როგორც წესი, უმეტესობა სტატიების ამ ბლოგზე არის დაფუძნებული ინტერნეტში ან სხვა და სხვა ლიტერატურაში არსებულ მასალებზე, მცირე ნაწილი არის ექსკლუზიური მასალები, კიდევ უფრო მცირე ნაწილს წარმოადგენს ჩემი პირადი ანალიტიკა. ამჯერად მე შევეცდები წარმოგიდგინოდ ჩემი ხედვა იმაზე თუმ როგორი ტიპის სამიზნე მოწყობილობები და როგორ დაყენდება პისტოლეტებზე უახლოეს მომავალში.
აქ პირველ რიგში უნდა აღინიშნოს, რომ კონვენციონალური რკინის სამიზნეები დარჩება სერიულ იარაღზე ჯერ კიდევ მრავალი წელი და ფასის და ეფექტურობის თვალსაზრისით მათ კონკურენცასი ვერაფერი ვერ გაუწევს . უფრო მეტიც მათი სერიულ იარაღში შეცვლას არანაირი აზრი არ აქვს. ისინი მუშაობენ და არიან ეფექტურები. მათი კონსტრუქცია, როგორც არასდროს აქამდე არის გამძლე და მოსახერხებელი. არსებული მოდიფიკაციები კი ფარავენ მთლიანად ყველა იმ სპეციფიურ მოთხიოვნებს, რომელსაც შეიძლება აკმაყოფლებდეს იარაღი, მათი გამოცვლა ადვილია და არ მოითხოვს კვალიფიციურ ხელოსანს. მაგრამ ამავე დროულად რკინის სამიზნე მოწყობილობებს აქვს ერთი დიდი მინუსი. მათი გამოყენება საჭიროებს რამდოენიემ თანმიმდევრული მოქმედების შესრულებას, კონკრეტულად კი უკანა და წინა სამიზნე მოწყობილობების გასწორებას სამიზნეზე. თვალის ფოკუსირება სამ სხვა და სხვა მანძილზე განლაგებულ პატარა ობიექტზე არის შეუძლებელი. შესაბამისად იდეალური დამზინება შეუძლებელი ხდება. აქიდან უმეტესობა ინსტრუქტორების თანხმება, რომ სასურველი “სამიზნე სურათი” უნდა გამოიყურებოდეს, როგორც ბუნდოვანი ცელიკი, მკაფიო მუშკა და ასევე ბუნდოვანი, სამიზნეს სილუეტი, რომლის ცენტრში უნდა მოთავსდეს მკაფიოდ გამოსახული მუშკა. კი ბატონო, გასაგებია და მისაღები. აღნიშნული ტექნიკა ამცირებს რკინის სამიზნე მოწყობილობების გამოყენებისას დამიზნების შეცდომებს. მაგრამ ხმოლოდ ამცირებს და არა მთლიანად აქრობს. მაგალითისთვის, აქ შეიძლება გამოვიყენოთ ერთ ერთი ყველაზე გამოცდილი ინსტრუქტორის და ტაქტიკოსის გაბრიელ სუარესის მაგალითი ამ ტექნიკასთან დაკავშირებით. თავის ერთ ერთ წიგნში ის წერს, რომ მუშკაზე კონცენტრირება დაახლოებით იგივეა, რომ მანქანით ექსტრემალური მანევრირებისას თქვენ უყურებდეთ საჭეზე განთავსებული მტევნების დიდ თითებს იმის მაგივრად, რომ უყუროთ გზას. გარკვეული ლოგიკა ასეთ კრიტიკაში დამეთანხმებით არსებობს. სამიზნე თუ ჩანს ბუნდოვნად ასევე ბუნდიოვნად მაგალითისთვის გამოჩნდება სამიზნის მოქმედებები ან თუ ის რა ხდება მის გარშემო. მიშვერით სროლა (polint shooting) სამიზნე მოწყოილობებსი გამოყენების გარეშე, აბსოლუტური უმეტესობა სპეციალისტების აზრით არის მავნე ჩვევა, არაეფექტური და სახიფათო ტექნიკა. ეს ტერმინი გაჩნდა ფაირბერნის და ეპლგეიტის წიგნში (Shooting to live) ნახსენები ტექნიკის არასწორი ინტერპრეტაციის შედეგად. იარაღის დამიზნებისთვის (ორიენტაციისთვის) ჩვენებითი რეფლექსის გამოყენება არის არაეფექტური, იმიტომ რომ ეს რეფლექსი არ გაძლევთ საჭირო სიზუსტეს, და ეს განსაკუთრებით მაშინ არის აქტუალური, როდესაც გიწევთ სროლა სამიზნეში, რომელიც უდანაშულო ხალხს შორის არის განლაგებული. ასეთ სიტუაციაში დამიზნების გარეშე სროლა არის უბრალოდ სისულელე. სხვა და სხვა გამოცდილმა სპეციალისტმა, რომლებსაც უწევდათ იარაღის გამოყენება გამოიგონეს, რიგი ტექნიკებისა, რომლებიც იძლევა ძალიან კარგ რეზულტატებს და მნიშვნელოვნად ამცირებს დამიზნების დროს. მაგალითად ნიუ იორკის ერთ ერთი ყველაზე გამოცდილი პოლიციელი ვეტერანი ჯიმ სირილიო არის ე.