Archive for July, 2015

Lionheart Industries LH-9 გამადიდებელი შუშის ქვეშ

Friday, July 31st, 2015

lh9test1

და აი მოვიდა დრო გიამბოთ მორიგ იარაღზე რომელიც ჩვენ ხელებში გაიარა. ეს იარაღი არ იყიდება თბილისის მაღაზიებში, არც არასდროს არ გაყიდულა და ალბათ არასდროს არ გაიყიდება. დიდი ალბათობით ეს არის საერთოდ ერთადერთი Lionheart LH-9 საქართველოში და აქიდან გამომდინარე ალბათ ეს სტატია იქნება საინეტერესო მხოლოდ იმათთვის ვისაც უნდათ იცოდნენ რაც შეიძლება ბევრი ყველა იარაღზე და არა იმათთვის ვინც ეძებს თავისთვის პისტოლეტს. მე შევეცდები მიმოხილბა მაქსიმალურად საინტერესო და დეტალური იყოს.

Lionheart LH-9 არის კორეული წარმოების პისტოლეტი და ეს პირადად ჩემთვის მნიშვნელოვანია. რატომ? იმიტომ რომ მე ვარ დიდი მოყვარული კორეული და იაპონური ტექნოლოგიების. სამსუნგის სარეცხის მანქანა მე-7 წელია მუშაობს ჩემ სახლში ისე, რომ არც ერთხელ არანაირ შეკეთება ან მომსახურება არ მოუთხოვია. 14 წლის წინ მე ვიყიდე სამსუნგის ტელეფონი და მის შემდეგ სულ ამ კომპანიის ტელეფონები მაქვს და არასდროს არ მქონდა მათთან არანაირი პრობლემა. 2008 წელს ჩვენ ახალი Hyundau Tucson ვიყიდეთ და მანქანამ 180 000 კმ გაიარა ისე რომ პრაქტიკულად არანაირი სერიოზული პრობლემა არ ქონია. კორეელებმა იციან რა არის ხარისხის და იციან როგორ გახადონ ხარისხი ხელმისაწვდომი აბსოლუტურად ყველასთვის და არა მარტო იმათთვის ვისაც შეუძლია ბევრი ფულის გადახდა. გარდა ამისა კორეას ყავს ძალიან ძლიერი შეიარაღებული ძალები და სამართალდამცავი სამსახურები. ეს ქვეყანა მუდმივ მზადყოფნაშია ომისთვის და არის აშშ-ის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი სამხედრო მოკავშირე რეგიონში. რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი? იმიტომ რომ Lionheart LH-9 სინამდვილეში არის  Daewoo Precision Industries K5, პისტოლეტი რომელიც არის სამხრეთ კორეის შეიარაღებული ძალების ძირითადი პისტოლეტი აგერ უკვე 25 წელი. თავდაპირველად ის ასევე იყიდებოდა კომერციული დასახელებით DP-51 და შემდგომ ამ პისტოლეტების ამერიკულ ბაზარზე გასაყიდად შემოტანა დაიწყო ამერიკულმა კომპანნია Lionheart Indistries, რომელიც თანამშრომლობს კორეულ მწარმოებელთან S&T Motiv Co.Ltd (წარსულში S&T Daewoo). აღნიშნული მწარმოებელი ამჟამად უშვებს 13 სხვა მოდელის იარაღს, მათ შორის საიერიშო და სნაიპერულ შაშხანებს და სხვა იარაღებს რომლებითაც სამხრეთ კორეის შეიარაღებული ძალებია შეიარაღებული.

2daewoo

DP-51 და Lionheart LH-9. ამერიკულმა კომპანიამ გარკვეული ცვლილებები შეიატანა მისი კონსტრუქციაში, შეიცვალა ჩახმახის კუდის ფორმა, საკეტის დიზაინი, სახელურის პანელები (შექმნილი პოლ კიმ-ის მიერ რომელიც 19 წელია SureFire-ის  წამყვანი დიზაინერი და ინჟინერი იყო) და ასევე ნაცვლად ოქსიდირებისა პისტოლეტის ძირითადი ნაწილების დაფარვა ხდება Cerakote-ით, დაფარვით რომელიც ძალიან გამძლეა და უზრუნველყოფს უმაღლესი ხარისხის დაცვას.  სამწუხაროდ  ახალ პისტოლეტს აღარ აქვს  უსაფრთხოების თასმის გასაყრელი . 

მე ადრეც წამიკითხავს DP-51-ზე, და გამოხმაურებები ყოველთვის იყო პოზიტიური. შემდეგ ის ისევ მოექცა ჩემი ყუარდღების ქვეშ, როდესაც გამოჩნდა მისი განახლებული კომერციული ვარიანტი LH-9 და ერთი მეორეს მიყოლებით ბევრმა ავტორიტეტულმა და რაც მთავარია დამოუკიდებელმა რესურსმა დადო ამ პისტოლეტზე ძალიან დადებითი გამოხმაურებები, მათ შორის, The Firearm Blog, Military Arms Channel, Nut&Funcy, Range Times, Sage Dynamics-მა და ა.შ.  შემდეგ კი ერთი პისტოლეტი „შემთხვევით“ აღმოჩნდა ჩემ ხელებშიც.

პისტოლეტის აღწერას დავიწყებთ მისი კონსტრუქციით. LH-9-ს ჩარჩო დამზადებულია 7075-T6  მარკის ალუმინისგან, საკეტი და ლულა ნაჭედი ფოლადისგან (4140 და 4150  შესაბამისად). ლულა არ არის ქრომირებული, გააჩნია 6 ხრახნი და მისი სიგრძე 105 მმ-ია. პისტოლეტის მასა შეადგენს 800 გრამს. პისტოლეტი იყენებს მოდიფიცირებული ბრაუნინგის ჩაკეტვის სქემას, სადაც ჩაკეტვა ხორციელდა ლულის ირგვლივ განლაგებული ორი საბრძოლო ბჯენის გამოყენებით. საკეტის გახსნა ხდება სავაზნის ქვეშ განლაგებული ჭრილით, რომელიც ზემოქმედებს საკეტის შემაკავებელის ღერძთან, ისევე როგორც ეს ხდება FN “High Power” და CZ 75-ში. შესაბამისად დაშლის ალგოროთმი არის იგივე, საკეტი ოდნავ უნდა გაიწიოს უკან რის შემდეგაც შემაკავებელი შესაძლებელია გევრდიდან მოცილდეს ჩარჩოს რაც შესაძლებელს ხდის შემდეგ მოაცილოთ საკეტი ჩარჩოს. პისტოლეტი ისე სწრაფად არ იშლება როგორც გლოკი ან სხვა თანამედროვე პოლიმერის პისტოლეტები მაგრამ ამას პრაქტიკული მნიშვნელობა არ აქვს. სანამ პისტოლეტი იშლება ინსტრუმენტის და ზედმეტი ფიზიკური ძალის გამოყენების გარეშე, ყველაფერი რიგზეა.

LH9-dis

არასრულად დაშლილი LH-9. სურათის წყარო The Truth About Guns. 

დამრტყმელ სასხლეტი მექანიზმი წოდებული Double Action PLUS+ არის პისტოლეტის ყველაზე გამორჩეული ელემენტი, რომელიც განასხვავებს მას სხვებისგან და გარკვეულ წილად უნიკალურს ხდის.  მარტივად რომ ავღწეროთ ეს მექანიზმი, გარდა ტრადიციული ორმაგი და ერთმაგი რეჟიმებისა, შესაძლებელია შეყენებული ჩამხახი მარტივად, მასზე უკნიდან თითის მიჭერით დავწიოთ, ისე რომ სასხლეტიც დაბრუნდება პირვანდელ მდგომარეობაში მაგრამ გასროლის წარმოებისას სასხლეტზე დაჭერისთვის გაცილებით ნაკლები ძალა იქნება საჭირო, სასხლეტი პრაქტიკულად წინაღობის გარეშე გაივლის გარკვეულ მანძილს და ამის შემდეგ პისტოლეტი გაისვრის ისევე როგორც ერთმაგ რეჟიმში. LH-9-ას სასხლეტის სქემა წააგავს Heckler&Koch-ის LEM სასხლეტს, რომელშიც სასხლეტი შეყენებულია მაგრამ გარედან ეს არ ეტყობა. LEM სასხლეტის შემთხვევაში ეს მნიშვნელოვანია იმიტომ რომ მცირდება საფრთხე რომელიც უკავშირდება შეყენებულ ჩახმახს, LH-9-ის შემთხვევაში აღნიშნული ალბათ განპირობებულია იგივე მოთხოვნით, რომ პისტოლეტი არ ჭრიდეს თვალს შეყენებული ჩახმახით მაგრამ ამავე დროს როგორც M1911 იყოს მზად სროლისთვის უკვე შეყენებული ჩახმახით. როგორც M1911, LH-9-აც არის აღჭურვილი იგივე ადგილას განლაგებული მექანიკური მცველით რაც შესაძლებელს ხდის ატაროთ ის მდგომარეობა 1-ში, (ვაზნა სავაზნეში, შეყენებული ჩახმახი, ჩაკეტილი მცველზე) მაგრამ ვიზუალურად პისტოლეტი არ მიიპყრობს ყურადღებას, პლუს სასხლეტის ზედმეტი სვლა ზრდის უსაფრთხოების ხარისხს. სამოქალაქო მსროლელის თვალსაზრისით შეიძლება ამ სქემას არც ქონდეს რაიმე სარგებელი და შესაბამისად მას შეუძლია გამოიყენოს LH-9 ისევე როგორც ნებისმიერი სხვა ჩვეულებრივი ორმაგი მოქმედების პისტოლეტი.

პისტოლეტი იერსახე რომ შევაფასოთ, LH-9 ტოვებს მაღალი ხარისხის პრაქტიკულად შეკვეთით დამზადებული იარაღის შთაბეჭდილებას. დეტალების მორგების და დამზადების ხარისხი უმაღლესია. პისტოლეტი ძალიან ლამაზია.  განსაკუთრებულად გამოიყურება ასევე პლასტმასის ტარის პანელები, რომლებიც ორი ხრახნით მაგრდება ჩარჩოზე და ხრახნების ქვეშ მოთავსებულია მკვრივი რეზინის მრგვალი საფენები, რომ ხრახნების გადაჭერისას პლასტმასის პანელები არ დაზიანდეს.  ასეთი თითქოს უმნიშვნელო დეტალები ჯამში გავძლევენ მაღალი ხარისხის იარაღს და LH-9 არის მაღალი კლასის იარაღი.

closeuplh9

დახვეწილი ფორმები, ყურადღება დეტალებისადმი და მორგების მაღალი ხარისხი გამოარჩევს ამ პისტოლეტს. 

