ალბათ უმეტესობას ვინც ჩემ ბლოგს კითხულობს და მონადირეების აბსოლუტურ უმეტესობას გაგონილი აქვს ბრაუნინგ აუტო-5-ის შესახებ. პირველი წარმატებული და მასობრივად წარმოებული თვითდამტენი თოფი, რომლის კონსტრუქციის ავტორი, ჯონ ბრაუნინგი თვლიდა მას თავის საუკეთესო ქმნილებად. უკიდურესად გამძლე, საიმედო და დახვწილი კონსტრუქციის აუტო-5 გამოდიოდა თითქმის 100 წელი. თოფის მთავარი დანიშნულება იყო ნადირობა, ის იყენებდა გადატენნვისთვის ლულის უკუცემის ენერგიას და შესაბამისად არ გააჩნდა დენთის აირების სისტემა. მისი გამძლეობის და სიმარტივის გამო ეს იარაღი ასევე აქტიურად გამოიყენებოდა როგორც პოლიციის ასევე სამხედროების მიერ. 60-ნი წლების ბოლოს ბელგიურმა FN-მა მიაწოდა სამხრეთ აფრიკას აუტო-5-ის ტიპის 12 კალიბრის თოფების პარტია, რომლებიც განსხვავდებოდა სხვა მოდიფიკაციებისგან უჩვეულოდ გრძელი მჭიდით, რომელიც იტევდა 7 (ზოგი წყაროს მიხედვით 8) ვაზნას და ბოლომდე დაფარული/დაცული იყო მასიური ხის ტიბჟირით რაც აძლევდა ამ იარაღს სპეციფიურ იერსახეს. ასევე თოფის განსაკუთრებულ თვისებებს განეკუთვნეებოდა მჭიდის ბლოკირატორით (ნაჩვენებია სურათში), რომელიც იძლეოდა საშუალებას თოფიდან სროლის, საექსტრაქციო ფანჯარაში ცალი ვაზნის ხელით მოთავსებით. ბლოკირატორის მოხსნა ათავისუფლებდა მჭიდს და მსროლელის განკარგულებაში ჩნდებოდა 7/8 დამატებითი ვაზნა. ეს თოფები მოგვიანებით მოხვდა როდეზიაში სადაც აქტიურად გამოიყენებოდა ე.წ. ბუშის ომებში (bush wars), რომლებიც მიმდინარეობდა 1964 წლიდან 1979 წლამდე არაღიარებულ როდეზიას (ეხლანდელი ზიმბაბვე) შორის რომელიც სარგებლობდა სამხრეთ აფრიკის მხარდაჭერით და ორი ნაცინალისტური პარტიის სახმედრო ფრთებს შორის რომლებიც სარგებლობდნენ მეზობელი ქვეყნების მხარდაჭერით და იყენებდნენ მათ ტერიტორიას, როგორც პლაცდარმს როდეზიის ტერიტორიაზე ოპერაციების განხორციელებისთვის. უნდა აღინიშნოს, რომ 12 კალიბრის თოფების გამოყენება მცირე ზომის შენაერთებში და ახლო მანძილზე საბრძოლო მოქმედებებში უკვე კარგად იყო დაცდილი ბევრად ადრე, მაგრამ როდეზიელებმა გადმოიღეს აღნიშნული ტაქტიკა ინგლისებელისგან რომლებიც წარმატებულად იყენებდნენ 12 კალიბრის იარაღებს (მათ შორის გადაჭრილ აუტო5-ებს) სამხრეთ აზიაში, მალაიას კამპანიაში, რომელიც დამთავრდა 1960 წელს კომუნისტების დამარცხებით. მიღებული საბრძოლო გამოცდილების თანახმად, მცირე ქვეითი პატრულის პირველი ჯარისკაცები იარაღდებოდნენ 12 კალიბრის თოფით, რომელიც დატენილი იყო კარტეჩით. ასეთი იარაღი უზრუნველყოდა დიდ საცეცხლე ძალას უეცარი კონტაქტისას ჯუნგლებში, რომელიც ხდებოდა უკიდურესად მოკლე დისტანციებზე. შესაბამისად როდეზიელები, რომლებიც