ალბათ ყველას ვინც საქართველოში ვცხოვრობთ, გავიგეთ ამბავი, რაც წელს ახალი წლის ზეიმისას მოხდა. ლაპარაკი მაქვს უბედურ შემთხვევაზე, რომელიც მოყვა საახალწლო კანონადას, როდესაც სხვისი ნასროლი ტყვიით 10 წლის ბავშვი გარდაცივალა მუხიანში. ალბათ გაგიკვირდებათ, მაგრამ ახალ წელს თბილისში ჯერ კიდევ ისვრიან იარაღს და საკამაოდ ინტენსიურად , მიუხედავათ ყველანაირი არსებული პიროტექნიკური გასართობი საშუალებებისა. ჩემი სახლიდან მაგალითად კარგად ჩანს ტრასირები. ისვრიან ძირითადად გარეუბენებში, ცენტრში ძალიან იშვიათად. შარშან ტრასირებმა იგივე მგეზავმა ტყვიებმა გადაუფრინეს ჩემ სახლს და პირდაპირ ქალაქში დაეშვნენ. რა შედეგები მოყვება ასეთ სროლას? რა საფრთხეები არსებობს? კლავს თუ არა ციდან ჩამოვარდნილი ტყვია?shooterscentral.ge ჩვეული სკურპულოზურობით შეეცდება ამ კითხვებზე პასუიხის გაცემას.
რა დასამალია, მრავალი წლის წინ თქვენი მონამორჩილსაც ”უწევდა” საახალწლოდ ჰაერში სროლა და ეს იყო მრავალი წლის წინ, სანამ მე ჩაუღრმავდებოდი ცეცხლასროლ იარაღს და მის ისტორიას. უკვე დიდიხანია მე ასეთი რამეებით აღარ ვერთობი. რატომ? ერთი ისტორიის მერე რაც მე მოვისმინე დიდიხნის წინ. ისტორია მომიყვა ჩემმა მასაწვლებელმა, აშშ-ს საზღვაო ფეხოსანთა კორპუსის პოლკოვნიკმა, რომელიც მეთაურობდა საექსპედიციო ბრიგადას ალბანეთში არასაბრძოლო საევაკუაციო მისიის შესრულებისას. მისი მონაყოლის მიხედვით, არეულობას ქვეყანაში მოყვა სამხედრო არსენალების გაძარცვა, რის გამოც მოსახლოების ხელში მოხვდა ათასობით ერთეული ავტომატური იარაღის და მილიონობით ვაზნა, და დედაქალაქ ტირანას მთელი მოსახლოება დღე და ღამე ერთობოდა ჰაერში სროლით. მისი სიტყვებიტ ციდან ნადვილი წვიმა მოდიოდა ტყვეიბის. ერთი ასეთი ტყვია ზევიდან მოხვდა მის ჯარისკაცს ჩაფხუტში, აისხლიტა და წვივში დაჭრა. ასე ჩემთვის პირველად გახდა ცნობილი, რომ ციდან ჩამოვარდნილ ტყვიას შეუძლია დაჭრას ადამიანი. გავიდა მარავალი წელი და ციდან ჩამოვარდნილი ტყვიების თემა კვლავ მოხვდა ჩემი ასე ვთქვათ მხედველობის სფეროში, როდესაც მე ვკითხულობდი ჯულიან ჰატჩერის წიგნს (Hatchers Notebooks), სადაც ის ვრცლად აღწერდა ტესტირებებს, რომელიც ტარდებოდა ამ საკითხის გასარკვევად. შემდეგ სულ ცოტახნსი წინ გადაცემა Mythbasters-ში (Episode 50: “Bullets Fired Up”) ჩატარდა ასევე რიგი ექსპერიმენტების ჰაერში ნასროლი ტყვიების მეშვეობით. აქიდან გამომდინარე, ყველა ექსპერიმენტატორმა დაადგინა, რომ ციდან ჩამოვარდნილი ტყვია სახიფათოა. მან შეიძლება სერიოზული ზიანი მიაყენოს ადამიანის ჯანმრთელობას. ფიზიკის თვალსაზრისით, ყველაფერი რაც მიფრინავს მაღლა, ბრუნდება დაბლა. ტყვია კარგავს თავის სიჩქარეს გარკვეულ სიმაღლეზე