ლულის “აბკატკა” – საჭიროება თუ უაზრობა?

უკანასკნელ პერიოდში საქართველოში შესაძლებელი გახდა შედარებით იაფ ფასიანი უცხოური შაშხანის შეძენა, რაც აქამდე წარმოუდგენელი იყო. შედარებით იაფფასიანში ვგულისხმობ ე.წ.  საწყისი დონის (entry level), იაფ შაშხანებს, რომელთა ფასი იწყება 300-400 დოლარიდან. ბუნებრივია ჩვენთან ესეთი ფასი წარმოუდგენელია და შესაბამისად ასეთი შაშხანების ფასი იწყება 1200 ლარიდან, თან თუ კატალოგში ასეთ შაშხანას მოყვება ასევე იაფი ოპტიკური სამიზნე (სკოპი) ჩვენ შემთხვევაში შაშხანას ეს “დეტალი” რატომღაც აკლია. ასეა თუ ისე მათ გამოჩენამ საქართველოს მაღაზიებში ეგრევე არააქტუალური გახადა აქამდე ეტალონური სისტემა სახელად: “მოსინი პულიმიოტის ლულით”. უცბად შაშხანა პოპულარულ უცხოურ კალიბრზე გახდა ხელმისაწვდომი თითქმის ყველასთვის.

რა თქმა უნდა ფართო მასებში სევიჯების, მარლინების და რემების გამოჩენამ გამოაცოცხლა შესაბამისი პროფილური განყოფილებები სხვა და სხვა ფორუმებზე.  თემები აჭრელდა სხვა და სხვა ტერმინებით, ბედინგი, “აბკატკა”, განულება და ასე შემდეგ. მაგრამ სიმართლე გითხრათ თემების გადახედვით რაიმე დასკვნის გამოტანა რომელიმე შაშხანაზე შეუძლებელია. ანუ რეალური ინფორმაცია მათ ექსპლუატაციაზე პრაქტიკულად არ მოიპოვება. არ ვიცი ეს ხალხი ჩუმად ისვრის სადმე და მიღებულ ცოდნას მალავს თუ ისეთ შედეგებს აღწევენ, რომ ფორუმზე გამოსაფენად არ გამოდგება? სამაგიეროდ უხვადაა რჩევები, როგორ გაუმჯობესდეს ესა თუ ის შაშხანა. ორი ყველაზე პოპულარული რჩევა არის ლულის “აბკატკა” და ბედინგი. ბედინგი პრინციპში საჭირო პროცედურაა, თუმცა რამდენად ეს თემა აქტუალურია 300 დოლარიანი შაშხანის და ახალბედა მსროლელის შემთხვევაში კიდევ საკითხავია. აი ლულის “აბკატკა” უკვე ცალკე და სულ სხვა თემაა. მე არაერთხელ წამიკითხავს განცხადებები მაგალითად: ლულას აბკატკა გაუკეთე და სიზუსტე გაუმჯობესდება. ხანდახან ამ რჩევას მოყვებოდა კონკრეტული პროგნოზიც კი, მაგალითად ჩამოვა ერთ “მინუტამდე”, ეს იარაღზე რომელსაც ბრძენ მრჩეველს თვალად არ უნახავს არ უსვრია და მითუმეტეს არც ლულაში გაუხედვას ბოროსკოპით.  იყო შემთხვევები ასეთ რჩევას აძლევდნენ უკვე ნახმარი შაშხანის პატრონს, რაც უკვე ენეკდოტია.