კომპანიის კატალოგში ამჟამად 4 მოდელია წარმოდგენილი, სტანდარტული, კომპაქტური, სტანდარტული „ნოვაკის“ ტრიტიუმის სამიზნე მოწყობილობებით და ფლაგმანური MKII აღჭურვილი „ტრიტიუმებით“ და პიკატინის სამაგრით ჩარჩოზე. ყველა მოდელი ისევე როგორც ჩვენი პისტოლეტი ხელმისაწვდომია ასევე ყავისფერი ჩარჩოთი, რომლის ფერს კომპანია უწოდებს “Patriot Brown”. რეკომენდირებული ფასი იწყება 670 დოლარიდან სტანდარტულ მოდელში და აღწევს  750 დოლარს   MKII მოდელისთვის.

პისტოლეტის შეფასებას განვაგრძობთ იმ რვა კრიტერიუმის მიხედვით რომელზეც პირველად მე დავწერე ბლოგის FB გვერდზე. ეს კრიტერიუმებია: საიმედოობა, პისტოლეტი უნდა იყოს 100% საიმედო FMJ ტიპის ვაზნებით და გათვლილი  +P კატეგორიის JHP ვაზნების გამოყენებაზე. შერჩეულ JHP ვაზნების გამოყენებისას უნდა იყოს 100% საიმედო და ჯდებოდეს სიზუსტის მოთხოვნებში. კონსტრუქციული სიმარტივე, პისტოლეტი უნდა მოიცავდეს მცირე რაოდენობის დეტალებს, იშლებოდეს არასრულად ინსტრუმენტების გარეშე და მარტივი ინსტრუმნეტების გამოყენებით უნდა შედარებით ადვილად იშლებოდეს ბოლომდე.  დეტალების გამოცვლისას არ უნდა იყოს საჭირო მათი ინდივიდუალური მორგება.    უსაფრთხოება,  პისტოლეტი უნდა იყოს აღჭურვილი ავტომატური მცველებით, რომლებიც გამორიცხავენ გასროლას სასხლეტზე დაჭერის გარეშე (მაგალითად დავარდნისას, ჩახმაზე გარედან დარტყმისას და ა.შ.). გამძლეობა., პისტოლეტი უნდა უძლებდეს ყოვლდღიურ ინტენსიურ ექსპლუატაციას, გააჩნდეს გამძლე მჭიდები, რომლებიც უძლებენ ვარდნას მიწაზე, უნდა გააჩნდეს ანტიკოროზიული თვისებები და იარაღი უნდა ინარჩუნდებდეს საიმედოობას მინიმალური მოვლის პირობებში. სიზუსტე, პისტოლეტი უნდა ისროდეს ქირურგიული სიზუსტით 15 მეტრის მანძილამდე (Brain shot) და 50 მეტრის მანძილამდე იძლეოდეს საშუალებას სილუეტის მასის ცენტრში მორტყმის. მორგება/ადაპტაცია, პისტოლეტს უნდა გააჩნდეს ტარის მსროლელის ხელზე მორგების საშუალება, ორმხრივი მართვის ელემენტები, უნივერსალური სამაგრი. სასურველია დიდი ტევადობის მჭიდები და ასევე აქსესუარების ხელმისაწვდომობა და არჩევანი, რაც მისცემს მსროლელს საშუალებას მოარგოს პისტოლეტი თავის საჭიროებებს. სროლისუნარიანობა.   კარგი სასხლეტი მოკლე რესეტით, დაბალი ლულის ღერძი სრწაფი და კონტროლირებადი გასროლებისთვის , ტარის ფორმა მორგებული მჭიდის სწრაფი გადატენვისთვის, ადვილად მისაწვდომი მართვის ელემენტები. ნამსახურეობა,  პისტოლეტი უნდა იყოს შეიარაღებაში (არმია/პოლიცია) გარკვეული პერიოდის განმავლობაში.

საიმედოობა არის თავდაცვითი იარაღის ყველაზე მნიშვნელოვანი თვისება. არანაირ აზრი არ აქვს კალიბრს, სიზუსტეს, ერგონომიკას, იარაღის ფასს, ძვირად ღირებულ სამიზნე მოწყობილობებს, ფანრებს და ლაზერებს, თუ იარაღმა გაჭედა და სასხლეტზე დაჭერის შემდეგ გასროლა არ მოხდა. ჩვენ პირობებში ჩვენ შეზღუდულები ვართ ამ კრიტერიუმის შემოწმებაში და შემიძლია ვთქვა, რომ LH-9-ამ მოინელა ყველა მთლიანად გარსით დაფარული ვაზნები 115 და 124 გრანიანი ტყვიებით. ასევე სხვა რესურსების მიხედვით, ამ პისტოლეტის ტესტირებისას იარაღი აღმოჩნდა საიმედო ყველა ტიპის ვაზნასთან და მათ შორის წარმატებით გაიარა ტესტები სროლაზე დაბინძურების, გაყინვის, წყალში ჩაძირვის შემდეგ, ისევე როგორც დაამტკიცა რომ საიმედოობა ნარჩუნდება ხანგრძლივი ინტენსიური ექსპლუატაციის პირობებშიც კი. ასეთი რამე გასაკვირი არ არის თუ გავითვალისწინებთ, რომ კორეულია არმია სანამ ამ პისტოლეტს შეიარაღებაში მიიღებდა მას 4 წლის განმავლობაში ცდიდა. Lionheart Indistries წარმომადგენელის განცხადებით ისინი არ უწევენ რეკომენდაციას +P კატეგორიის ვაზნების გამოყენებას თუმცა მისი სისტყვებით ტესტირებისას რამე პრობლემა არ გამოვლენილა. ცხადია ეხლა პისტოლეტი დასვა რეგულარულ  +P “დიეტაზე” აზრს მოკლებულია დიდი ხარჯების გამო, მაგრამ არანაირ პრობლემას არ წარმოადგენს ასეთი კატეგორიის ვაზნების ეპიზოდური გამოყენება, საიმედოობაზე შემოწმებისას და პერიოდული პრაქტიკის მიზნით. რეგულარული პრაქტიკის დროს უმჯობესია იაფი და უფრო “რბილი” ვაზნების გამოყენება.

შემდეგი კრიტერიუმი არის კონსტრუქციული სიმარტივე. მიუხედავად იმისა, რომ დეტალების რაოდენობა არ არის პირდაპირ კავშირში მექანიკურ საიმედოობასთან, დეტალების მცირე რაოდენობა არის სასურველი, ისევე როგორც პისტოლეტი არ უნდა საჭიროებდეს დეტალის გამოცვლისას ახალი დეტალის მორგებას. LH-9 ტექნიკურად არის მეორე თაობის საბრძოლო პისტოლეტი (ისევე როგორც CZ-75 ან Beretta 92), მისი მექანიზმი არ არის ისეთი მარტივი როგორც მესამე თაობის პოლიმერის პისტოლეტების დახურული დამრტყმელებით, მაგრამ კოსნტრუქციულად პისტოლეტი არ არის რთული, არასრულად ის იშლება ინსტრუმეენტების გარეშე, დეტალები არ საჭიროებენ ხელით მორგებას. მინუსია საკეტის გართულებული დაშლა რაც გულისხმობს ხვეული „პინების“ ამოგდებას რისთვისაც საჭიროა შესაბამისი ინსტრუმენტი და ჩაქუჩი.  რაც შეეხება სათადარიგო ნაწილებს, მათი დეტალური აღწერილობა და ნუმერაცია მოცემულია როგორც ინსტრუქციაში, რომელიც პისტოლეტს მოყვება ასევე მწარმოებლის საიტზე, სადაც შესაძლებელია ამ პისტოლეტის ნებისმიერი ნაწილის შეძენა.

fulldaewoo

ბოლომდე დაშლილი LH-9, იარაღი  ერთ-ერთი ყველაზე მარტივი კონსტრუქციის არის მის ანალოგებში. ყურადღებას იმსახურებს ისევ და ისევ დეტალების დამუსავების უმაღლესი ხარისხი. სურათის წყარო  Apex Gun Works. 

რაც შეეხება უსაფრთხოებას, ჩემი აზრით უპირველეს ყოვლისა, პისტოლეტი უნდა იყოს აღჭურვილი ავტომატური მცველებით, რომლებიც უზრუნველყოფენ იმას, რომ გასროლა მოხდეს მხოლოდ მაშინ როდესაც ხდება სასხლეტზე დაჭერა. პისტოლეტი უნდა იყოს აბსოლუტურად უსაფრთხო ვაზნით სავაზნეში. ასევე ყველა პისტოლეტს გარე ჩახმახით აქვს ეს თანდაყოლილი რისკი უნებლიე გასროლის იმ შემთხვევაში თუ მოხდა ძლიერი დარტყმა შეყენებულ ჩახმახზე. სხვადასხვა მწარმოებელი იყენებს სხვადასხა სქემებს ასეთი შემთხვევისგან თავის დასაცავად.   LH-9 აღჭურვილია დამრტყმელის მცველით, აშვებული სასხლეტით ჩახმახი არ წვდება დამრტყმელს (როგორც CZ 75-ში და SIG&Sauer P226-ში), რაც სწორი ჩახმახის დაწევის ტექნიკის გამოყენებით ამცირებს უნებლიე გასროლის რისკს ჩახმახის ხელით დაშვებისას. დამატებით თუ გსურთ შეყენებული იარაღი ატაროთ და დამატებით დაიცვათ თავი, შესაძლებელია Double Action PLUS+-ის გამოყენება და ჩახმახის წინ მიწევა, ისე რომ გასროლის შემთხვევაში არ იქნება საჭირო მძიმე ორმაგი რეჟიმის წინაღობის დაძლევა. მექანიკურ მცველებს რაც შეეხება ეს მე თუ მკითხავთ კონკრეტული მსროლელის “გემოვნებაზეა” დამოკიდებული. ზოგს მოწონს ის და უნდა ზოგს არ მოწონს და არ უნდა. მე არ მომწონს, მაგრამ LH-9-ს მექანიკური მცველი ისეთი ზომის არის, რომ შესაძლებელია ადვილად მისი გამოყენება ან თუ არ გსურთ მისი გამოყენება უბრალოდ დაივიწყოთ მისი არსებობა. ის არ არის იმდენად დიდი და გამოწეული რომ შეგაწუხოთ თავისი არსებობით თუმცა სროლისას ის ედება ხელს, რომლითაც იარაღი გიჭირავთ ეს გარკვეულ დისკომფორტს მაინც ქმნის და ამას უნდა მიეჩვიოთ. მცველის გააქტიურებისას ისევე როგორც Beretta 92-ში წყდება კავშირი სასხლეტსა და ჩახმახს შორის და სასხლეტი თავისუფლად მოძრაობს. ერთის მხრივ პრაქტიკულად სამმაგგი მოქმედების დამრტყმელ-სასხლეტი მექანიზმის პლიუს მექანიკური მცველის ათვისება მოითხოვს პრაქტიკას რომ სტრესულ ვითარებაში რამე არ აგერიოთ, მაგრამ მეორეს მხრივ გაძლევთ მეტ მოქნილობას, ტარების სასურველი მეთოდის არჩევისას.