და იწყებს უკან ვარდნას, აჩქარებით ვარდნას, იმ დრომდე სანამ მისი წონა გაუთანაბრდება ჰაერის წინაღობის ძალას. ტყვია უკან ბრუნდება ძირით ქვევით (ის უფრო მძიმეა). ჰატჩერის მიერ ჩატარებულ ექსპერიმენტში, სწორი კუთხით ჰაერში ნასროლი ტყვია კალიბრით 7.62მმ მასით 9.5გრამი უკან დაბრუნდა სიჩქარით 91მ/წ-ში. ენერგია მიღებული იყო ორჯერ ნაკლები იმაზე ვიდრე მაშინდელი სტანდარტით მინიმალურად საჭირო იყო იმისთვის, რომ მიაყენო ადამიანს ჭრილობა. ანუ თითქოს სასიკვდილო არ არის, მაგრამ იგივე ტესტირებისას, ტყვია რომელიც ეცემოდა ხის ფიცარზე ტოვებდა სანტიმეტრნახევრიანი სიღრმის შეჭეჭყილობას, რაც უდრის კარგ ძლიერ დარტყმას ჩაქუჩით. გინდათ ახალი წლის ღამეს ვინმეს თავში ჩაქუჩი ჩაარტყათ? მოგვიანებით დოქტორი B. N. Mattoo თავის სტატიაში, რომელიც გამოქვეყნდა ჟურნალში Journal of Forensic Sciences, იუწყებოდა უფრო სრულყოფილ მეთოდიკაზე, რომლის გამოყენებისას მან დაადგინა, რომ .38 კალიბრის რევოლვერის ტყვია სიჩქარით სულ მხოლოდ 58მ/წ-ში აღწევდა კანის ქვეშ და შედიოდა ქსოვილში, იგივე ეფექტი მიიღწეოდა 000 კარტეჩით 65მ/წ-ში. ჰატჩერის ცდებიდან განსხვავებით ამ ექსპერიმენტში იყო გამოყენებული რეალისტიკური სამიზნე, შემდგარი ხორცისგან და კანისგან. 7.62 კალიბრის ტყვიამაც, შეაღწია ქსოვილში სიჩქარით, რომელიც მხოლოდ შეადგენდა 34 მ/წში და ეს მისი ტყვიის დიამტერის და მასის თანაფარდობის წყალობით. ეხლა ეს ყველაფერი ეხებოდა ვერტიკალურად ჰაერში ნასროლ ტყვიას. ხოლო თუ ტყვია ნასროლია კუთხით, რაც უფრო მოსალოდნელია საზეიმო სროლებისას, მაშინ ის იძენს ბალისტიკურ ტრაექტორიას. ტყვია ხდება უკვე სრულყოფილი დიდი ენერგიის მქონე ჭურვი, რომელიც სად დაეშვება და ვის ან რას მოხვდება კაციშვილმა არ იცის. დამატებით გაითვალისწინეთ, რომ ვერტიკალურად ან უბრალოდ ჰაერში ნასროლი ტყვია შეიძლება მოხვდეს ანტენას, სარეცხის გასაფენ თოკს, ხის ტოტს, ელექტრო სადენს, აისხლიტოს და რადიკალურად შეიცვალოს ფრენის მიმართულება. დაფიქრდით ამაზე. გარდა ამისა ქალაქის სროლის პირობებში, უკან დაბრუნებული ტყვია შეიძლება დაეცეს ვინმეს მანქანას და დააზიანოს ის. არავის არ მოეწონება დილით ახალი წლის პირველ დღეს გამოვიდეს გარეთ და საქარე მინაში იპოვოს გარჭობილი ტყვია. გაითვალისიწნეთ ისიც, რომ შედარებით ნაკლებად მძლავრ პისტოლეტის ტყვიაც, 90 გრადუსით ვერტიკლაურად რომ ისროლოთ, ის მაინც 50 მეტრამდე მოშორებით დაეცემა იქით საითაც ქარი უბერავს. ანუ ვერ გააკონტროლებთ სად შეიძლება ჩამოვარდეს თქვენი ნასროლი ტყვია. ჰატჩერის ჩანაწერებიდან გამომდინარე, ცდებისას ნასროლი ტყვიების დიდი პროცენტი საერთოდ ვერ იქნა მონახული, იმდენად შორს ვარდებოდნენ ისინი. დაფიქრდით ამაზე.