წ. სილუეტური სროლის ტექნიკის ავტორი. ის იყენებს რეფლექსებს, რომელიც მას გამომუშავებული აქვს რომ დაუმიზნიოს იარაღის სილუეტით. მეხსიერებაში ზის სწორედ მიმართული იარაღის გამოსახულება, თავისებურად გამოიყურება დამცველი, იარაღის ჩახმახი, ანუ დამიზნება ხდება დაახლოებით ისე როგორც სანადირო თოფის. ეს ტექნიკა კარგად მოქმედებს ახლო მანძილებზე, რასაც ადასტურებს თავად ჯიმ სირილიოს გამოცდილება. კიდე რამოდენიმე ტექნიკა არსებობს, რომლის ავტორები არიან ცნობილი ინსტრუქტორები, მაგრამ ყველა ეს ტექნიკა არის რთული ასათვისებელი და მოითხოვს ბევრ დროს და ვარჯიშს და ასე თუ ისე იყენებს რკინის მუშკას და ცელიკს თუმცა ასე თუ იე ამცირებს დამიზნების დროს. დემოკრტატია საშინელი რამეა, მაგრამ კაცობრიობას არ გამოუგონია ჯერ უკეთესი რამე. ეს სიტყვები უინსტონ ჩერჩილს ეკუთვნის. როგორც ჩანს, რკინის მუშკა და ცელიკი მინუსების მიუხედავათ კვლავ რჩება ყველაზე ეფექტურ და გავრცელებულ სამიზნე მოწყობილობებად პისტოლეტებში. მაგრამ იქნება ასე ყოველთვის თუ რამე შეიცვლება?
ასე უნდა გამოიყურებოიდეს სწორი სამიზნე სურათი
როგორ უპასუხეს ყველა ამა გამოწვევას სფეროებში სადაც სწრაფი და ზუსტი სროლა არის აუცილებელი საჭიროება. ლაპარაკი მაქვს პირველ რიგში ტაქტიკურ დანაყოფებზე, რომლებსაც უწევთ ხშირად ბრძოლის წარმოება ახლო მანძილებზე და სპორტსმენებზე, რომლბიც იბრძვიან მაღალი სპორტული შედეგების მისაღებად? პასუხი მარტივია. ბოლო დაახლოებით 15 წლის განმავლობაში ამ “პუბლიკაში” დომინირებენ ოპტიკური და ლაზერული სამიზნე მოწყობილობები. მათი ყველაზე დიდი პლიუსი? წიტელი წერტილი კოლიმატორში და ლაზერშიც პროეცირდება პირდაპირ სამიზნეზე . შედეგად ვიღებთ სწრაფ და იოლ დამიზნებას ნებისნმიერი განათების პირობებში.
მაგალითად 2001 წელს ერაყში, ოპტიკური სამიზნე სტანდარტულ M-16/4-ზე იყო ეკზოტიკა, ხოლო ასეთის არსებობა მიუთითებდა, რომ ჯარისკაცი ამ იარაღით მიეკუთვნებოდა, რომელიმე ელიტურ სპეცდანიშნულების რაზმს. ცხადია ოპტიკური სამზინეები და მათი კვების წყაროები 20 წლის წინ და დღეს ასევე საკამოდ განსხვავებული რამეებია. დღეს M4 აღჭურვილი Trijicon–ის ან Eotech–ის კოლიმატორით უკვე ჩვეულებრივი ამბავია. რა თქმა უნდა ოპტიკას გააჩნია მინუსები. ესენია დამოკიდებულება კვების წყაროებზე (Red Dot ტიპის კოლიმატორები), მათ კონსტრუქციაში შუშის ელემენტების არსებობა, რომლებიც შეიძლება გატყდეს. თვითონ ოპტიკური სამიზნის კონსტრუქცია წარმოადგენს პრეციზიულ მექანიზმის, რომელიც ცუდათ იტანს დიდი დატვირთვებს. დღეს ინდუსტრიამ ადეკვატურად უპასუხა ყველ ამ გამოწვევას, რამაც განაპირობა ოპტიკური სამიზნეების ფართო გავრცელება და წარამტებული საბრძოლო კარიერა. პრაქტიკულად ოპტიკური სამიზნე დამხმარე მოწყობილობიდან გახდა ძირითადი დამიზნების სისტემა, ხოლო რკინის სამიზმე მოწყობილობებმა გადაინაცვლეს მეორე პლანზე და ძალიან ბევრ ახალ კარაბინში ან შაშხანაში ისინი შესრულებულია, როგროც დასაკეცი ელემენტები. კითხვა ისმის ასე, მოხდება თუ არა ანალოგიური რევოლუცია პისტოლეტებშიც?
