან განსხვავებით მჭიდი, რომელიც იცვლება არ იკარგება, იმიტომ რომ მასში რჩება ვაზნები და ამ მჭიდის მოგვიანებით გამოყენება შეიძლება გახდეს საჭირო. ეს პირობა კიდე უკვე მნიშვნელოვნად ართულებს ყველაფერს. ყველაზე იოლი ხერხი განახორციელოთ ტაქტიკური გადატენვა არის უბრალოდ ამოიღოთ იარაღიდან სავსე მჭიდი ჩაიდოთ ის ჯიბეში, შემდეგ პაუჩიდან „ამოაძროთ“ ახალი მჭიდი და მოათავსოთ ის იარაღში. ეს მარტივია, ადვილია სასწავლებლად მაგრამ აქვს ერთი დიდი მინუსი – დრო. ასეთი მეთოდი გაცილებით უფრო ხანგრძლივია ვიდრე სხვა შედარებით რთული მეთოდები.

მეორე მეთოდი, როგორც უკვე ვთვქი არის უფრო კომპლექსური და გულისხმობს ერთდროულად სავსე მჭიდის ამოღებას და მაგით ნახევრად დაცლილი მჭიდის გამოცვლას. ეს მეთოდი და ზოგადად  ტერმინი „ტაქტიკური გადატენვა“ შემოიღო ჩაკ ტეილორმა და მანვე პირველად დაიწყო ამ ილეთის სისტემატიზირება და სწავლება 1981 წლიდან.

ტაქტიკური გადატენვის ალგორითმი არის შემდეგი: 1) დამხმაარე ხელით იღებთ პაუჩიდან ახალ მჭიდს და მიგაგქვთ ის იარაღთა; 2) იგივე ხელში ათავსებთ ნახევრად სავსე მჭიდს იარაღიდან; 3) ათავსებთ სავსე მჭიდს იარაღში; 4) აბრუნებთ ნახევრად სავსე მჭიდს ჯიბეში ან ცარიელ პაუჩში.

 

სიტყვებზე უკეთესად ამას აგიხსნით ეს ილუსტრაცია რომელიც მე “ავაწყვე” ილუსტრაციებით წიგნიდან Tactical Pistol Shooting. Mike Pannone and Erik Lawrence.

ილუსტრაციაზე უკეთესად ამას აგიხსნით ეს ვიდეო

წლების განმავლობაში ჩაკ ტეილორი და სხვა ინსტრუქტორებიც ასწავლიდნენ ამ მეთოდს მანამ სანამ პრაქტიკამ არ აჩვენა, რომ ერთ ხელში ორი მჭიდის მოთავსება თითებს შორის არ არის ყოველთვის ეფექტური. ხელები კანკალებს, ხელები ოფლიანია, მჭიდების საიმედო კონტროლი მხოლოდ ერთი ხელით აღმოჩნდა რთული. ამის შედეგად ჩაკ ტეილორმა შეცვალა ტექნიკა და ამჯერად ახალი ტექნიკის მიხედვით ნახევრად სავსე მჭიდი თავსდებოდა არა დამხმარე ხელში არამედ სასროლო ხელში. ერთის მხრივ ეს უფრო ადვილია, მაგრამ ამავე დროს სროლის განხორციელება სავაზნეში დარჩენილი ვაზნით გართულებულია. უახლეს სასწავლო ვიდეოში, რომელიც კომპანია Magpul-მა გამოუშვა ტეილორის პირველი მეთოდია აღწერილი.

ამ ილუსტრაციებიდან კარგად ჩანს სხვაობა ტეილორის ორ ტექნიკას შორის.

მე დავასახელე მხოლოდ სამი ტექნიკა, რომელიც ჩემი აზრით ყველაზე მეტ ყურადღებას იმსახურებს, მაგრამ არის სხვებიც. თქვენ თვითონ აირჩიეთ რა მუშაობს თქვენთვის.

ტაქტიკური გადატენვის სისწრაფის თვალსაზრისით ძალიან დიდ მნიშვნელობას იძენს აღჭურვილობის ელემენტი, რომელსაც აქამდე ალბათ ძალიან ცოტა ყურადღებას ანიჭებდით. ვგულისხმობ სათადარიგო მჭიდის „პაუჩს“. აღჭურვილობის ამ ელემენტის არ არსებობა მნიშვნელოვმად გაზრდის ტაქტიკური გადატენვის დროს. გარდა ამისა პაუჩში შენახული მჭიდი გაცილებით უფრო ნაკლებად დაბინძურდება და ასე ვთქვათ დაცული იქნება გარეშე ზემოქმედებისგან.

ჩემი და არა მარტო ჩემი არჩევანი არის ვერტიკალურად განლაგებული სინთეტიკური პაუჩი ღია ზედა ნაწილით. ასეთი პაუჩი არის მსუბუქი, გამძლე და ძალიან სწრაფი. სურათზეა სწორედ ასეთი მოდელი JM Custom-ისგან არის ასახული.  სქელი ტყავისგან დამზადებული პაუჩი ასევე კარგად მუშაობს.

არსებობს ასევე მაგალითად ასეთი მოდელი, ჰორიზონტალურად განლაგებული, წარმოებული Dale Fricke–ს მიერ. არჩევანი დიდია და აირჩიეთ ის რომელიც თვქენ მოთხოვნილებებს აკმაყოფილებს.