გამძლეობის მხრივ ჩემი აზრით პრობლემა შეიძლება წარმოიშვას მჭიდებთან. მჭიდებს გააჩნიათ მეტალის ჩარჩო მაგრამ ხუფები არის პლასტმასის. აქიდან 13 ვაზნიან მჭიდს ხუფი საკმაოდ თხელია. ეს არის ერთადერთი მინუსი რომელიც შეიძლება დაუწეროთ ამ პისტოლეტს. დანარჩენში იარაღი უდაოდ გამძლეა და ისეა აგებული, რომ გაუძლოს ხანგრძლიც ექსპლუატაციას. პისტოლეტს არ აქვს პრაქტიკულად არც ერთი პლასტმასის დეტალი. ძნელად წარმოსადგენია რა უნდა უქნა LH-9-ს რომ ის დააზიანო. დაფარვა უძლებს ექსპლუატაციას და არის გამძლე. Cerakote არის ერთერთი ყველაზე გამძლე დაფარვა, და შეკვეთით ერთი პისტოლეტის ამ დაფარვით დამუშავება 150-200 დოლარი ჯდება. გარდა იმისა, რომ ის იცავს ფოლადის დეტალებს, ნესტის, ოფლის და ქიმიკატების ზემოქმედებისაგან ის ასევე ძნელად იკაწრება და იცვითება და ასევე ასრულებს საფოხის ფუნქციას და მკვეთრად ამცირებს ხახუნის კოეფიციენტს.

რა თქმა უნდა სიზუსტე არის ცეცხლსასროლი იარაღის აუცილებელი თვისება. გასაგებია რომ სიზუსტე დამოკიდებულია მსროლელზე მაგრამ იარაღი ტექნიკურად უნდა იყოს ზუსტი რასაც უზრუნველყოფს მაღალი ხარისხის ლულა და ლულის საკეტის და ჩარჩოს მორგება ერთმანეთის მიმართ. სიზუსტე კიდევ არის LH-9 თვისება, რომელც ყველაზე მაღალ შეფასებას იმსახურებს. LH-9 არის ძალიან ზუსტი პისტოლეტი, რაც აღინიშნა ყველა ტესტირებაში, რომელიც ამ პისტოლეტს ჩაუტარდა და ჩვენც დავრწმუნდით ამაში. საკეტი ლულა და ჩარჩო იდეალურად არის მორგებული. როდესაც იარაღი გამზადებულია სროლისთვის ლულა ისე ზის საკეტში თითქოს ჩაწეპებული იყოს შიგნით. დეტალები ერთმანეთზე იდეალურად არის მორგებული და სწორედ ეს მორგება თამაშობს დიდ როლს ავტომატური პისტოლეტის სიზუსტეში.

l9accuracy

სიზუსტეზე საუბრისას სიტყვებს ჯობია სამიზნეების სურათები.  პისტოლეტი იდალურად მისროლილი იყო ქარხნულად და ნელი „ჩაფიქრებული“ და სწრაფი სროლისას შესანიშნავი შედეგები აჩვენა.  

მორგება/ადაპტაციაში იგულისხმება პისტოლეტის კონკრეტული მსროლელის მოთხოვნებზე ადაპტაციის შესაძლებლობა პირველ რიგში, ამაში იგულისხმება, როგორც მსროლელის ხელზე მორგება ასევე პისტოლეტის მოდიფიცირების შესაძლებლობა სპეციფიური მოთხოვნების დაკმაყოფილების მიზნით. ამ მხრივ LH-9 მოიკოჭლებს. პისტოლეტის მორგება მსროლელის ხელზე შეუძლებელია, წინა სამიზნე მოწყობილობა არის საკეტის ნაწილი ანუ ვერ გამოიცვლება. პისტოლეტს არ გააჩნია პიკატინის სამაგრი (ჩვენ განკარგულებაში არსებულ მოდელზე). აქსესუარების და გაუმჯობესებული დეტალები პრაქტიკულად ხელმიუწვდომელია. გამომდინარე იქიდან, რომ პისტოლეტის დიზაინი და მოწყობილობა ძალიან გავს უფრო გავრცელებბულ Smith&Wesson 5906-ს, LH-9-ში შესაძლებელია ამ იარაღის ბუდეების და ასევე მჭიდების გამოყენება (გარდა ზუსტად მორგებული ბუდეებისა). გამომდინარე იქიდან რომ ქარხნულ მდგომარეობაში LH-9 პრაქტიკულად შეკვეთით დამზადებული იარაღის ტოლფასია (Cerakote, კასტომიზირებული ტარის პანელები, ორმხრივი მცველი, გადასაყენებელი მჭიდის ღილაკი, საასპარეზო პისტოლეტის დონის სიზუსტე) ადამიანმა უნდა იყიდოს ეს იარაღი თუ ის მოწონს ისეთი როგორიც არის. ცხადია მოდელი MKII უფრო უნივერსალურია და თუ არჩევის საშუალება არის, ჯობია MKII იყიდოთ.

სროლისუნარიანობას რაც შეეხება, რა თქმა უნდა აღნიშნული შეფასება მთლიანად დაფუძნებულია კონკრეტული მიმოხილველის პირად პრეფერენციებზე და სუბიექტურ ხედვაზე. მე არ ვარ ამ მხრივ კონსერვატიული და არ მგონია რომ  „ჰაი პაუერი“ ჯობია გლოკს მხოლოდ იმიტომ რომ პირველი რკინის არის და რკინა მაინც სხვაა. ჩემთვის მთავარია იარაღი აკეთებდეს იმას რაც მე მინდა და აკეთებდეს ამას ისე რომ ჩემგან ზედმეტს არ ითხოვდეს. LH-9 კარგი პისტოლეტია მაგრამ ტექნიკურად ის არის მორალურად მოძველებული, მეორე თაობის საბრძოლო პისტოლეტი. ხელში ის არ ზის ისე როგორც თანამედროვე პოლიმერის „ბლასტერები“. მოკლე და თხელი ტარის გამო ხელში ის უფრო იგრძნობა როგორც ბელგიური „High Power“, რომელიც კარგიი იარაღია მაგრამ 1924 წლის შემდეგ ბევრი რამე შეიცვალა და გაუმჯობესდა. ორი ხელით ჭერისას LH-9 არ ზის ისე კომფორტულად როგორც გლოკი. ასევე არ მგონია LH-9 მოეწონოს მსროლელებს დიდი ხელებით. თავდაპირველად მე მკვეთრად უარყოფითი წარმოდგენა ჩამომიყალიბდა ამ პისტოლეტზე მაგრამ დროთა განმავლობაში აზრი შემეცვალა. LH-9 არის თავისებური პისტოლეტი და ის ითხოვს მიჩვევას, განსაკუთრებით ადამიანისგან რომელიც მიჩვეულია თანამედროვე პისტოლეტებს. ეს გასაკვირი არ არის, LH-9-ის ტარის კუთხე და ზურგის ფორმა ზუსტია კოპია არის Walther P38-ის, ფორმებით ის ერთდროულად წააგავს Smith&Wesson M59-ს და Browning High-Power-ს. ყველა ეს პისტოლეტი კიდე უკვე კარგახანია ჩვენთან არის.  მიუხედავად თავდაპირველი დისკომფორტისა სროლის შედეგები ეგრევე იყო ძალიან კარგი რაც ძალიან კარგად ახასიათებს მას. უკუცემა არ არის შემაწუხებელი, სასხლეტი ოდნავ მძიმეა მაგრამ პისტოლეტი ახალია და სასხლეტიც გაუმჯობესდება. მიუხედავად გარკვეული დისკომფორტისა როგორც ვთქვი პისტოლეტი კარგად ისვრის სწრაფად და არ ქმნის პრობლემებს მსროლელისთვის. ექსტრემალური ტესტი სროლა 100 მეტრზე, სადაც უმნიშვნელო დეტალებიც კი გავლენას ახდენენ სროლის შედეგზე, ამ პისტოლეტმა წარმატებით ჩააბარა. არანაირ პრობლემას ადგილი არ ქონდა.

maglh9

პისტოლეტს კომპლექტში მოყვება ორი მჭიდი, 15 და 13 ვაზნიანი. შედარებით მოკლე ტარის გამო LH-9-ს ფარული ტარება ადვილია.

ნამსახურეობა არის ალბათ ყველაზე ნაკლებად მნიშვნელოვანი კრიტერიუმი. რატომ არის კარგი თუ საბრძოოლო პისტოლეტს აქვს საბრძოლო ბიოგრაფია? იმიტომ რომ დიდი რაოდენობით პისტოლეტი ხვდება საკმაოდ მომთხოვნ გარემოში (იქნება ეს ჯარი თუ პოლიციური სტრუქტურა) სადაც მას ხმარობს ყველა ტიპის მომხმარებელი, დაწყებული კარგად გაწვრთნილი მებრძოლებისგან და დამთავრებული „სალაგებით“ რომლებიც ბეტონის ბლოკსაც გამოიყვანენ მწყობრიდან. ასეთ პირობებში პისტოლეტის ექსპლუატაციისას გამოვლინდება ყველაზე მციირე, ძნელად შესამჩნევი ხარვეზები და ნაკლოვანებებიც კი. როგორც წესი ამის შესახებ ინფორმაცია აღირიცხება და გაეგზავნება მწარმოებელს იმისთვის, რომ მან ეს პრობლემები გადაწყვიტოს. ამ მხრივ LH-9 სრულად აკმაყოფილებს ამ კრიტერიუმს. 4 წელი ინტენსიური გამოცდები და 25 უმწიკლო სამსახურის აზიის ერთ-ერთ ყველაზე ძლიერ და ბრძოლისუნარიან შეიარაღებულ ძალებში. ამერიკელების ჩარევაც დადებითად აისახა და LH-9 უფრო უკეთესი იარაღია ვიდრე  ორიგინალური DP-51. ცხადია ეს არ ნიშნავს რომ პისტოლეტი რომელსაც არ უმსახურია არის ცუდი მაგრამ ბიოგრაფია არის მაინც დამატებითი გარანტია იმისა, რომ პისტოლეტი მექანიკურად იქნება საიმედო.

რა შეიძლება დავამატოთ ამ მიმოხილვას? პისტოლეტი ისვრის ისევე როგორც გამოიყურება, ანუ ძალიან კარგად და პისტოლეტი ძალიან ლამაზია. ტესტირების პერიოდში გამოვლინდა ერთი მცირე ხარვეზი, რომელიც უკავშირდება მჭიდის ღილაკს, ჩვენი აზრით ეს ღილაკი ზედმეტად სუსტია და საკამრისია ოდნავ დაჭერა რომ მჭიდი გათავისუფლდეს. ტესტირების პერიოდში მჭიდი არ ამოვარდნილა არც სროლისას და არც ბუდეში ან ქამარში გაყრილის ტარებისას, მაგრამ ჩემი აზრით მჭიდის ღილაკი უნდა უფრო ხისტი იყოს. ასევე პისტოლეტის ლულას არ აქვს გაკეთებული მიკრო-პოლირება რის გამოც ლულის არხის ზედაპირი ისე არ პრიალებს როგორც სხვა თანამედროვე პისტოლეტებში და შესაბამისად მეტ წმენდასაც საჭიროებს. ეს უკანასკნელი შენიშვნა არ ვიცი რამდენად არის შენიშვნა, მაგრამ მე პირადად უფრო გამიხარდებოდა რომ ლულის არხის ზედაპირი ყოფილიყო სარკესავით გაპრიალებული ან ქრომირებული.