ოპტიკის ტრიუმფი, კომბინირებული სამიზნე მოწყობილობა Trijicon ACOG + Docter Red Dot. ასეთი კომბინაცია უზრუნველყოფს იარაღის (M4) გამოყენებას ყველა ეფექტურ მანძილებზე, მიბჯენით სროლიდან 500 მეტრამდე სწრაფად და ზუსტად.
იგივე ეხება ლაზერულ სამიზნეებს. ბოლო 20 წლის განმვლობაში მათი ზომა და წონა შემცირდა 300–400%. ასევე რამოდენიმეჯერ გაიზარდა მათი უწყვეტი მუშაობის დრო, ყველაზე კომპაქტურ მოდელებშიც კი ის არ შეადგენს 4 საათზე ნაკლებს. გაიზარდა, ზოგადად კონსტრუქცის საიმედოობაც. იმის გამო, რომ ლაზერული სამიზნეს დაყენება არ ცვლის პისტოლეტის კონვეცნიონალურ სამიზნე მოწყობილობებს, ლაზერული სამიზნეები პისტოლეტში უფრი გავრცელებულია ვიდრე მაგალითად კოლიმატორები. თუ ლაზერი გამოვიდა მწყობრიდან, ყოველთვის შეიძლება კვლავ რკინის სამიზნე მოწყობილობების გამოყენება. ლაზერი ადვილად ყენდება იარაღის გადაკეთების გარეშე, არსებობს მოდლეები, რომლებიც არ საჭიორებენ იარაღის ბუდის შეცვლასაც და გაბარიტებს უმნიშვნელოდ ან საერთოდ არ ზრდიან, მაგალითად LaserMax ან Crimson Trace Laser Grips.
სცენა ფილმიდან ტანგო და კეში (1989 წელი), დეტექტივ კეშს (კურტ რასსელი) უყენია Ruger GP100-ზე იმ დროისთვის ტიპიური ზომის ლაზერული სამიზნე ….
…და პოპულარული დღეს Laser Max–ი, რომელიც წარმოადგენს ამ შემთხვევაში Glock 26-ის დამაბრუნებელი ზამბარის ღერძს.
თუ გრძელ იარაღში ოპტიკამ დაიკავა თავისი ადგილი და დომინირებს, პისტოლეტებში ოპტიკური სამიზნეები დღემდე რჩება ეკზოტიკად. ამას აქვს გარკვეული მიზეზები. პისტოლეტის, როგორც იარაღის მთავარი უპირატესობა არის მისი კომპაქტურობა. თუ იკარგება კომპაქტურობა, პისტოლეტი კარგავს თავის ფუნქციას. გარდა ამისა ყველა დღეს არსებული ოპტიკური სამზინე პისტოლეტისთვის საჭიორბს პისტოელტის კონსტრუქციის გადაკეთებას კვალიფიციური ოსტატის მიერ.
პასუხი მოთხოვნაზე სპორტული სამყაროდან. სურათზე არის STI Grand Master აღჭურვილი C-More კოლიმატორით. იდეალური სპორტში, აბსოლუტურად გამოუყენებელი, როგორც თავდაცვის იარაღი, რომელიც მუდამ თან უნდა იქონიო. ასევე მიღებელია ფასიც – 3300 – 3700 დოლარი.
ამ სტატიაში მე ვერ დავასახელებ ყველა გზას, რომელიც შესაძლბელია, რომ არჩეულ იქნეს, მარამ გამოვყოფ ჩემის აზრით რამოდენიემ ნიშვნელოვან პრიორიტეტს. კოლიმატორების და ლაზერების უპირატესობები იმდენად აშკარაა, რომ ადრე თუ გვიან ინდუტრია გადაწყვიტავს ამ საკითხს და ოპტიკური სამიზნეები იქნება ისევე ჩვეულებივი ამბავი პისტოელტებზე, როგროც დღეს Tijiconi–ი M4-ზე.