პირადად მე როდესაც დავფიქრდებოდი ლულის “აბკატკის” თემაზე (მე არასდროს ეგ პროცედურა არ ჩამიტარებია), ყოველთვის მეგონა, რომ ლულის “აბკატკა” არის უფრო ლულის არხის მომზადება ხანგრძლივი ექსპლუატაციისთვის და არა პროცედურა, რომელიც აუმჯობესებს სიზუსტეს. არ მესმოდა როგორ შეიძლენა რამდენიმე ვაზნის გასროლა და ლულის გაწმენდას რამე ეფექტი ქონოდა რამეზე. ლულის წმენდას აქვს გავლენა სიზუსტეზე მაშინ, როდესაც ლულა ბინძურია და სავსეა ნადებით. სერიოზულად ეს თემა მე არ გამომიკვლევია, მანამ სანამ ფორუმების კითხვისას სულ უფრო ხშირად დავიწყე ნახვა პოსტების, რომლებიც აღნიშნულ რჩევას მოიცავდნენ. ბუნებრივია დამებადა შეკითხვა ბოლოს და ბოლოს რა არის ეს ლულის “აბკატკა”, სისულელეა, როგორც მე ეს აქამდე მეგონა თუ მართლაც სასარგებლო პროცედურაა. მივმართე საძიებო სისტემა “გუგლს” და დაახლოებით ერთ საათში ყველა ჩემი მოლოდინი დადასტურდა. მეგობრებო და კოლეგებო: ლულის “აბკატკა” და მისი კავშირი სიზუსტესთან არის მითი, რაიმე პოზიტიური ზეგავლენის არსებობის მყარი, საფუძვლიანი მტკიცებულება არ არსებობს. სამაგიეროდ არსებობს მთელი რიგი პუბლიკაციების, რომლებიც ხსნიან ერთ მარტივ რამეს. აბკატკა არ ცვლის ლულის თვისებებს და არ აისახება სიზუსტეზე, ან თუ აისახბა ეფექტი იმდენად მცირეა, რომ მისი გაზომვა შეუძლებელია. ეს დიპლომატიურ ენაზე ნიშნავს რომ გაუმჯობესებას ადგილი არ აქვს.

 

თქვენ თვითონ დაუფიქრდით ამ პროცესს. ადამიანი ისვირს ტყვიას და შემდეგ წმინდავს ლულას (რითი ბოლომდე გაურკვეველია, ზოგი სთავაზობს ზეთს, ზოგი ლულის საწმენდ სითხეს, ზოგი სითხეს, რომელიც მეტალების ნადებს აცილებს). “აბკატკა” გრძელდება რავიცი 10-30 ან 100 ვაზნა (ამაზეც ერთიანი აზრი არ არსებობს), რამ უნდა შეცვალოს 10-30 ვაზნამ ისე, რომ ეს გახდეს შესამჩნევი ეგრევე (მითუმეტეს იაფ ფასიან შაშხანაში). ლოგიკურად შემდეგმა ვაზნებმა ეს პროცესი უნდა გააგრძელონ და თუ 10-30 ვაზნას მოყვა კარგი შედეგი ეს ნიშნავს რომ შედეგი უნდა უმჯობესდებოდეს ყოველი შემდეგი ვაზნის გასროლის შემდეგ რაც ნონსენსია. პირველივე გასროლიდან ლულა იწყებს ცვეთას და ეს პროცესი გრძელდება მანამდე სანამ ლულა საბოლოოდ არ დაკარგავს სიზუსტეს.  პერიოდულად მხვდება ინფორმაცია, რომ “აბკატკა” ხდება არა ლულის არამედ მხოლოდ მისი ერთი ნაწილის, სადაც ტყვია “ხვდება” ხრახნებს. მოკლედ “აბკატკის” ფანატების ბანაკში ერთიანი აზრი  იმაზე თუ რა ხდება ლულაში “აბკატკის” დროს არ არსებობს.

წმენდით რომელი ლულის თვისების შეცვლაზე არის საუბარი როდესაც, როდესაც  5.56X45 კალიბრის ტყვიის გასროლისას წნევა ლულაში არის დაახლოებით 30 ტონა კვადრატულ დუიმზე, დენთი იწვის ტემპერატურით 5500 გრადუსი ფარენგეიტით, ხოლო .224 კალიბრის ტყვია “იწურება” .223 კალიბრის ლულაში და ეს ხდება რამდენიმე ათასჯერ სანამ სიზუსტე მცირდება ისე რომ ხდება შესამჩნევი. ეხლა ისევ გგონიათ, რომ ერთი ვაზნის სროლა და “პატჩის” გატარება ლულაში რამეს შეცვლის? მე ასე არ მგონია.