ცალკე ხსენებას იმსახურებს კომპლექტაცია რომელითაც იყიდება ეს პისტოლეტი. საქმე იმაშია რომ როდესაც ათასობით ლარს იხდით პისტოლეტში თქვენ გინდათ რაღაცა განსაკუთრებული შეფუთვა, ზოგი იტყვის მაგას რა მნიშვნელობა აქვსო, მაგრამ ამ პისტოლეტის ერთ-ერთმა მიმოხილვემა (Colion Noir) სწორედ აღნიშნა, რომ ამხელა ფულის გადახდისას მე მინდა რამე რაც ხაზს გაუსვავს შენაძენის ექსკლუზიურობას და მნიშვნელობას. იგივე ანალოგია რომ გამოვიყენოთ, მე ერთხელ შევიძინე შვეიცარიული საათი Tissot, საათი იყო მოთავსებული პრაქტიკულად  ტყავით გადაკრულ პატარა სკივრში, რომელსაც ქონდა პატარა უჯრები სადაც მოთავსებული იყო საფირმო კატალოგი, საგარანტიო ბარათი, ინსტრუქცია, „ტისოს“ ქარხნის ისტორიის შესახებ პატარა წიგნი და რა თქმა უნდა, ხევერდით გაწყობილს განყოფილებაში მოთავსებული იყო საათიც. ყველაფერი გეუბნებოდა რომ შენ რაღაც განსაკუთრებული შეიძინე. გახსოვთ ადრე მობილური ტელეფონები რა ლამაზ ყუთებში იყიდებოდა, ეხლა კიდე 1000 ლარს იხდი სმარტფონში და ლამის ქაღალდში გახვეული მოგაწოდონ.  . Lionheart Industries ამ მხრიივ თავი გამოიჩინა და პისტოლეტს მოაყოლა კარგი ხარისხის ჩანთა, რომელშიც ცალკე განყოფილებაში დევს პისტოლეტი, შემდეგ ორი მჭიდი, საწმენდი კომპლექტი, შომპოლით,  რბილი ლითონის ჯაგრისით, მქანიზმის საწმენდი ნეილონის ჯაგრისით, მანდვე დევს გასაღებიანი უსაფრთხოების საკეტი და ფერადი ინსტრუქცია. ასევე პისტოლეტს მოყვება იარაღის ზეთი Froglube. ამ ზეთს უკავშირდება ბევრი არასასიამოვნო გამოხმაურება და ჩვენი პისტოლეტიც ამ ზეთით იყო დაზეთილი, რომელიც გახმა და გააშეშა დამრტყმელი საკეტში და მექანიზმიც რთულად მუშაობდა. ჩემი რჩევა იქნება ეს ზეთი მთლიანად მოაცილოთ იარაღს, დაზეთოთ სხვა ზეთით ხოლო Froglube საერთოდ არ გამოიყენოთ.

comllh9

ასეთ კომპლლექტში იყიდება ყველა LH-9.

მეტის თქმა ამ იარაღზე ჩვენ არ შეგვიძლია. ის განსაკუთრებულია, ის ზუსტია, ის საიმედოა და ძალიან ლამაზია, ის უბრალოდ ძალიან კარგი პისტოლეტია. ის გამოდგება, როგორც საბრძოლო იარაღი, ასევე ის იქნება კარგი შენაძენი იმათთვის ვინც არ აპირებს უახლოეს მომავალში ომში წასვლას, დამზადების მაღალი ხარისხი და შესანიშნავი დიზაინი არავის არ დატოვებს გულ გრილს. გარდა ამისა პისტოლეტი გამოირჩევა კომპაქტური გაბარიტებით.

mk2

LH-9 MK II, პიკატინის სამაგრით, „ნოვაკის“ ღამის სამიზნე მოწყობილობებით არის უფრო მოქნილი საბრძოლო ინსტრუმენტი და მწარმოეებლის ფლაგმანური მოდელი. სურათი მწარმოებლის საიტიდან. 

shootersccentral.ge-ს დასკვნა. Lionheart LH-9 ვერ და არც უწევს კონკურენციას თანამედროვე პოლიმერის პისტოლეტებს, რომლებიც კონსტრუქციულად უფრო დახვეწილებია და თეორიულად უფრი გამძლეები, ადაპტირების/მორგების მეტი ვარიანტით. მეორეს მხრივ LH-9 არის მეორე თაობის საბრძოლო პისტოლეტების ერთ-ერთი საუკეთესო წარმომადგენელი და სამაგიეროდ მასში არ ნახავთ “გაუმჯობესებებს ხარჯების შემცირების მიზნით”, პლასტმასის ან ჩამოსხმის მეთოდით დამზადებულ დეტალებს. ეს პისოლეტი მოეწონებათ იმათ ვისაც მოწონს კლასიკური დიზაინი და ცოტათი უფრო კონსერვატიული გემოვნება აქვს. პისტოლეტი პრაქტიკულად ერთ რიგში დაგს შეკვეთით დამზადებულ ან მაღალი კლასის სერიული პისტოლეტების რიგში და გააჩნია ყველა თვისება რაც უნდა ქონდეს საბრძოლო პისტოლეტს. თუ თქვენ გსურთ შედარებით კომპაქტური პისტოლეტი ტრადიციული დამრტყმელ-სასხლეტი მექანიზმით, LH-9 იმედებს არ გაგიცრუებთ. განსაკუთრებულ ქებას იმსახურებს უმაღლესი დამზადების ხარისხი და პრაქტიკულად საასპარეზო სიზუსტე. არჩევანის შემთხვევაში, MK II იქნება საუკეთესო ყველა სხვა მოდიფიკაციიდან.

საბრძოლო პისტოლეტის კონცეფციაზე და შეფასების კრიტერიუმებზე

Friday, July 3rd, 2015

რა არის საბრძოლო პიისტოლეტი? საიდან გაჩნდა ეს ტერმინი საერთოდ? ჩემი აზრით საბბრძოლო პისტოლეტის საუკეთესო განმარტება ეკუთვნის ინსტრუქტორს ამერიკიდან ჯონ ბარდოკს. მისი აზრით საბრძოლო პისტოლეტი არის სრული ზომის პისტოლეტტი, რომელიც იტარება ღიად, სამსახურეობრივ ბუდეში პირის მიერ რომელიც ყოველდღიურ სახიფათო საქმიანობაში არის ჩართული, ან იტარება ფარულად ქამრის შიგნით განსაკუთრებულად მოტივირებული ადამიანებისთვის.  ჩემი აზრით საბრძოლო პისტოლეტი არის მაქსიმალური ტევადობის მჭიდის მქონე იარაღი (იმიტომ რომ საცეცხლე ძალა არის მნიშვნელოვანი) ადეკვატური კალიბრით, საკმარისად გრძელი სამიზნე ხაზით. საბრძოლო პისტოლეტის გამოყენება გულისხმობს, რომ მის მფლობელი დამოკიდებულია ამ იარაღზე და თავისი ცხოვრების უმეტესი ნაწილი საბრძოლო პისტოლეტი არის მისი ერთადერთი ბრძოლის წარმოების საშუალება. დაფიქრდით იმაზე რაც მე ვთქვი.  თუ ადამიანი დამოკიდებულია მხოლოდ პისტოლეტზე, მას უნდა ქონდეს ისეთი პისტოლეტი, რომელშიც თავმოყრილი იქნება ამ იარაღის სისტემის შესაძლეებლობების მაქსიმუმი. ეს კიდე გულისხმობს მაქსიმალურად ტევად მჭიდს, სროლის მაქსიმალურად გრძელ ხაზს მეტი სიზუსტისთვის, მაქსიმალურად გრძელ ლულას, არსებული კალიბრის პოტენციალის მაქსიმალურად ეფექტური გამოყენების მიზნით. როდესაც მსროლელი ძირითად იარაღად იყენებს გრძელლულიან იარაღის სისტემას მაშინ პისტოლეტი არის მისი დამხმარე იარაღი და მაშინ მსროლელმა შეიძლება დათმოს გარკვეული თვისებები და აირჩიოს უფრო კომპაქტური და მსუბუქი იარაღი. თუ მსროლელი ვალდებულია ფარულად ატაროს ყოველდღე ის ასევე იძულებულია აირჩიოს იარაღი რომელიც უზურნველყოფს ფარული ტარების საშუალებას და ეს ასევე მოხდება გარკვეული საბრძოლო თვისებების დათმობით/შემცირებით. ანუ პისტოლეტი როგორც იარაღი შეიძლება დაიყოს სამ ძირითად ჯგუფად, საბრძოლო პისტოლეტი, ფარული ტარების თავდაცვითი პისტოლეტი, სპორტული პისტოლეტი.

3tds

სამი ჯგუფის ერთ-ერთი საუკეთესო წარმომადგენლები: საბრძოლო, FN-ის FNP 45 Tactical, თავდაცვითი Glock 30,  სპორტული Predator Tactical-ის The Wraith.