თუ მეცნიერული მხარე არ გაკმაყოფილებთ გადავალ პრაქტიკულ მაგალითებზე. პირველ რიგში ავღნიშნავ, რომ საზეიმო სროლა ჰაერში არის აღიარებული პრობლემა მსოფლიოში და მთელი რიგი საერთაშორისო და ადგილობრივი ორგანიზაციების ებრძვიან ამ პრობლემას. აი რამოდენიმე მაგალითი. 2003 წელს პაკისტანში დაფიქსირდა 50 დაზარალებული მხოლოდ ერთ დღეში, რამაც აიძული მთავრობას დაეწყო ფართო კამპანია ჰაერში სროლის წინააღმდეგ. 2004 წელს კიდევ უფრო მასშტაბური კამპანია ჩატარდა. 2005 წელს მაკედონიის დედაქალაქ სკოპიეში ახალგაზრდა გოგო დაიჭრა პირდაპირ ცენტრალურ მოედანზე, ახალი წლის აღნიშვნის დროს და ორ დღეში გარდაიცვალა. ამის შედეგად UNDP-ის ადგილობრივმა წარმომადგენლობამ დაიწო კამპანია სახელით “Bullets are not Greeting Cards – Celebrate without Weapons”. 2005 წელს იორდანიაში, ქორწინების სეზონის დროს და უმაღლესში ჩაბარების აღნიშვნის დროს, საზეიმო სროლით გამოწვეული მსხვერპლის გამო ორგანიზაციამ Regional Human Security Centre დადო სამ წლიანი შეთანხმება ადგილობრივ საზოგადოებრივ ლიდერებთან, იმისთვის რომ მათ არ დაეშვათ საზეიმო სროლები. და ეს მხოლოდ რამოდენიმე მაგალითია. დააკვირდით ერთ რამეს. მოხდა ტრაგედია, მოხდა პორბლემის იდენტიფიცირება და მოხდა რეაგირება. რა ხდება ჩვენთან? პრობლემაზე ყველა თვალს ხუჭავს. უბედურ შემთხვევაში ეჭვმიტანილი გატელევიზორეს საუკეთესო ქართულ ტრადიციებში და მეორე დღეს უკვე ყველას დაავიწყდა ეს შემთხვევა. საერთოდ მე პირადად ჩემი აზრი მაქვს ქართულ მასმედიაზე უფრო სწორედ იმ წარმონაქმნებზე, რასაც მედიას უწოდებენ და არ მესმის რა ლოგიკით ან უფლებით ექსპერტიზის დასკვნის და საერთოდ ბრალის დადასტურების გარეშე უჩვენებენ აღიარებით ჩვენებას დე იურე უდანაშაულო ადამიანის და აცხადებენ მას დამნაშავედ. ეს არის პირდაპირი და უხეში დარღვევა მთელი რიგი საერთაშორისო ნორმების (ადგილობრივ კანონებზე არაფერს ვიძახი ვინაიდან გარკვეულ კატეგორიებს ამ ქვეყანაში აქვთ უფლება იგნორირება გაუკეთონ კანონებს და კონსტიტუციას) მათ შორის ადამიანის უფლებათა ევროპული კონვენციის. ყველაფერს თავი, რომ დავანებოთ ეს კაცი არის უბედური შემთხვევის მსხვრეპლი, ის ხომ არ არის მექრთამე ჩინოვნიკი, გადასახადების დამმალავი ბიზნესმენი ან კანონიერი ქურდი, ანუ კრიმინალური ელემემტი? ჩვეულებრივი ადამიანი, რომელიც მოხვდა საშინელ სიტუაციაში. რა ხალხი მუშაობს ამ “ტელევიზიებში” მე არ ვიცი, თუმცა ვხვდები. ეტყობა სხვის უბედურებაზე თავისი რეიტინგის