ვნახოთ რას წერენ ამ საქმის ნამდვილი პროფესორები. ჩვენი პირველი რესპონდენტი არის გეილ მაკმილანი,  საკუთარი სახელის მატარებელი კომპანიის დამფუძნებელი, რომელიც ბიზნესშია 1973 წლიდან და დღეს უშვებს უმაღლესი კლასის შაშხანებს, აქსესუარებს და ლულებს. მისი მოკლე სტატია გამოქვეყნებულია საიტზე www.6mmbr.com, რომელიც კარგად ცნობილია შესაბამის პროფილის მსროლელებისათვის. აი მისი სიტყვები: როგორც ლულის დამამზადებელი მე ჩახედული მაქვს ბოროსკოპით ათას ახალ და ნახმარ ლულაში და დამიჯერეთ თუ ყველა გაყვება პროცედურას ერთი გასროლა და წმენდა, ძალიან ბევრი მათგანი უფრო მეტს გააფუჭებს ვიდრე გამოასწორებს. ის თვლის, რომ საუკეთესო გასროლა ლულიდან არის პირველი გასროლა, ხოლო ყოველი შემდეგი ჭამს ლულის რესურს მანამდე სანამ ლულა მას ამოწურავს და გახდება გამოსაცვლელი.

შემდეგი სტატია გამოქვეყნებულა საიტზე www.snipercountry.com. სტატია მოიცავს გამოხმაურებებს ოთხი მეტალურგისგან და სამი ლულის მწარმებლისგან (Rock Creek, Hart, Shilen).  არანაირი მეცნიერული დასაბუთება ლულის “აბკატკის” არ არსებობს, ხოლო ლულის მწარმოებლებს უყვართ ეს პროცედურა იმიტომ, რომ ეს ზრდის მათ მოგებას. ასე, რომ მიზეზი რის გამოც ლულის მწარმოებლებს მოწონთ “აბკატკის” იდეა არის მარტივი. ეს აღწერილია მათ შორის იგივე მაკმილანის სტატიაში. მიზეზი კი მას აუხსნა თავად ერთ ერთმა ლულების მწარმოებელმა.  აბკატკა გარანტირებულად ჭამს რესურს ესეიგი მწარმოებელს მეტი ლულების გამოშვება უწევს. “.300 ვინ მაგის” შემთხვევაში 100 გასროლა “აბკატკაზე” უდრის მინუს 10%-ს ლულის რესურსის.  ეს ელმენტარული მათემატიკაა.

გადავხედოთ ნოვესკეს (კომპანია Noveske Rifleworks, LLC.) ინსტრუქციას, რომელიც მათ მიერ წარმოებულ ლულებს მოყვება. ჯონ ნოვესკეს მიერ დაფუძნებული კომპანია ცცნობილია იმით, რომ ახლო და უშუალო კონტაქტშია მომხმარებელთან და უკიდურესად მაღალი რეპუტაციით სარგებლობს. ციტატა ინსტრუქციიდან, ნაწილიდან, რომელიც ეხება “აბკატკას”. პირველი გამოყენების წინ კარგად გაწმინდეთ ლულა საწმენდი ხსნარით. ჩვენ ვერ დავადგინეთ ხანგრძლივი “აბკატკის” სარგებლობა.

ერთ ერთ სტატიაში  საიტზე www.outdoorlife.com ბატონი ჯონ ფიმსტერი, აშშ-ის შეიარაღებული ძალების ზუსტი სროლის გუნდის მეიარაღე წერს, რომ მათ მიერ მომზადებული შაშხანები არ გადიან არანაირ ლულის “აბკატკას”. მხოლოდ სეჯიბრზე გასვლამდე “აბკატკას” გადიან მხოლოდ შორს მსროლელი ზე ზუსტი შაშხანები კალიბრში 6.5/284, და ეს გამოიხატება ერთი ორი ვაზნის გასროლაში და საწმენდი ხსნარით გაწმენდაში, რის შემდეგადაც იარაღი მზად ითველა გამოყენებისათვის. ის ხაზს უსვას, რომ ეს პროცედურა საჭიროა მხოლოდ ლულის ყელისთვის (ადგილი სადაც ვაზნა ეჯახება ხრახნებს).