გარდა ამისა საბრძოლო პისტოლეტი ოდიდგანვე არის შეიარაღებული ძალების და პოლიციის შეიარაღებაში.  თუ პოლიციელები თავისი სამსახურის განმავლობაში პისტოლეტს სულ თან ატარებენ და კრიტიკულ სიტუაციაში ეს არის ერთადერთი იარაღი რაც მათ გააჩნიათ, ჯარისკაცები პირიქით ატარებენ პისტოლეტს როგორც მეორე/სათადარიგო იარაღს. სამხედრო მეთაურებს ყოველთვის სურთ ყველაზე კარგი და ყოვლისშემძლე პისტოლეტი მაგრამ პრაქტიკა ადასტურებს რომ პისტოლეტის როლი თანამედროვე შეიარაღებულ კონფლიქტში არის მიზერული ხოლო ჯარში პისტოლეტის სწავლას ძალიან ცოტა დრო ეთმობა. პერსონალური ბალისტიკური დაცვის საშუალებების განვითარებამ და გავრცელებამ ერთ დროს წარმოშვა ახალი იარაღის კლასი ე.წ. პერსონალური დაცვის იარაღი, კომპაქტური პისტოლეტ-ტყვიამფრქვევები, რომლებიც ისროდნენ მცირეკალიბრიან სწრაფ ტყვიებს, რომლებიც განსხვავებით პისტოლეტის კალიბრებისგან ამარცხებდნენ სამხედრო ჯავშან-ჟილეტებს და ჩაფხუტებს. მაგრამ მალევე აღმოჩნდა, რომ ასეთმა იარაღმა გადაწყვიტა რიგი პრობლემების და წარმოშვა სხვა პრობლემები და ამ კონცეფციით შეიქმნა ერთი ხელის თითებზე ჩამოსათვლელი იარაღები და კალიბრები, რომლებმაც ვერ ნახეს ფართო გავრცელება. სიმართლე გითხრათ ერთიანი ხედვა/მიდგომა პისტოლეტისადმი შეიარაღებული ძალების არსენალში არ არსებობს. ამ ეტაპზე იარაღი რომელიც იქნება ეფექტური ბალისტიკური დაცვის საშუალებების წინააღმდეგ, ერთდროულად კარგი ტერმინალური ეფექტურობით და იმ ზომა წონის რომ მის მფლობელს შეეძლოს ამ იარაღის ისე ტარება, რომ ორივე ხელი თავისუფალი ქონდეს უბრალოდ არ არსებობს.  გამოხმაურებები ცხელი წერტილებიდან ადასტურებენ, რომ მებრძოლები არ იყენებენ პისტოლეტებს და თვლიან მას ზედმეტ სათრევ წონად. ეს არ არის გასაკვირი, ასიოდე წლის წინ მსოფლიო არმიებს არ ქონდათ სწარფმსროლელი იარაღი და პისტოლეტი/რევოლვერი იყო ერთადერთი შეიარაღების სისტემა, რომელსაც შეეძლო ახლო ბრძოლაში სწრაფი გასროლების წარმოება. კოლონიალურ ომებში, პირველი მსოფლიო ომის სანგრებში პისტოლეტი ეფქტური იარაღი იყო და ოფიცრები ხშირად მას საკუთარი ფულით ყიდულობდნენ.  მაგრამ უკვე მეორე მსოფლიო ომში ავტომატური იარაღის გავრრცელებამ მნიშვნელოვნად შეამცირა პისტოლეტის როგორც საბრძოლო იარაღის როლი.

საკუთარი ფულით ნაყიდი მაუზერ C96-ით იყო შეიარაღებული ახალგაზრდა სერ უინსტონ ჩერჩილი. ის უწოდებდა მას საუკეთესო რამედ მსოფლიოში და მინიმუმ ერთხელ ამ პისტოლეტმა ის სიკვდილს გადაარჩინა რამდენიმე ხმლებით შეიარაღებული მოწინააღმდეგესთან შეტაკებაში სუდანში, ომდურმანის ბრძოლის დროს (ამ შეტაკებაში მან მოკლა ან დაჭრა სამი დერვიში). რომ არა პისტოლეტი, ჩერჩილი მხოლოდ “საშტატო” ხმლით შეიარაღებული უძლური იქნებოდა  რიცხობრივად უპირატესი მოწინააღმდეგის წინააღმდეგ. მაუზერი მან დედამისის მოცემული ფულით შეიძინა ინგლისში . 

ინერციით იმ დროიდან მოყოლებული არმიები ტრადიციულად იძენდნენ სრული ზომის პისტოლეტებს, მიუხედავად იმისა, რომ პრაქტიკა ადასტურებს, რომ ავტომატური იარაღის გავრცელებამ პისტოლეტს როლი და მნიშვნელობა საბრძოლო დანაყოფებში შეამცირა და პრაქტიკულად გააქრო კიდვაც. მაგალითად საბჭოთა კავვშირში მიხვდნენ ამას და ვეტერანების გამოკითხვით და მათი მონაყოლის ანალიზით ისინი მიხვდნენ რომ ჯარისკაცს და ოფიცერს ჭირდება პირველ რიგში კომპაქტური და მსუბუქი იარაღი და წითელმა არმიამ მიიღო იმ დროის ყველაზე საუკეთესო კომპაქტური იარაღის ვალტერ პპ-ს კონცეპტუალური ანალოგი, მაკაროვის სისტემის პისტოლეტი, რომელსაც მალევე დაემატა პერსონალური დაცვის იარაღის საბჭოთა და შესაბამისად წარუმატებელი ვერსია, სტეჩკინის ავტომატური პისტოლეტი.

mk23big

H&K Mk23 (სურათზე IMI Desert Eagle-თან შედარებისთვის), შექმნილი 90-ან წლებში აშშ-ის სპეციალური დანიშნულების ძალების მოთხოვნით, მცდარი კონცეფციით ყოფილიყო საიერიშო პისტოლეტი, გამოდგა საიმედო, ძლიერი და უკიდურესად გამძლე იარაღი მაგრამ ზედმეტად დიდი და მძიმე პისტოლეტისთვის და ამ იარაღმა ვერ ნახა ფართო გავრცელება და გამოყენება. კონცეპტუალურად ის ახლოს დგას მაგალითად 100 წლის ასაკის ე.წ. “საარტილერიო ლუგერებთან”, პისტოლეტებთან მაქსიმალურად გაზრდილი საცეცხლე ძალით, რასაც შეეწირა პისტოლეტის მთავარი თვისება კომპაქტური გაბარიტები და მცირე მასა.   

ჩემი აზრით საბრძოლო პისტოლეტები პირობითად შეიძლება დაიყოს სამ თაობათ. პირველი თაობა არის ისეთი პისტოლეტები, როგორიც არის მაგალითად Walther P38, Browning High Power, Colt 1911 და ასე შემდეგ. ანუ პირველი საიმედო და კომპაქტური ავტომატური პისტოლეტები, ძლიერ კალიბრზე, რომლის წარმოება შესაძლებელი იყო დიდი რაოდენობით.  მეორე თაობა არის გაუმჯობესებული პირველი თაობის პისტოლეტები, სადაც გამოყენებულია უფრო უკეთესი სამიზნე მოწყობილობები, შედარებით დიდი ტევადობის მჭიდები, პისტოლეტები უფრო უსაფრთხოა და მათი კონსტრუქციაც უფრო დახვეწილია, აქცენტით გამარტივებაზე და კონსტრუქციის გამძლეობაზე. პირველ თაობაში დოომინირებს ფოლადი, მეორე თაობაში ფოლადი და მსუბუქი შენადნობები, ხოლო მესამე თაობაში ჩარჩოს მასალად მასიურად გამოიყენება პოლიმერები. ასევე მეორე თაობა განსხვავებით პირველისგან უმეტეს წილად გათვლილია თანამედროვე „ცხელი“ ექსპანსიური ვაზნების გამოყენებაზე. მესამე თაობა ეს უკვე არის მეტ წილად სისტემები დახურული დამრტყმელით, ზე მარტივები, აქცენტით მაღალ სროლისუნარიანობაზე, მსროლელზე მორგების საშულებით, ორმხრივი მართვის ელემენტებით, ჩარჩოებით მსუბუქი და გამძლე პოლიმერისგან და ასე შემდეგ. მეორე თაობის საბრძოლო პისტოლეტებს განეკუთვნება მაგალითად Beretta 92FS, Cz75, Smith&Wesson 39/59 და ასე შემდეგ. მესამე თაობას უნდა მივათვალოთ ისეთი იარაღები როგორიც არის Glock, S&W M&P, H&K USP და ასე შემდეგ.

3gen3

პირველი, მეორე და მესამე თაობის ერთ-ერთი საუკეთესო წარმოადგეენლები. Browning P-35 High Power, SIG Sauer P226, Glock 17.

საბრძოლო პისტოლეტები ტრადიციულად სარგებლობენ დიდი და დამსახურებული პოპულარობით პოლიციურ სამსახურებში და ასევე სამოქალაქო მსროლელებს შორს. პირველები აფასებენ ასეთი პისტოლეტების მაღალ საიმედოობას და დიდი საცეცხლე ძალას, სამოქალაქო მსროლელებს მოწონთ საბრძოლო პისტოლეტები იმიტომ რომ მაგათგან ადვილია სროლა, ასეთი პისტოლეტები ძალიან ზუსტია. საქართველოშიც სრული ზომის პისტოლეტები ალბათ ყველაზე გაყიდვადია, უმეტესობა მოქალაქეებს არ აქვთ იარაღის ტარების უფლება და ლოგიკურია რომ თუ მთელი თავდაცვის სისტემა აგებულია პისტოლეტის ირგვლივ ჯობია ის იყოს მაქსიმალურად ბევრი ვაზნით შიგნით და წონას და გაბარიტებს დიდი მნიშვნელობა არ აქვს.

ამ სტატიაში მე ასევე შევეცდები პირველად ჩამოვაყალიბო კრიტერიუმები საბრძოლო პისტოლეტის, რომელთა მიხედვითაც ჩემი აზრით უნდა შეფასდეს ყველა საბრძოლო პისტოლეტი.  საქმე იმაშია, რომ ყველა სრული ზომის პისტოლეტი არ არის აუცილებლად კარგი საბრძოლო პისტოლეტი. სრული ზომის პისტოლეტს შეიძლბა აკლდეს ის თვისებები რაც უნდა ქონდეს საბრძოლო პისტოლეტს. ჩემი აზრით ასეთი 8 კრიტერიუმი არსებობს და მე განვმარტავ მაგათ სათითაოდ, ჯერ მოკლედ და შემდეგ უფრო ვრცლად.

საიმედოობა. პისტოლეტი უნდა იყოს 100% საიმედო FMJ ტიპის ვაზნებით და გათვლილი  +P კატეგორიის JHP ვაზნების გამოყენებაზე. შერჩეულ JHP ვაზნების გამოყენებისას უნდა იყოს 100% საიმედო და ჯდებოდეს სიზუსტის მოთხოვნებში.

კონსტრუქციული სიმარტივე. პისტოლეტი უნდა მოიცავდეს მცირე რაოდენობის დეტალებს, იშლებოდეს არასრულად ინსტრუმენტების გარეშე და მარტივი ინსტრუმნეტების გამოყენებით უნდა შედარებით ადვილად იშლებოდეს ბოლომდე.  დეტალების გამოცვლისას არ უნდა იყოს საჭირო მათი ინდივიდუალური მორგება.

უსაფრთხოება. პისტოლეტი უნდა იყოს აღჭურვილი ავტომატური მცველებით, რომლებიც გამორიცხავენ გასროლას სასხლეტზე დაჭერის გარეშე (მაგალითად დავარდნისას, ჩახმაზე გარედან დარტყმისას და ა.შ.).

გამძლეობა. პისტოლეტი უნდა უძლებდეს ყოვლდღიურ ინტენსიურ ექსპლუატაციას, გააჩნდეს გამძლე მჭიდები, რომლებიც უძლებენ ვარდნას მიწაზე, უნდა გააჩნდეს ანტიკოროზიული თვისებები და იარაღი უნდა ინარჩუნდებდეს საიმედოობას მინიმალური მოვლის პირობებში.

სუზუსტე. პისტოლეტი უნდა ისროდეს ქირურგიული სიზუსტით 15 მეტრის მანძილამდე (Brain shot) და 50 მეტრის მანძილამდე იძლეოდეს საშუალებას სილუეტის მასის ცენტრში მორტყმის.  

