დღის იარაღი: Garand M1C

14199297_2128310810726789_2953589914782898321_n

Garand M1C მიღებული შეიარაღებაში 1944 წელს, არის 30-06 კალიბრის გარანდის სისტეემის ნახევრად-ავტომატური შაშხანის სნაიპერული ვერიანტი. იმ დროისთვის დასავლური ქვეყნების შეიარაღებულ ძალებში ჩვეულებრივ პრაქტიკად ითვლებოდა სტანდარტული საბრძოლო შაშხანების “კონვერტაცია” სნაიპერულ იარაღში. აღნიშნული ხორციელდებაოდა გადარჩეულ შაშხანებზე ოპტიკური სამიზნეების მონტაჟით და მათი ერგონომიკის გაუმჯობესებით, რაც მეტ წილად გამოიხატებოდა უფრო მოხერხებული კონდახების და სალოყეების გამოყენებაში. კონსტრუქციიდან გამომდინარე გარანდის შაშხანა იტენებოდა ვაზნების შეკვრებით, რომლებიც თავსდებოდა იარაღში ზევიდან, რაც ცხადია შეუძლებელს ხდიდა ოპტიკური სამიზნის განლაგებას იარაღის ზევიდან. აქიდან გამომდინარე და ჯარის მოთხოვნების შესაბამისად ოპტიკა იარაღზე განთავსდა მარცხენა მხარეს. M1E7 ტიპის ოპტიკის სამაგრი იქნა არჩეული (წარმოებული Griffin & Howe-ს მიერ) ხოლო ოპტიკური სამიზნე იყო Lyman-ის მიერ დამზადებული მოდელი Alaskan, 2.2 გადიდებით (სამხედრო ინდექსი M81). აღნიშნული კომბინაციაში Garand M1C იყო ეფექტური 500 მეტრამდე მანძილზე. იდეაში ამ იარაღს უნდა შეეცვალა სპრინგფილდის M1903A4 ტიპის სნაიპერული შაშხანა და რიგი სხვა სისტემების, რომლებიც გამოიყენებოდა ჯარში მაგრამ ეს არ მოხდა. M1C თავიდან აღმოჩნდა “პრობლემური შვილი” და გარდა იმისა, რომ მისი პოტენციალი, როგორც სნაიპერული სისტემის არც ისე მაღალი იყო, მთელი რიგი პრობლემები წამოიჭრა ამ მოდიფიკაციის იარაღის წარმოებისას. ასე მაგალითად შაშხანის დამზადებისას სალულე კოლოფის/რესივერის და ოპტიკის სამაგრსი წრთობა ხდებოდა ერთად რაც იწვევდა რესივერის დეფორმაციას. ასევე პრობლემას წარმოადგენდა დაშვებების შენარჩუნბა იარაღის ძირითადი ნაწილების წარმოებისას, რაც ნიშნავდა რომ ყოველი კომპონენტი იარაღის უნდა გადარჩეულიყო და ხელით გაზომილიყო იმის დადასტურებისთვის რომ ეს დეტალი შეესაბამებოდა სპეციფიკაციებს. ამის გამო ნაცვლად 21 ათასი შაშხანის მაგივარდ მეორე მსოფლიო ომის დრს დამზადდა მხოლოდ 7 ათასი, თუმცა უმეტესობა პრობლემების ნელ-ნელა გადაიჭრა წარმოების პროცესში. ამის გამო მეორე მსოფლიო ომის დროს სნაიპერული “გარანდების” გამოყენება არ იყო მასობრივი. M1C მომავალში დაემატა მოდელი M1D, ხოლო სხვაობა ორ იარაღს შორის იყო ოპტიკის დაყენების განსხვავებულ მეთოდი, სადაც მოდელ “D”-ში ოპტიკა მაგრდებოდა ერთ წერტილზე, გვერდიდან პირდაპირ ლულის უკანა ნაწილზე, სავაზნესთან და ლულა ახალ მოდელში იყო უფრო სქელ კედლიანი. 1945 წლიდან სნაიპერულ “გარანდებზე” დამატებით ყენდებოდა კონუსური ფორმის ლულის მოწყობილობა რომელიც ამცირებდა ლულის ალს და ართულებდა სნაიპერის აღმოჩენას. 1952 წელს აშშ-ის საზღვაო ფეხოსანთა კორპუსმა M1C მიიღო შეიარაღებაში როგორც სტანდარტული სნაიპერული შაშხანა ინდექსით MC52. ამჯერად იარაღი იყო აღჭურვილი “Kollmorgen”-ის მიერ წარმოებული ოპტიკური სამიზნით ოთხჯერადი გადიდებით. ორივე მოდიფიკაციის სნაიპერული ვარიანტების წარმოება გაგრძელდა კორეის ომის დროს და ამ ომში მოხდა სნაიპერული “გარანდების” პირველი და უკანასკნელი მასობრივი გამოყენება. ნაწილი სნაიპერული “გარანდების” იყენებდა “ახალ” M84 ტიპის ოპტიკურ სამიზნეს, რომელიც გამოირჩეოდა უკეთესი გამძლეობით მაგრამ იყო არაადეკვატურად სუსტი 2.2 გადიდებით. ასევე კორეის ომის დროს ხდებოდა კომერციული შაშხანების და ოპტიკური სამიზნეების გამოყენება დიდი ეფექტურობით, ასე მაგალითად მეიარაღე კაპიტანი და კარგი მსროლელი უილიამ ბროფი ხშირად სტუმრობდა წინახაზებს საკუთარი სანადირო “ვინჩესტერ M70″ ტიპის შაშხანით, რომელზეც ეყენა კომერციული, Unertl-ის წარმოების ოპტიკური სამიზნე ათჯერადი გადიდებით. ამ იარაღიდან ის ანადგურებდა კორეელ და ჩინელ ჯარისკაცებს 800-1000 მეტრის მანძილებზე და ასე ახდენდა ამ ტიპის იარაღის ეფექტურობის დემონსტრირებას, მაგრამ მიუხედავად იმისა, რომ უკვე ცხადი იყო რომ სნაიპერებს ესაჭიროებოდათ სპეციალიზირებული სნაიპერული სისტემა ძლიერი ოპტიკით და შაშხანი გრძივად მოძრავი საკეტით, შეიარაღებული ძალების სარდლობა ეწინააღმდეგებოდა ახალი სისტემის იარაღის შეიარაღებაში მიღებას. 1959 წელს “გარანდის” შაშხანი მოიხსნა შეიარაღებიდან. მიუხედავად ბევრი ნაკლოვანებისა რომელიც ახასიათებდა ამ იარაღს, “გარანდი” იყო პირველი მასობრივი წარმოების, ზომიერად საიმედო და ეფქტური ნახევრად ავტომატური საბრძოლო შაშხანა რის გამოც ის დამსახურებული სიყვარულით სარგეებლობს იარაღის და სროლის ენთუზიასტებს შორის.

 

14141579_2128310620726808_4137430134743675831_n

 

 

14199671_2128310887393448_6319232477701846318_n



დატოვეთ კომენტარი