აღმოჩდნენ იგივე მდგომარეობაში დაინტერესებულები იყვნენ მიეღოთ შეიარაღებაში გამძლე 12 კალიბრის თოფები, რომლებიც გაუძლებდნენ ქსპლუატაციას საბრძოლო მოქმედებების პირობებში და მოითხოვდნენ მინიმლაურ მომსახურებას და შეკეთებას. გამომდინარე იქიდან რომ არაღიარებულ როდეზიაში იარაღის იმპორტი იყო ძალიან რთული, სწორედ სამხრეთ-აფრიკიდან, პრაქტიკულად არალეგალურად, აუტო-5-ები განკუთვნილი სამხრეთ-აფრიკის უსაფრთხოების სამსახურებისთვის მოხვდა როდეზიაში, სადაც ის წარმატებულად გამოიყენებოდა როდეზიელების მიერ და ომის შემდეგ ეს თოფები დაბრუნდა საწყობებში და გაიყიდა. გრძელი და მასიური მუხისგან დამზადებული ხის ტიბჟირი კარგად იცავდა მილისებრი ფორმის მჭიდს დაზიანებებისგან, ხოლო თოფი იმდენად გამძლე გამოდგა, რომ ხანგრძლივი ომის შემდეგ მათი ნაწილი დაბრუნდა სამოქალაქო მიმოქცევაში. კონკრეტულად 500-მდე ერთეული გაიყიდა აშშ-ში და რამდენადაც ცნობილია თოფები მიუხედავად იმისა რომ ატარებენ ცვეთის ნიშნებს და გარეგნულად შელახულებია, მაინც იდეალურად მუშაობენ, ხის კონდახი და ტიბჟირი პრაქტიკულად ყოველთვის ორიგინალია და როგორც წესი არ არის დაბზარული. ასევე იარაღები როგორც წესი მთლიანად ორიგინალურ მდგომარეობაშია რაც ერთის მხრივ მეტყველებს დამზადების ხარისხზე რომელიც უკვე იშვიათად გვხვდება დღეს და მეორეს მხრივ იმათ მომზადებაზე და დისციპლინაზე ვინც იყენებდა ომში ამ იარაღს. საყოველთაოდ ცნობილია, რომ როდეზიული სამხედრო ნაწილები, განსაკუთრებით სკაუტები და ე.წ. როდეზიული მსუბუქი ფეხოსნები გამოირჩეოდნენ მაღალი პროფესიონალიზმით და მომზადებით. მიუხედავად იმისა, რომ მათ არ ქონდათ არც რაოდენობრივი უპირატესობა და არც უპირატესობა საცეცხლე ძალაში, მათ მიაღწიეს შთამბეჭდავ ეფექტურობას. დაახლოებით 1600 დაღუპულ როდეზიელ ჯარისკაცზე მოდიოდა 10 000-ზე მეტი მოკლული მოწინააღმდეგე. ტაქტიკა რომელსაც იყენებდნენ როდეზიელები იმდენად წარმატებული გახდა რომ გავლეენა სხვა ქვეყნების მიერ მცირე ზომის შენაერთების ტაქტიკის ევოლუციაზე და გარდა ამისა შექმნა ახალი ტიპის შეიარაღების სისტემები, კონკრეტულად სპეციალური ჯავშან-მანქანები, ნაღმებისგან დაცვის მაღალი ხარისხით. ცხადია, რომ იარაღის დეფიციტის პირობებში, მის მოვლასაც ექცეოდა სათანადო ყუარადღება, რისი წყალობითაც ეს გარკვეულწილად უნიკალური იარაღი, ცნობილი როგორც “როდეზიული ბრაუნინგი” შემორჩა ჩვენ დღემდე და აქტიურად გამოიყენება მათი იღბლიანი მფლობელების მიერ.

ps ერთადერთი რასაც ვერ ვხვდები, ჯუნგლებში ომის დროს როგრო არ გარკავდნენ იმ პაწაწინა ხრახნებს რომლებითაც აწყობილია თოფი. როგორც ჩანს იმ დროს თოფებსაც სხვანაირად აწყობდნენ და ხალხიც სხვანაირი იყო….