მორგება/ადაპტაცია. პისტოლეტს უნდა გააჩნდეს ტარის მსროლელის ხელზე მორგების საშუალება, ორმხრივი მართვის ელემენტები, უნივერსალური სამაგრი. სასურველია დიდი ტევადობის მჭიდები და ასევე აქსესუარების ხელმისაწვდომობა და არჩევანი, რაც მისცემს მსროლელს საშუალებას მოარგოს პისტოლეტი თავის საჭიროებებს.

სროლისუნარიანობა .  კარგი სასხლეტი მოკლე რესეტით, დაბალი ლულის ღერძი სრწაფი და კონტროლირებადი გასროლებისთვის , ტარის ფორმა მორგებული მჭიდის სწრაფი გადატენვისთვის, ადვილად მისაწვდომი მართვის ელემენტები .

ნამსახურეობა. პისტოლეტი უნდა იყოს შეიარაღებაში (არმია/პოლიცია) გარკვეული პერიოდის განმავლობაში.

საიმედოობა არის უმთავრესი თვისება იარაღის, რომელიც ახლო ბრძოლაში და თავდაცვისთვის გამოიყენება. პირველი და ნაწილობრივ მეორე თაობის პისტოლეტები ცნობილია იმით რომ არ მუშაობენ საიმედოდ ექსპანსიურ ვაზნებბთან. არც “ცხელი” ვაზნების გამოყენება არ არის რეკომენდირებული ძველ იარაღებში. პისტოლეტი უნდა 100%  საიმედოდ მუშაობდეს მთლიანად გარსით დაფარულ ვაზნებთან და იყოს 100% საიმედო და ზუსტი შერჩეული ექსპანსიური ვაზნების გამოყენებით. ჩვენ საქართველოში არ გვაქვს ფუფუნება ბევრი სროლის, უმეტესობას სახლიდან გატანის უფლებაც არ აქვს იარაღის, მაგრამ ზოგადად მიჩნეულია რომ პისტოლეტმა უნდა ისროლოს 1000 ტყვია წმენდის და დაბრკოლებების გარეშე. რა თქმა უნდა ყველა სერიოზულად განწყობილ იარაღის მფლობელს აქვს თავისი “რეგლამენტი” პისტოლეტის ტესტირების. ცხადია გლოკ 17-ს რომ ყიდულობთ, არ არის საჭირო ასობით ვაზნის სროლა. ეს იარაღი ძალიან პოპულარულია, გავრცელებულია და აქვს ზე საიმედო იარაღის რეპუტაცია. საკმარისია 50-100 ვაზნის სროლა და თუ იარაღმა არ გაჭედა ესეიგი ის დიდი ალბათობით არ გაჭედავს შემდეგი 10 000 გასროლა.  რა თქმა უნდა იარაღის ტესტირება საიმედოობაზე შეიძლება გადაებას ჩვეულებრივ ვარჯიშებს და იქაც ადვილად გამოჩნდება თუ იარაღს რამე პრობლემა აქვს. ნაკლებად ცნობილი მწარმოებლის პისტოლეტები რა თქმა უნდა უფრო მეტ დაკვირვებას და უფრო დეტაალურ შემოწმებას იმსახურებენ.

პისტოლეტი უნდა იყოს უსაფრთხო და გამორიცხავდეს გასროლას თუ არ მოხდა სასხელტზე დაჭერა. დავარდნას, დარტყმებს არასდროს არ უნდა მოყვეს გასროლა. ესეიგი პისტოლეტი უნდა იყოს აღჭურვილი ავტომატური მცველებით, უსაფრთხო შეყენებით, დამრტყმელის მცველით და ასე შემდეგ. სხვადასხვა მწარმოებლები სხვადასხვა ტექნიკურ გადაწყვეტილებებს იღებენ და როგორც წესი მეორე და მესამე თაობის პისტოლეტები ამ მხრივ უპრობლემოები არიან. რაც შეეხება მექანიკურ მცველებს ეს მთლიანად მფლობელის გადასაწყვეტია სურს თუ არა მას მექანიკური მცველის არსებობა იარაღზე. მექანიკურ მცველს აქვს პლიუსები და მინუსებიც. მინუსები ის არის, რომ ხანდახან მცველი შემთხვევით ირთვება ან მსროლელს სტრესის პირობებში ავიწყდება მისი გამორთვა და როდესაც აჭერს სასხლეტს გასროლა არ ხდება, სანამ მსროლელი გაერკვევა რა ხდება მოწინააღმდეგე ასწრებს მას და ესვრის პირველი. ასეთი შემთხვევები კარგად დაოკუმენტირებულია და ძალიან ბევრია. მეორეს მხრივ მცველი ასრულებს უსაფრთხოების საკეტის ფუნქციას, იარაღის წართმევის შემთხვევაში მოწინააღმდეგე ვერ ხვდება როგორ მოხსნას მცველი და აძლევს საშუალებას ადამიანს ან გაიქცეს ან გააგრძელოს თავის დაცვა მუშტებით ან სათადარიგო იარაღით. ასეთი შემთხვევებიც კარგად დოკუმენტირებულია და საკმაოდ ბევრია. თუ იარაღი აღჭურვილია მცველით ის უნდა ადვილად ითიშებოდეს და მისი გააქტიურება იარაღის გადატენვისას ან სროლისას უნდა იყოს გამორიცხული.ერთადერთი რაც ჩემი აზრით არის სრულიად ზედმეტი პისტოლეტში არის ე.წ. „ტარის მცველი“ (Grip Safety), რომელიც გაძლევს საშუალებას განახორციელო გასროლა მხოლოდ მაშინ როდესაც ტარზე ხელი კარგად გაქვს მოჭერილი.  ეს არის უაზრო და  სახიფათო გადაწყვეტილება, რომელზეც კარგახანია უარი უნდა ითქვას. იგივე შეიძლება ითქვას ე.წ. მჭიდის მცველებზე, რა დროსაც რომ იარაღმა გაისროლოს საჭიროა რომ მჭიდი იყოს იარაღში მოთავსებული.

courtesy_

საკეტზე განლაგებული მცველი არის ცუდი გადაწყვეტილება. სხვა მხრივ ძალიან კარგი Beretta 92FS აღჭურვილია მცველით საკეტზე, რომელიც ცნობილია იმით რომ ადვილად ირთვება საკეტის ენერგიულად ხელით გადატენვის დროს.  რუსული მაკაროვზე მცველი პირიქით ირთვება, ზევიდან ქვევით, ეს გამორიცხავს მის ჩართვას საკეტის გადატენვის დროს მაგრამ სროლისთვის მის გამოსართველად მეტი დრო არის საჭირო. 

გამოცდილი ინსტრუქტორი, ჟურნალისტი რომელიც მუშაობდა SWAT Magazine-ში, სტივ მალოი დაიღუპა ტრაგიკული ინციდენტის დროს, როდესაც მას დახრისას ჯიბიდან ამოუვარდა 1903 წლის კოლტის ავტომატური პისტოლეტი. ძირს დავარდნისას პისტოლეტმა გაისროლა და მკერდში სასიკვდილოდ დაჭრა მისი მფლობელი . სტივ მალოი-ს შეუყვარდა 1903 წლის კოლტის პისტოლეტი, ის იყო კომპაქტური, მსუბუქი, ადვილად სატარებელი, მაგრამ ის არ იყო უსაფრთხო. თუ ეს მოუვიდა გამოცდილ ინსტრუქტორს და იარაღების ექსპერტს ეს შეიძლება მოუვიდეს ნებისმიერს.

გამძლეობა გულისხმობს პისტოლეტის მდგრადობას ექსპლუატაციით გამოწვეული დატვირთვის ასევე კლიმატური პირობების მიმართ. იარაღი არ უნდა იჟანგგებოდეს, გააჩნდეს მაქსიმალური დაცვა კოროზიისგან, დაფარვა უნდა იყოს გამძლე და არ იცვითებოდეს ადვილად რომ რაც შეიძლება მეტი დრო დაიცვას დეტალები ცვეთისგან და კოროზიისგან. მიწაზე დავარდნა არ უნდა იყოს პრობლემა არც იარაღისთვის და არც მჭიდისთვის. ამ მხრიც ჩემი აზრით ალუმინის ჩარჩოს აქვს დიდი ნაკლი, ის ისე კარგად არ უძლებს დავარდნას როგორც ფოლადის ან პოლიმერის ჩარჩო. მჭიდი თამაშობს კრიტიკულ როლს პისტოლეტის საიმედოობაში და თუ მისი ხუფი არ არის საკმარისად გამძლე მჭიდი მალე გამოდის მწყობრიდან. იმისთვის რომ ეს არ მოხდეს საჭიროა მისი დაცვა მაგალითად ხუფზე სქელი რეზინის ან პლასტმასის “ბუფერის” მიწეპებით. მჭიდის ხუფის და ჩარჩოს მასალას იმდენად მნიშვნელობა არ აქვს რამდენადაც მჭიდის კონსტრუქციას. ასე გლოკის მჭიდი პლასტმასის არის მაგრამ მშვენივრად უძლებს მძიმე ექსპლუატაციას. ჩემი გამოცდილებით ყველაზე სუსტია თხელი პლასტმასის ხუფები.

პისტოლეტი ადვილად ინსტრუმენტების გარეშე უნდა იშლებოდეს რუტინული წმენდისთვის და მომსახურებისთვის და რაც შეიძლბა ადვილად იშლებოდეს ბოლომდე, გააჩნდეს დეტალებისს მინიმალური რაოდენობა (ნაკლები დეტალი ნაკლები ალბათობა რომ რამე გაფუჭდება), ხოლო დეტალების გამოცვლისას არ უნდა იყოს საჭირო მათი მორგება. მფლობელმა უნდა შეძლოს  საბრძოლო პისტოლეტის შეკეთება საკუთარი ძალებით და ამისთვის იდელაურ ვარიანტში უნდა დაჭირდეს ინტერნეტით საჭირო დეტალის შეძენა და ინსტრუმენტებით რომლებიც ყველას სახლში მოიპოვება შეძლოს ამ ნაწილის დაყენება მორგების საჭიროების გარეშე.  რაც შეეხება მცირე დეტალების რაოდენობას, ეს ძალიან სუბიექტურია. არსებობს საკმაოდ რთული იარაღები, რომლებსაც აქვთ ძალიან საიმედო იარაღების რეპუტაცია. ”მაკაროვი” არის მარტივი და საიმედო იარაღი ძალიან ცოტა დეტალით, მაგრამ ეს მიღწეულია რთული ფორმის დეტალების გამოყენებით. საველე პირობებში ასეთი დეტალის გამოჩარხვა იქნება ძნელი, მეორეს მხრივ უფრო მარტივი დეტალების გამოყენებით აგებული სხვა პისტოლეტი შეიძლება მექანიკურად ასევე იყოს საიმედო მაგრამ დეტალის მწყობრიდან გამოსვლის შემთხვევაში მისი დეტალის კუსტარულად დამზადება ან სხვა შემცვლელის პოვნა იქნება ადვილად შესაძლებელი. რეალურად უმეტესობა თანამედროვე პისტოლეტების საკმაოდ საიმედოა და ზედმეტად თავის ტეხვას და კონსტრუქციის ანალიზს აზრი არ აქვს. რეალურად კონსტრუქციის სირთულეს აქვს მნიშვნელობა მხოლოდ მისი დაშლის სირთულის მხრივ გაწმენდის მიზნით. მექანიკური საიმედოობა მესამე და მეტ წილად მეორე თაობის პისტოლეტებში ძალიან მაღალ დონეზეა. უკანასკნელი 15 წელი მე არ მახსოვს მინახოს რამე მწყობრიდან გამოსული დეტალი თანამედროვე პისტოლეტში.

hkp7mech

ეს არის H&K P7-ის „მექანიზმი“. ერთი შეხედვით ის ძალიან რთულია მაგრამ პრაქტიკაში იარაღი არის საიმედო მინიმალური მოვლის პირობებშიც და ძალიან იშვიათად საჭიროებს შეკეთებას.