მჭიდი ვერტიკალურ პაუჩში უნდა იყოს მიმართული  ვაზნის თავებით წინ და ქუსლით ზევით. ყურადღება მიაქციეთ მჭიდის სწორ პოზიციონირებას იარაღის ტარის მიმართ. სპორტსმენი მსროლელები ამას ასრულებენ ერთი მოძრაობით, მათი იარაღები აღჭურვილია უზარმაზარი „ტარის ძაბრებით“ (მაგველებით) და ამიტომაც ერთი მოძრაობით მათთვის მჭიდის მოთავსება იარაღში ადვილია. თავდაცვით იარაღში ასეთი ფუფუნება (დიდი მაგველის სახით) იშვიათია და ამიტომაც მჭიდის იარაღში მოთავსება ხდება ორი მოძრაობით, ჯერ მჭიდის უკანა ზედა მხარე ედება ტარის ქვედა უკანა მხარეს და შემდეგე ერთი ძლიერი მოძრაობით შედის ბოლომდე და რჩება შიგნით. ხელის მოშორება და დამატებით მჭიდის ქუსლზე დარტყმა არის არაეფექტური ტექნიკა და მარტო კინოფილმებში თუ მუშაობს.

ყველაფერი ამ სისტემაში  (ქამარი, პაუჩები, მათი განლაგება და იარაღი), რომელიც განკუთვნილია პტრაქტიკული სროლის შეჯიბრებაში მონაწილეობისთვის, მოწყობილია სწრაფი გადატენვისთვის. ყოველდღიურად და ფარულად ასეთი სისტემის ტარება შეუძლებელია.

ბუნებრივია ტაქტიკური გადატენვის დროს უნდა იყოთ ამოფარებული რამეს ისე, რომ არ წარმოადგენდეთ ღია სამიზნეს ან როგორც მინიმუმ უნდა შეეცადოთ რომ საკუთარი პროექცია შეამციროთ. თუ ატარებთ რამოდენიმე სათადარიგო მჭიდს, ჯობია ნახევრად დაცლილი მოათავსოთ ჯიბეში და არა სავსე მჭიდებს შორის, რომ შემდგომ არ აგერიოთ ისინი ერთმანეთში.

მნიშვნელოვანი ნიუანსები ტაქტიკური გადატენვისას არის მჭიდის სწორი პოზიციონირება ხელში და შემდგომ იარაღის ტარის მიმართ. ამ სურათზე ეს კარგად ჩანს. დააკვირდით როგორ უჭირავს მსროლელს ხელში მჭიდი და სად არის საჩვენებელი თითი განლაგებული. ეს თითი „უჩვენებს“ მჭიდს სწორ მიმართულებას.

ტაქტიკური გადატენვის ეფექტური შესრულება. მიაქციეთ ყურადღება შემდეგ რამეს: იარაღი რაც შეიძლება ნაკლები დრო უნდა იყოს მჭიდის გარეშე და რაც შეიძლება მალე უნდა დაბრუნდეს დამიზნების ხაზზე ან მიმართული იყოს საფრთხის მიმართულებით. სავსე მჭიდის ამოღებისას იარაღი შეიძლება დატოვოთ დამიზნების ხაზზე, ხოლო მჭიდის ამოღება დაიწყოთ მაშინ როდესაც სავსე მჭიდი ხელშია და იარაღთან ახლოს არის. იარაღი ჯერ ბრუნდება ხაზზე ან მიმართულია საფრთხის მიმართულებით და შემდეგ ხდება ნახევრად დაცლილი მჭიდის ჯიბეში ან პაუჩში მოთავსება. თუ საფრთხე გამოჩნდება გადატენვის პროცესში თქვენ მინიმალური დრო დაგჭირდებათ გასროლის განხორციელებისთვის.  მჭიდის გამოცვლის შემდეგ შეგიძლიათ მეორე მჭიდი დატოვოთ ხელში და დაუბრუნდეთ იარაღით ორი ხელით ჭერას (თუ იყენებთ ტეილორის პირობითად პირველ მეთოდს). მას მერე რაც დარწმუნდებით რომ საფრთხე არ არის შეგიძლიათ დააბრუნოთ ნახევრად სავსე მჭიდი პაუჩში ან ჯიბეში. თუ აბრუნებთ მჭიდს ჯიბეში, კარგი იქნება დაუთმოთ დრო მჭიდის ჯიბიდან სწრაფად ამოღებაში ვარჯიშს.

ტეილორის პირობითად პირველი მეთოდი გაძლევთ საშუალებას გადადოთ ნახევრად დაცლილი მჭიდის ჯიბეში მოთავსება და გააგრძელოთ სიტუაციის კონტროლი პისტოლეტით ორ ხელში. „მოდიფიცირებული ტეილორი“ ამის საშუალებას არ მოგცემთ ვინაიდან მჭიდი სასროლოსნო ხელში იქნება რაც იარაღის კონტროლს მნიშვნელოვნად გაართულებს.

დავამატებ მხოლოდ, რომ ყველანაირი ვიდეო, ილუსტრაცია და აღწერილობა არის მხოლოდ დასაწყისი. ტექნიკის დახვეწა, ევოლუცია თუ გნებავთ, არის თქვენზე დამოკიდებული. იპოვეთ ის რაც მუშაობს თქვენთვის და იმეორეთ ეს სანამ მოძრაობები არ იქნება სრულ ავტომატიზმამდე დაყვანილი. პრაქტიკა ყველაზე მნიშვნელოვანია.