მიუხედავად ამისა, ეს მითი ხარობს და ცოცხლობს ყველგან სადაც ისვრიან, მათ შორის ამერიკაშიც. ამის მიზეზი არის ის, რომ ლულის მწარმოებლები არ აღნიშნავენ ამ პროცედურის უაზრობას (უკვე აღწერილი მიზეზების გამო) ხოლო ნაწილი პირიქით, რეკომნდაციას უწევს ასეთ პროცედურას. მაგრამ პრაქტიკულად არც ერთი იარაღის მწარმოებელი ასეთ რჩევებს არ იძლევა. მათთვის ეს უბრალოდ არააქტუალურია. განსაკუთრებულად აქტიური “პროფესორები” აქტიურად ავრცელებენ ამ მითს და შედეგიც სახეზეა. თუ გგონიათ, რომ ეს იზოლირებული შემთხვევაა ძალიან ცდებით. ასეთ ტყვილებს მუდმივად ვხვდებით სხვა სფეროებშიც. მაგალითად ე.წ. “სპრისკის წმენდა”. ვინც იცის ის დაადასტურებს რომ ავტომანქანის ძრავის ინჟექტორებში წარმოიქმნება იმხელა წნევა, რომ იქ ვერანაირი ჭუჭყი ვერ ჩერდება. ხოლო იჟექტორის წმენდა სპრეებით არის ასეთივე უაზრო პროცედურა და ფულის მახე, როგორც ლულის “აბკატკა”. საკვები ზეთის მწარმოებლები ამაყად აწერენ ბოთლებს “ქოლესტერინის გარეშე” თუმცა რა უნდა ქოლესტერინს მცენარეულ ზეთში? ყველაფერი ეს ხდება იმიტომ, რომ მომხმარებელმა იყიდოს მათი პროდუქტი, ისევ და ისე და ისევ. ან AR15-ის დენთის აირების მილი გაიხსენეთ, რომელსაც მუდმივად უწუნებენ რომ ის ისეთი თხელია, რომ შიგნით რამე რომ გაიჭედოს ვერ გაწმინდავ, მაშინ როდესაც ცნობილია, რომ ეს ნაწილი საერთოდ არ იწმინდება, იმიტომ რომ შიგნით ისეთი წნევებია, რომ იქ უბრალოდ არაფერი არ რჩება და იჭედება.

ჩვენ შემთხვევაში სიტუაცია მით უფრო აბსურდულია, რომ ასე რჩევებს აძლევენ როგორც უკვე ვთქვი საწყისი დონის შაშხანების პატრონებს. ეს არის იაფი მასობრივად წარმოებული იარაღი, რომელსაც აქვს შეზღუდული სიცოცხლის ციკლი და ვერანააირი “აბკატკა” და სხვა ჯადოები ვერ გაუკეთებენ კომპენსირებას საშუალო ხარისხის ლულას და იარაღის შესრულებას. ეს იარაღები კარგიაა, როგორც დასაწყისი, როგორც უტილიტარული ინსტრუმენტი. დაზოგეთ დრო და ენრგია მართლა შესაფერისი შაშხანისთვის, თუმცა მე და ეს მხოლოდ ჩემი პირადი აზრია, მგონია, რომ საშუალოსტატისტიკურ მსროლელს, რომელიც ისვრის გასართობად ან ერთი ორრ ნადირობაზე წელიწადში 100-200 ვაზნას არაფერი ზემოაღნიშნულიდან არც ჭირდება.  ბედინგი, პილარ ბედინგი, “აბკატკები/პრიწირკები” არის აბსოლუტურად ზედმეტი.  მარტივი ცხოვრებისეული სიმართლეები აქაც მუშაობს, საუკეთესო, კარგის მტერია ხოლო გაცილებით მეტი ლულა ფუჭდება ზედმეტი წმენდით ვიდრე ინტენსიური სროლით.

ინტერნეტში სხვა აზრს გადააწყდებით, სადაც საპირისპიროს ამტკიცებენ. საბოლოო ჯამში რას აირჩევთ თქვენ ეს თქვენი საქმეა. რაც მე დავწერე ეხლა ამ სტატიაში, ეს ჩემი აზრია. პრინციპში თუ “აბკატკა” სულიერ სიმშვიდეს გიბრუნებთ და ასე მოგწონთ არაფერი ხელს არ გიშლით ეს პროცედურა ჩაატაროთ, მაგრამ ჩემი აზრით ძვირადღირებული ვაზნების ჯობია გამოიყენოთ მიზანში სროლისთვის და არა რაღაც მაგიური პროცედურების ჩასატარებლად.



2 Responses to “ლულის “აბკატკა” – საჭიროება თუ უაზრობა?”

  1. jurkha says:

    ბატონო ლევან გმადლობთ გამოცდილების გაზიარებისათვის.

  2. გიო says:

    დიდი მადლობა!

დატოვეთ კომენტარი