დაახლოებით 5 თვე უკვე გავიდა რაც ვარ ვინჩესტერ 1300–ის ბედნიერი მფლობელი.  ვინაიდან ეს იაარაღი საკმაოდ საინტერესოა და ორიგინალურია გადავწყვიტე ერთი ორი სიტყვა დამეწერა.

Winchester 1300 არის 1200 მოდელის გაგრძელება, რომელსაც ადრე უშვებდა კომპანია Olin / Winchester. შემდგომ ამ ბრენდის გამოყენების უფლება გადაეცა კომპანია US Repeating Arms Company (USRAC), რომელმაც გამოუშვა მოდელი 1300.  მას მერე რაც კომპანიამ დახურა თავისი ქარხანა, რომელიც უშვებდა იარაღს ვინჩესტერის ბრენდით, წარმოება განახლდა Winchester Repeating Arms Co ქარხანაში.  პირველი 1300 მოდელის თოფი გამოვიდა 1978 წელს.  სულ დეფნდერის მოდიფიკაციის სამი ვერსიაა.  საბაზისო მოდელი, მოდელი Practical Defender 8 ვაზნიანი მჭიდით, რომელსაც აქვს კომბინირებული კონდახი, პისტოლეტის ტარით და სრული ზომის კონდახით და Camp Defender შაშხანის ტიპის საზმინე მოწყობილობებით.  არსებობს ასევე  ამ მოდელის თოფის 10–ზე მეტი სანადირო და სპორტული მოდიფიკაცია.

ავტორის ვინჩესტერ 1300

ასეთი კლასის იარაღს მე დიდიხანი ვეძებდი, ვათვალიერებდი თურქულ ჰატსანებს, ჩერჩილებს, ამერიკულ და მექსიკურ მავერიკ 88–ს, პირველები კი ღირდა იაფი მაგრამ ინტენსიური ექსპლუტააციიდან გამომდინარე მაინც უპირატესობას ვანიჭებდი ამერიკულ ან იტალიურ თოფებს. ბოლო ორი საკმაოდ ძვირი ღირდა და ესეც მაჩერებდა. როდესაც სახლში მომიტანეს ნამდვილი ამერიკული ვინჩესტერ 1300 შედარებით ნორმალურ ფასში მე ეგრევე ის შევიძინე.  თოფი არ იყო ახალი და არც ნახმარი.  ასეთ იარაღს მე უძახი “ხელში ნაწვალებს” ანუ ტექნიკურად ახალი მაგრამ გარედან გაცვეთილი.  როგორც წესი ასეთი იარაღის შეძენა ყველაზე დაბალ ფასად შეიძლება, რაც კარგია. 

ჩემი ვინჩესტერი არის დეფენდერის საბაზისო მოდელი. 7 ვაზნიანი მჭიდით, სულ შავი, პლასტმასის შავი “ცევიოთი” და კონდახით.  უბრალო მუშკა ხოლო ცელიკი არ გააჩნია.  აქვს 76მმ სავაზნე.  ამაზე მარტივი აღარ არსებობს. თავიდან მე კი  ვიფიქრე რომ ეხლა უნდა მოვიყვანო ის ჭკუაზე, რომ გახდეს ის რაც მე მინდა. ანუ დაუყენდეს კარგი სამიზნე მოწყობილობები, დასაკეცი კონდახი წინა ვწერტიკალური სახელური ფანარით. შემდგომმა ექსპლუატაციამ დამარწმუნა რომ ეს ზედმეტია. იარაღი ზაიან მოსახერხებელია და ასრულებს ტავის ფუნქციესბ ყოველგვარი მოდიფიკაციების გარეშე.  ცხადია აღნიშნული მოდიფიკაციები გაზრდიან იარაღის შესაძლებლობებს, მაგრამ ამ ეტაპზე მე გადავწყვიტე დამეზოგა ფული. მერე კიდე ვნახოთ რა იქნება.