პისტოლეტი არის ბოლო შანსის იარაღი, შესაბამისად ყველა მისი კომპონენტი უნდა იყოს 100% საიმედო. პისტოლეტების მომხმარებლების უმეტესობა არის დაბალი კვალიფიკაციის მქონე მსროლელები შესაბამისად სამიზნე მოწყობილობები უნდა იყოს მარტივი და ადვილი ექსპლუატაციაში. ოპტიკური სამიზნის პატარა ზომა განაპირობებს კვების წყატროს პატარა ზომას. 4 საათი უწყვეტი მუშაობა როგორც ლაზერულ სამიზნეში არის მიუღებელი. კარგი იქნება თუ რკინის სამიზნე მოწყობილობები დარჩება იარაღზე, როგორც რეზერვი. და ბოლოს, რაც მთავარია ასეთი სამიზნე მოწყობილობა უნდა იყოს იაფი და ხელმისაწვდომი. სასურველია, რომ ის ყენდებოდს იარაღზე ხელოსნის ჩრევის გარეშე, ამაზე უფრო დაწვრილებით ქვევით წაიკითხვათ.
პირველ რიგში მიმაჩნია, რომ პისტოლეტებზე უახლოეს მომავალში გაჩნდება (უნდა გაჩნდეს) საკეტზე უნივერსალური სტანდარტული სამაგრი. ისევე როგროც უივერის პლანკა გრძელლუალიან იარაღზე. ის უნდა წარმოადგენდეს საკეტის განუყოფელ ნაწილს და არ უნდა ზრდიდეს მის გაბარიტებს. ასეთი სამაგრის არსებობა გახდის შესაძლებელს საჭიროების შემთხვევში მასზე დაყენდეს და მოიხსნას ოპტიკური სამიზნეები ”ნოლის” დაკარგვის გარეშე. კომპაქტური და საიმედო პისტოლეტის კოლიმატორები უკვე ერსებობენ და საკამოდ დიდი ხანიც. ზოგ მოდელზე შეასძლებელია მათი დაყენება და გამოყენება რკინის სამიზნე მიწყობილობების მოხსნის გარეშეც. სავარაუდოთ შესძლებელი გახდება ძირითადი ოპტიკური სამზინის დუბლირება რკინის მუშკა ცელიკით, რომელიც განთავსდება იარაღის საკეტის გვერდიდან.
კოლიმატორი Trijicon RM02 დაყენებული Glock 17-ზე.
კოლმატორი უნდა ირთვებოდეს ავტომატურად იარაღის ხელში აღებისთანავე. უნდა ქონდეს ჰიბრიდული კვება, ანუ დღისით იყენებდეს ბუნებრივ განათებას ხოლო ღამით იკვებებოდეს ელემენტებისგან, რაც გაზრდის მუშაობის დროს.
სავარაუდოთ გაიზრდება ეკზოტიკური სამიზნე მოწყობილობების რაოდენიობა, რომლის დაყენება არ მოითხოვს ხელოსნის ჩარევას, ანუ ისინი დაყენდება “მერცხალის კუდის” ტიპის სამაგრის გამოყენებით. მაგრამ ეს იქნება დორებითი მოვლენა სანამ არ გაჩნდება ახალი ტიპის უნიფიცირებული სამაგრი.
უდაოდ ორიგინალური და ინოვაციური კონსტრუქცია – რკინის მუშკა ცელიკის და ლაზერული სამიზნის ჰიბრიდი LaserLyte RSL
ყველაზე მთავარი, რამაც უნდა ხელი შეუწყოს ოპტიკური და ლაზერულის სამიზნეების გავრცელებას პისტოლტებში იქნება ხელმისაწვდომობა ანუ დაბალი ფასი და ხელოსნის ჩარევის გარეშე დაყენების ოფცია და ასევე მათ დასაყენებლად სამაგრი სისტემების უნიფიკაცია სხვა და სხვა მწარმიოებლებს შორის. მას მერე რაც პირველად Heckler&Koch–მა თავის USP სერიის პისტოლეტებში გამოიყენა უნივერასალური სამაგრ განმლაგებული რსივრზე გავიდა 17 წელი და დღეს ასეთის ამაგრი არის სტანარტული ელემენტი უმრავლესობა პისტოლეტის მოდელზე, და შესაბამისად არსებიოსბ ზღვა აქსესუარებუის, რომელიც ამ სამაგრზე ყენდება. იგივე მოხდება თუ ასეთივე სამაგრი გამოჩნდება პისტოლეტებზე, ბოლო ბოლო ეს ინდუსტრიას დამატებით მოგებას მოიტანს, რაც უკვე საკამრისია, რომ ამაზე დაიწყონ ფიქრი უკვე დღეს. ჯერ ჯერობით დღეს ისევე, როგორც ადრე 50 წლის წინ გრძელლულაინ იარაღში , პისტოლეტზე კოლიმატორის დასაყენებლად საჭიროა ოსტატის ხელი და იარაღის გადაკეთება. შეიცვლება თუ არა ეს მდგომარეობა, ოპტიკური სამიზნე გახდება ჩვეულებრივი ამბავი პისტოლეტზე ისევე, როგორც დღეს გრძელლულიან იარაღზე.