აწევა ძალიან მომგებიანია . რა მოხდა იმ დღეს ჩემთვის უცნობია. არანაირი ტექნიკური დეტალი მე არ ვიცი გარდა იმისა, რომ ტყვია ბავშვს გვედიდან მოხვდა, რაც მეტყველბს იმაზე, რომ ტყვია იყო ასხლეტილი ან ქონდა ბალისტიკური ტრაექტორია ანუ იმ მომენტში იყო დიდი ალბათობა, ომ მას სულ სხვა ადგილიდან ბრმად ნასროლი ტყია მოხვდა. გამომდინარე იქიდან, რომ მარტო ეს კაცი არ ისროდდა იმ მომნტში, როდესაც მას ატელევიზორებდნენ იყო დიდი ალბათობა, რომ ის საერთოდ შეიძლებოდა უდანაშაულო აღმოჩენილიყო, იმიტომ რომ, მან მხოლოდ დილით გაიგო რომ ბავშვი მომკვდარა. ანუ ეგრევე არ დაფიქსირდა რომ ბავში გარდაიცვალა უშუალოდ მისი ნასროლი ტყვიით. მოყვა ამას რამე გამოხმაურება ოფიცილაური პირებისგან? არა. ეტყობა უფრო მნიშვნელოვანი საქმეებით არიან დაკავებულები.
არის კიდევ ერთი მხარე, ნებისმიერი ასეთი შემთხვევა ყოველთვის იქნება გამოყენებული იმ წრეების მიერ, რომლებიც ითხოვენ სამოქალაქო იარაღის აკრძალვას ან მისი ფლობის უფლებიბების შეზღუდვას, და ნებისმიერი მსხვერპლი გამოყენებულ იქნება იმისთვის, რომ დაარწმუნონ ხალხი იმაში, რომ იარაღი უნდა შეიზღუდოს ან საერთოდ აიკრძალოს. გვაწყობსს ეს ჩვენ, კანონმორჩილ იარაღის მფლობელებს? არა არ გვაწყობს. დაფიქრდით ამაზე.
გარდა ამისა საზეიმო სროლა ჰაერში არის უკულტურობის ნიშანი ჩემის აზრით. ყველა შესაძლებელი უსაფრთხოების ზომის დაცვისას მაინც ეს არის პრიმიტიული ემოციების გამოხატვის საშუალება, რაც ახასიათებთ დაბლი განვითარების დონის ქმონე საზოგადოებებს. მეეჭვება ჯეფ კუპერი, კლინტ სმიტი ან მასად აიუბი ერთობოდნემ ახალ წელს მათი 1911–დან და რევოვლერებიდან ჰაერში სროლით ……..
martlac samwuxaro faqtia rac moxda , da ufro samwuxaroa tu magis gamo udanashaulo pirovneba daisjeba da egoneba mas mteli cxovrebis mandzilze rom is ” mkvlelia” . es yvelaferi chveni xalxis sheugneblobis da zogadad iaragis kulturis uqonlobis bralia. ise didi wvlili aseti ubeduri shemtxvevebisa miudzgvis chven kanonmdeblobas , warmoidginet pirovneba romelmac sheidzina cecxlsasroli pistoleti da marto mas aaqvs ufleba uyuros , dashalos-aawyos, gawmindos da isev seifshi sheinaxos. da mas weliwadshi ertxel edzleva sashvaleba igi gamoscados mushaobashi…, ver gaamtyuneb aseti xalxis sust nebisyoas, tumca pasuxismgeblobis grdznoba ufro meti unda qondet. magram sad gvaqvs chven ” qartvelebs ” pasuxismgeblobis grdznoba ?!