მსროლელზე მორგება/ადაპტაციის შესაძლებლობა გულისხმობს, როგორც მორგებას კონკრეტული მსროლელის ანატომიაზე ასევე პისტოლეტის ადაპტაციის შესაძლებლობას სხვადასხვა როლის შესასრულებლად. მაგალითად სტანდარტული გლოკ 17 შეიძლება იყოს კარგი საბრძოლო პისტოლეტი, მაგრამ საქართველოს პირობებში, როდესაც უბრალოდ მოქალაქეს არ აქვს მისი სახლიდან გატანის საშუალება, შესაძლებელია გლოკ 17 ადვილად იქცეს მცირე ზომის ტაქტიკურ კარაბინად, რომლიდან სროლა იქნება გაცილებით უფრო ადვილი. არც ფარანის დაყენება და 33 ვაზნიანი მჭიდის გამოყენება არ იქნება ურიგო. ასეთი გლოკი იქნება ძალიან კარგი სახლის დაცვის იარაღი მაგრამ ბევრ სხვა პისტოლეტს ასეთი ადაპტაციის უნარი არ აქვს. ტარის მორგება მსროლელის ხელზე შესაძლებელია ცვლადი პანელების გამოყენებით. რაც შეეხება ორმხრივ მართვის ელეემენტებს ბევრი პისტოლეტი არის თავიდანვე ორმხრივი (მაგალითად H&K P2000) ან აქვთ შესაძლებლობა მართვის ელემენტების მხარის შეცვლის. აქსესუარების და ე.წ. „ნავაროტების“ ხელმისაწვდომობა მნიშვნელოვანია, რამე თუ მსროლელს შეუძლია სწრაფად და იაფად მოირგოს პისტოლეტი ან გამოიყენოს ის როგორც პლატფორმა სხვადასხვა დანიშნულების იარაღის მისაღებად. ასეთია მაგალითად SIG Sauer P250 SUM2 , სადაც იფორმებ ერთ იარაღს მაგრამ წამებში შეგიძლია გადააწყო იარაღი და მიიღო სრული ზომის ან კომპაქტური პისტოლეტი. უნივერსალური ე.წ. „პიკატინის“ სამაგრი ფარანის ან ლაზერით დამიზნების მოწყობილობის დაყენების შესაძლებლობით კიდე უფრო ზრდის თქვენ შესაძლებლობებს. საბრძოლო პისტოლეტების მესამე თაობის პირველი წარმოამდგენლები იყენებდნენ ორიგინალურ სამაგრებს მაგრამ დღეს უმეტესობა იყენებს ე.წ. პიკატინის სტანდარტულ სამაგრას. ხელზე მორგების საშუალებას რომ დაუბრუნდეთ მე კიდევ ერთხელ მინდა გავამახვილო ყურადღება ამ ოფციაზე, რომელსაც ბევრი არასერიოზულად უყურებს და თვლის რომ ცვლადი პანელები არის ფუფუნება რომელიც სულაც შეიძლება არ იყოს საჭირო. სინამდვილეში კი პისტოლეტი ძალიან ძნელი დასამუღამებელი იარაღია, ძალიან ბევრი ფაქტორი ხელს გიშლით ზუსტად სროლაში და ძალიან ბევრი რამე პისტოლეტის სროლის ოსტატობაში დამოკიდებულია ინსტინქტებზე და კუნთების მეხსიერებაზე. თუ პისტოლეტი მოუხერხებელია თქვენთვის მისი დამუღაბეას დაჭირდება გაცილებით მეტი დრო და ვაზნა. ამ მხრივ პისტოლეტი როგორც თოფია, თოფიდან სპორტული სროლა ისევე როგორც პისტოლეტიდან სროლა, გულისხმობს სწრაფ სროლას მოძრავ სამიზნეებზე და თუ იქ თოფი არ ერგება მსროლელს ის ვერ აღწევს მაღალ შედეგს. ასეა პისტოლეტიც თუ ის როგორც იტყვიან  არ ჯდება ხელში ასეთი პისტოლეტით მსროლელი შედეგს ვერ მიაღწევს. სწორედ ამიტომ ცვლადი ტარის პანელები არის კარგი და ძალიან საჭირო რამე.

ნამსახურეობა გულისხმობს იმას რომ პისტოლეტი უნდა იყოს გამოცდილი ექსპლუატაციაში სხვადასხვა ძალოვანი სტრუქტურების მიერ გარკვეული პერიოდის განმავლობაში, იმიტომ რომ ჯარისკაცი, კურსანტი ყოველთვის გატეხავს და გააფუჭებს იმას რისი გატეხვის და გაფუჭების სულ მცირე ალბათობა მაინც არსებობს. შესაბამისად იარაღი, რომელიც გადის სამხედრო/პოლიციურ სამსახურს მუდმივი კონტროლის და დაკვირვების ქვეშ იმყოფება. ნებისმიერი პატარა ხარვეზი, არასრულყოფილება ეგრევე იჩენს თავს და სწორდება ამ პისტოლეტის შემდეგ გამოშვებებში. იმის თქმა არ მინდა, რომ ასეთი იარაღი უფრო ერგონომიულია და მოსახერხებელი უბრალოდ ის როგორც წესი ძალიან გამძლეა. ამის კლასიკური მაგალითია Beretta 92FS, რომელიც ძალიან საიმედო და გამძლეა მაგრამ ერგონომიულად ის არ შეიცვალა და სამხედრო პერსონალისთვის კარგად არის ცნობილი მისი მინუსები, მაგალითად მცველის განლაგება, რომელიც ადვილად ირთვება საკეტის გადატენვისას, ხელთათმანებიანი ხელებით ბერეტასთან მოპყრობა ძნელია და მცველი კიდე უფრო მოუხერხებელი ხდება.

მდგრადობა ექსპლუატაციიის მიმართ გულისხმობს გამძლე კოსნტრუქციას, გამძლე დარაფვას, გამძლე მჭიდებს, რომლებიც უძლებენ პრაქტიკულ ვარჯიშებს და ამით გამოწვეულ დატვირთვას, ანტიკოროზიულ თვისებებს და უნარს იმუშაოს მინიმალური მოვლის პირობებშიც კი (აბსოლუტური უმეტესობა მესამე და მეორე თაობის საბრძოლო პისტოლეტების ზეთს საერთოდ არ საჭიროებს საიმედო ფუნქციონირებისათვის). იარაღის ფოლადის ნაწილები უნდა იყოს დაფარული მდგრადი ანტიკოროზიული დაფარვით. ქრომირებული ლულა პლუსია მაგრამ არა გადამწყვეტი ვინაიდან ზოგი კომპანია იყენებს მეტალის ზედაპირის დამუშავების ისეთ თექნოლოგიას, რომელიც ასევე მშვენივრად იცავს ლულის არხს ცვეთისგან, ნესტისგან და დენთის წვის პროდუქტების ზემოქმედებისგან.

სამიზნე მოწყობილობები არის პისტოლეტის ძალიან მნიშვნელოვანი ნაწილი. პისტოლეტის ეფექტური სროლის მანძილი ძალზედ შეზღუდულია, ხოლო ზუსტი და სწრაფი სროლა პისტოლეტიდან ძალიან რთულია. თუ პისტოლეტი არ არის აღჭურვილი ადეკვატური სამიზნე მოწყობილობებით მისი ეფექტურობა კიდე უფრო მცირდება. ასევე ეს კრიტერიუმი გულისხმობს საჭიროების შემთხვევაში სხვა ტიპის სამიზნე მოწყობილობების დაყენების საშუალებას, პისტოლეტის გადაკეთების გარეშე, ანუ მოხსენი ძველი – დააყენე ახალი.

 საბრძოლო პისტოლეტი უნდა იყოს ზუსტი და აძლევდეს მსროლელს საშუალებას ისროლოს ხელმისაწვდომი ვაზნებით ქირურგიული სიზუსტით 15 მეტრის მანძილზე (ე.წ. Brain Shot) და გარანტირებულად მოარტყას სილუეტს 50 მეტრის მანძილზე.  იდეაში აღნიშნული უნდა შეძლოს მსროლელმა ხოლო იარაღმა უნდა მისცეს მას ასეთი სროლის საშუალება. რა თქმა უნდა სიზუსტეზე ბევრი ფაქტორი მოქმედებს, ერთია თანდაყოლილი სიზუსტე და როგორ ისვრის პისტოლეტი დაზგიდან და მეორეა როგორ ისვრის პისტოლეტიდან კონკრეტული მსროლელი, აქ როლს თამაშობს სამიზნე მოწყობილობების ფორმა, სასხლეტი და ა.შ. ამრიგად სიზუსტის მოთხოვნა უკავშირდება არა მარტო პისტოლეტს არამედ ასევე მის მფლობელს. საჭირო სიზუსტე უნდა მიღწეულ იქნას იმ ვაზნებით, რომლებიც ყველაზე ხელმისაწვდომია მსროლელისთვის.

იარაღი უნდა გამოირჩეოდეს კარგი სროლისუნარიანობით. რა არის ეს სროლისუნარიანობა? ან მოდით ვიკითხოთ რისგან შედგება კარგი სპორტული აავტომობილი? ძრავი სხარტად რეაგირებს აქსელერატორის დაჭერაზე, მანქანა კარგად უხვევს, არ იქნევს ტრაკს და არ იხრება ზედმეტად მოსახვევებში, კარგად კრიფავს სიჩქარეს, ეფექტურად ამუხრუჭებს, მოცურების საწინააღმდეგო სისტემა არ ირთვება ზედმეტად ადრე. რითი მიიღწევა ეს ყველაფერი? ბალანსით, დაბალი სიმძიმის ცენტრით, განიერი შასით, ძლიერი ძრავით, რომელიც შეესაბამება მანქანის წონას, აგრეგატების ისეთი განლაგებით რომ წონა იყოს თანამბრად გადანაწილებული და ასე შემდეგ. ყველაფერი ეს ქმნის ჯამში კარგ სპორტულ მანქანას რომლის სწრაფად ტარება სიამოვნებას განიჭებთ. ზუსტად ასეთი ელემენტები გააჩნია პისტოლეტს, რომლის წყალობითაც პისტოლეტიდან სროლა და ვარჯიში სხვადასხვა ტაქტიკური სცენარების იმიტაციით არის ადვილი და სასიამოვნო. პისტოლეტი ადვილად და სწრაფად იტენება, სწრაფი სროლისას იარაღი კარგად კონტროლდება და სწრაფად თითქოს თავისით ბრუნდება დამიზნების ხაზზე.   ამის მისაღწევად მართვის ელემენტები უნდა იყოს ადვილად მისაწვდომი და არ ითხოვდეს მეორე ხელის დახმარებას ან იარაღის ჭერის მნიშვნელოვნად შეცვლას, ტარის ნაწილი რომელშიც თავსდება მჭიდი უნდა იყოს განიერი რომ თუნდაც სიბნელეში მჭიდი ადვილად „შეაგდოთ“ იარაღში, ლულის ღერძი უნდა იყოს დაბალი, რომ იარაღი არ დახტოდეს, ტარის კუთხე უნდა უზრუნველყოფდეს პისტოლეტის ბუნებრივ ჭერას ისე რომ გასროლის შემდეგ ის ადვილად/ბუნებრივად ბრუნდებოდეს სამიზნეზე, სასხლეტი არ უნდა იყოს ძალიან მძიმე და ძალიან მსუბუქი, არც ძალიან გრძელი და არც ძალიან მოკლე სვლით, უნდა გაძლევდეთ საშუალებას მიაღწიოთ მის მოულოდნელ გააქტიურებას (ე.წ surprise break) ისე რომ მიზანი არ აგერიოთ. არის კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი ასპექტი. პისტოლეტი უნდა იყოს მოხერხებული  როგორც სროლაში ასევე დაბრკოლებების აღმოფხვვრაში. მჭიდი ისე უნდა იჯდეს ტარში, რომ ადვილი იყოს მისი ამოძრობა თუ მოხდა ორმაგი მიწოდება. ალბათ ყველაზე პირველ საბრძოლო პისტოლეტს,  ”პარაბელუმს”, ტყვილა არ აქვს მჭიდის ქუსლის ასეთი სპეციფიური ფორმა. მის შემქნელი ათვითცნობიერებდა პრობლემებს რომლებიც მოყვებოდა ავტომატიკის ასეთი სქემის გამოყენებას და ისე შეასრულა მჭიდი რომ დაბრკოლების შემთხვევაში მისი ამოძრობა იქნებოდა შედარებით ადვილი. ასევე მაგალითად საექსტრაქციო ფანჯარა უნდა იყოს დიდი, რომ მასრამ დაბრკოლების გარეშე დატოვოს სავაზნე. საკეტი უნდა იძლეოდეს საშუალებას მას კარგად მოკიდოთ ხელი რომ მეტი ძალა დაატანოთ და გახსნათ ის თუ მოხდა მიწოდებისას ვაზნის გაჭედვა. პისტოლეტს არ უნდა ქონდეს ბასრი კუთხეები, რომ სტრესულ ვითარებაში გაჭედილ პისტოლეტთან ჭიდაობისას არ დაიზიანოთ ხელი. კარგი სროლისუნარიანობა უნდა გამოიხატებოდეს იმაში რასაც ქვია საბრძოლო სიზუსტე (combat accuracy). ზუსტი განმარტება ამ ტერმინის არ არის მაგრამ ჩემი აზრით ამაში იგულისხმება რომ მსროლელმა უნდა შეძლოს სტრესის პირობებში მაქსიმალურად სწრაფად მოათავსოს ტყვიები 15 სმ-ან ჯგუფში, იპოვოს ბალანსი სიზუსტესა და სიწრაფეს შორის.  15 სმ-ნი ზღვარი გაძლევთ გარანტიას, რომ მოწინააღმდეგს მოხვდება ტყვიები მასის ცენტრში, იდგება ის პირდაპირ თუ გვერდით თქვენს მიმართ. თუ იარაღი კარგი სროლისუნარიანობით გამოირჩევა, სისწრაფე იქნება მაღალი საბრძოლო სიზუსტის შენარჩუნებით ანუ პისტოლეტი იქნება უფრო ეფექტური იარაღი.

მე ბოლომდე არ ვიყავი დარწმუნებული ღირდა თუ არა სროლისუნარიანობის შეყვანა კრიტერიუმების სიაში ვინაიდან ამ კრიტერიუმის შეფასება ობიექტურად ძალიან ძნელია, მაგრამ ეს “8 კრიტერიუმის კონცეფცია” არის ჩემი პირვლი მცდელობა მოთხოვნების და შეფასების სისტემის ჩამოყალიბების და შეიძლება მომავალში მე ის შევცვალო, გავაუმჯობესო ან ამას გააკეთებს ვინმე სხვა, ჩემზე უკეთესად.  ბლოგზე მომავალი ტესტირებები საბრძოლო პისტოლეტების განხორციელდება ამ კრიტერიუმების გამოყენებით. ეხლა მხოლოდ დავამატებ რას არ აქვს მნიშვნელობა და რა არ უნდა იყოს საბრძოლო პისტოლეტზე. არ აქვს მნიშვნელობა ჩარჩო პოლიმერის არის თუ ფოლადის, ორივეს აქვს თავისი პლუსები და მინუსები და მსროლელმა თავად უნდა გააკეთოს არჩევანი. არ აქვს მნიშვნელობა კალიბრს იქნება ის 9მმ ლუგერი თუ 10მმ აუტო, თუ მსროლელს არ აქვს პრობლემა იარაღის კონტროლის სწრაფი სროლის დროს.  რაც შეეხება იმას რაც არ უნდა იყოს საბრძოლო პისტოლეტზე ეს არის ტარის მცველი, რომელზეც უკვე გიამბეთ და კომპენსატორი.  საბრძოლო პისტოლეტი ისედაც გაბარიტული და საკმაოდ მძიმე არის და არანაირი საჭიროება კომპენსატორის გამოყენების არ არის. კომპენსატორი გარკვეულ პლიუსებთან ერტად გააჩნია გარკვეული ტაქტიკური შეზღუდვები, როგორიც არის მაღალი გასროლის ხმა, ლულის ალი და სახესთან ახლოს გასროლისას შესაძლებელია თვალების დაზიანება ან დენთის აირების დარტყმის ტალღის მიღება სახეში რაც დაგაბნევთ და მიზანს აგირევთ. კომპენსატორის ადგილია მხოლოდ სპეციალიზირებულ ან სპორტულ პისტოლეტებზე.

ბოლოს მინდა გაგაფრთხილოდ რომ საბრძოლო პისტოლეტს აქვს ერთი დიდი პრობლემა. ფასი. საბრძოლო პისტოლეტი არ შეიძლება ღირდეს იაფი. ზოგი გაიფიქრებს კი მაგრამ გლოკი? დიახ გლოკი ძალიან კარგი იარაღია მაგრამ ქარხნულ კომპლქტაციაში ის არ არის კარგი საბრძოლო პისტოლეტი. ისევე როგორც უმეტესობა სხვა საბაზისო მოდელები პოპულარული პისტოლეტების. იმისთვის რომ იარაღი ღირდეს იაფი, პისტოლეტები კომპლექტება ორი ან ზოგჯერ სულაც ერთი მჭიდით, ძალიან არასრულყოფილი სამიზნე მოწყობილობებით. ასეთი საბაზისო მოდელები გამოდგება თავდაცვისთვის და მარტივი ვარჯიშებისთვის, მაგრამ ყველა მათგანი რეალურად არის კარგი პლატფორმა მართლაც კკარგი საბრძოლო პისტოლეტის შესაქმნელად. რა თქმა უნდა საბრძოლო პისტოლეტი ვერ შეიქმნება იაფფასიანი იარაღისგან. გლოკი, სმიტ&ვესონი, ზიგ ზაუერი, სხვა კარგი რეპუტაციის მქონე მწარმოებლის მოდელები, როგორც წესი არის მაღალი ხარისხით შესრულებული იარაღები დიდი რესურსით რომელთა მოდიფიცირება ადვილია, არც ისე ძვირია და ყოველთვის კარგი შედეგი იქნება. 700 ლარიანი ბულგარული „არკუსი“ ალბათ არ იქნება კარგი კანდიდატი საბრძოლო პისტოლეტის როლზე მაგრამ უნდა გვახსოვდეს, რომ შიშველ ხელებს ქვაც ჯობია. მოერიდეთ იარაღს რომელსაც ინსტრუქციაში უწერია რომ ჭირდება რაღაც რაოდენობა გასროლების სანამ ის დაიწყებს საიმედოთ მუშაობას. საბრძოლო პისტოლეტი უნდა იყოს საიმედო პირდაპირ კოლოფიდან ამოღების შემდეგ.

მაგალითად მე მქონდა ბედნიერება მქონოდა შესანიშნავი საბრძოლო პისტოლეტი, H&K USP Expert .40S&W. განსხვავებით ტიპიური და პოპულარული საბაზისო მოდელებისგან ამ პისტოლეტს გააჩნდა მჭიდები ფოლადის სქელი ქუსლებით რომლებიც ბეტონზე ათას დავარდნას უპრობლემოდ გაუძლებდნენ. პოლიმერის ჩარჩო აღჭურვილი იყო ფოლადი „ძაბრით“ რაც უზრუნველყოფდა ზესწრაფ მჭიდის გამოცვლას. ლულაზე მოთავსებული იყო რეზინის რგოლი რომელიც აფიქსირებდა ლულას საკეტთან მიმართებაში და უზრუნველყოფდა სტაბილურად მაღალ სიზუსტეს. პისტოლეტს ეყენა შესანიშნავი რკინის რეგულირებადი სამიზნე მოწყობილობები და „ხეკლერ&კოხის“ „საასპარეზო“ სასხლეტი.  „ექსპერტი“ არის საბრძოლო პიისტოლეტი პირდაპირ ყუთიდან და ფასიც აქვს შესაბამისი. მე არ ვიძახი რომ ყველა საბაზისო მოდელის პისტოლეტი საჭიროებს მნიშვნელოვან ინვესტიციებს, მაგრამ როგორც წესი უმეტესობა არის კომპრომისი საბრძოლო თვისებებსა და ფასს შორის და აბსოლუტური უმეტესობა აღჭურვილია არადაკმაყოფილებელი სამიზნე მოყწობილობებით.

1.htm222

სამწუხაროდ ყველაზე პოპულარული სამიზნე მოწყობილობების ვარიანტი საბაზისო მოდელებზე არის ყველაზე ცუდიც. ერთი ზომის სამი ერთი (თეთრი) ფერის წერტილი. სწრაფი დამიზნებისას ცუდი ხილვადობის დროს ერთნაირი წერტილები ირევა ერთმანეთში.