მართლაც საშინელი შემთხვევა მოხდა,მეც ვარ ცეცხლსასროლი იარაღის მფლობელი და ახალ წელს მარტო ფუჭ ვაზნებს ვიყენებ,მაგარი გაუგაბელი არსება უნდა იყო რომ საბრძოლო ვაზნა ისროლო ახალ წელს,ამ სტატიაში მოყვანილი მაგალითები რად გვინდა ”თბილისის” ომის დროს ასობით შემთხვევა იყო,ხალხი ქუჩებში იჭრებოდა,ჰაერში და უმისამართო სროლის შედეგად!!!! მე ავლაბარში ვცხოვრობ და მეობელი ქუჩაში დაიჭრა ასევე სასჭაულით გადარჩა ჩემი ოჯახის წევსრი,მაკაროვის ტყვია ჩემი სახლის მოპირდაპირე კედელს მოხვდა შემობრუნდა და ფანჯარას დაეკახა,რომლის აქეთ ადამიანი იდგამხოლოდ ძალა აღარ ეყო რომ გაეხვრიტა,გაბზარა და ძირს დაეცა,კიდევ კარგი რომ ფოლადის გულიანი ტყვია არ იყო,არადა პირდაპირ გულში ხვდებოდა!!!!!
ახალი წლის შემდგომ დღეებში, ძველით ახალ წელს გარეთ მომიწია ყოფნა ზუსტად 12–ი საათისთვის და კარგად ჩანდნენ ფორმიანი ტიპები ყველა კორპუსთან
)) რაც შეეხება სროლას არასდროს არ ვისვრი ჰაერში რადგან ერთი შვიდი რვა წლის წინ მეც კარგად მახოვს ჩემი სახლის კედლიდან ამოღებული aks-ის ტყვია
„ეს არის პრიმიტიული ემოციების გამოხატვის საშუალება, რაც ახასიათებთ დაბლი განვითარების დონის ქმონე საზოგადოებებს. მეეჭვება ჯეფ კუპერი, კლინტ სმიტი ან მასად აიუბი ერთობოდნემ ახალ წელს მათი 1911–დან და რევოვლერებიდან ჰაერში სროლით ……“ სწორედაც, რომ იმ საზოგადოებაში სადაც არ არსებობს ჩვენნაირი ქვეყნისთვის დამახასიათებელი იარაღის კულტურის ველური შეზღუდვა, მაგიტომ მათ არც სჭირდებათ ბრბოს აღტყინებით დღესასწაულებზე იარაღის ბათქაბუთქი, საზეიმო სროლა ჰაერში ეს არის საკმაოდ ხშირ სემთხვევაში იარაღის მოყვარულთა დროებითი ნების თავისუფლება მათ ხელთ არსებული იარაღების ეწ ნახევრად ლეგალური გამოყენების თვალსაზრისით, საკითხავია თუნდაც იგივე ჯეფ კუპერი, კლინტ სმიტი ან მასად აიუბი როგორ მოიქცეოდნენ, უაზრო შეზღუდვების კონგლომერატში, რომ მოსწეოდათ ცხოვრება, სადაც კარგად დაინახავდნენ, რომ მხოლოდ განსაკუთრებულ „ელიტარულ“ ნაწილს გააჩნია შეუზღუდავი უფლება საკუთარი ნივთის მოხმარებისა თუ თავდაცვისთვის?