თავიდან ცოტა გამიკვირდა როდესაც დავადგინე, რომ იარაღის რესივერი იყო მსუბუქი შენადნობისგან. ყველასთვის სასურველი რემინგტონ 870–ს ფოლადის რესიერი აქვს და ცნობილია იმით, რომ უძლებს ვაზნის დეტონაცოასაც სავაზნის გარეთ და აქვს ამოუწურავი რესურსი .  როდესაც მე იარაღი პირველად დავშალე მივხვდი, რომ ამ კონკრეტულ შემთხვევაში მე შემეძლო არ მეფიქრა იარაღის რესურსზე.  ვინჩესტერს აქვს უძლიერესი და გამძლე ჩაკეტვის სისტემა. იარაღს გააჩნიამასიური ფოლადის ბრუნავი საკეტი, რომელიც იკეტება პირდაპირ ლულაზე 4 საბრძოლო “უპორის” მეშვეობით. ასეთი ცაკეტვის სისტემა უზრუნველყფს იარაღის საიმედოობას და პრაქტიკულად არ ექვემდებარება ცვეთას. ასეთ შემთხვევაში მსუბუქი შენადნობის რესივერი უკვე ძალზედ აქტუალურია და სასურველი.  მსუბუქი და დიდი რესურსით მეტი რა გინდა?  ჩაკეტვის სისტემას აქვს კიდევ ერთი უნუკალური თვისება.  მოქმედებით ის უახლოვდება ინეციულ საკეტებს, როგორც ნახევრად ავტომატურ თოფებში. სასხლეტზე დაწერის მოემნტში საკეტი იხსნება და გასროლის ენერგია ნაწილობრივ იხარჯება საკეტის გახსნაზე, მსროლელმა მხოლდო ხელი უდნა წაახმაოს რომ გადატენვის ციკლი დასრულდეს.   ვინცესტერმა დაარქვა ამ სისტემას speed-pump და აცხადებს, რომ ეს არის ყველაზე სწრაფი “პომპა” მსოფლიოში და ეს ასეც არის. 3 გასროლა წამში, გინდ დაიჯერეთ გინდა არა.  გარდა ამისა ასეთი მექანიზმი უზრუნველყოფს გადატენვის ციკლის არ ნახულ სირბილეს და ძალიან პაარა ძალას საჭიროებს.  არც ერთი სხვა პოპმა არ იტენება ისე რბილად, ჩუმად და ნაზად როგორც ვინჩესტერ 1300.  პრაქტიკულად “ცევისო” მოძრაობისას იგრძნობა მხოლოდ მისი გადაადგილება და არავითარი სხვა პროცესი.  მე შევამოწმე ვანზების მიწოდება იარაღის მდებარეობის კუთხის შეცვლით, აყირავებით, ამობრუნებით. ყველა ვაზნა უპრობლემოდ მიწოდებოდა.  მიწოდების მომემნტში ვაზნა ძალიან ადრე ექცევა ექსტარქტორის ქვეშ, რომელიც საიმედოთ უჭირავს ვაზნა და მიაქ ის სავაზნეში. კიდევ ერთხელ გავიმეორებ მე ვერ შევძელი გამეჭედა ეს იარაღი. ის აბსოლუტურ საიმედოობას მაჩვენებს.

ავტორი თავის ვინჩესტერ 1300–ით.  სამხედრო ტიპის ჟილეტი მოდა არ არის,  ჟილეტს აქვს სქელი ტყავის სამხარეები, რაც იცავს მხარს ძლიერი უკუცემის დარტყმისგან.

ასეთ პირობებშიც ვინჩესტერმა უპრობლემოდ იმუშავა

არსებობს აზრი (ძირითად პოსტ საბჭოტა ქვეყნებშის სადაც “პომპა” ახალი იარაღია)  რომ ის არ არის იმდენად საიმედო, რომ სერიოზულ ნადირობაზე წაიღიო. ეს სისულელეა.  “პომპა” არის უმარტივესი სისტემის იარაღი და ძალიან საიმედოა. მე ვერ შევძელი მომეხდინა ისეთი სიტუაციის იმიტირება, რომ ჩემი ვინჩესტერი გაჭედილიყო.  არა და გარდა სპეციალური ცდებისა ეს თოფი ისედაც საკმაოდ მძიმე პირობებში უხდებოდა მუშაობა.  გამოყენებულ იქნა უამრავი ტიპის ვაზნა, მათ შორის მოკლე მასრით, გრძელი მასრით, ძველი საბჭოთა ობისგან გამწვანებული მასრებით და ასე შემდეგ.  5 თვის განმავლობაში ნასროლია უკვე დაახლოებით 350 ვაზნა ყოველგვარი პრობლემის გარეშე.  სროლისას იარაღს აქვს იდი უკუცემის ძალა, რომელიც არაკომფორტულს ხდის ხანგრძლივ ან სწრაფ სროლას.  სხვა ქვეყნებში დიდიხანი მოგონილია დაბალ მუხტიანი ვაზნები, რომელიც გამოიყენება თავდაცვისთვის და ძალოვნების იარაღში. საქართველოში გამოსავალია ან ხელით დატენვა ასეთი ვაზნების ან სრული სიმძლავრის სანადირო ვაზნების გამოყენება.  თავდაცვითი სცენარების იმიტირებისას საუკეთესო რეზულტატები იყო მიღწეული  8.5მმ კარტეჩის, ტყვიის და 0 საფანტის გამოყეენბისას. 0000 არ გამოდგა საერთოდ.  ტყვიით სროლისას, ტყვია ხვდებოდა დამზინების წერტილის მაღლა. ანუ დამიზნება საჭირო იყო სილუეტის ძირში.  8.5მმ კარტეჩი უზრუნველყოფდა 5–8 მოტყმას სილუეტში 25 მეტრამდე და 2–4–ის 50 მეტრის მანძილზე რაც სავსებით საკმარისია. 25 მეტრამდე საფანტი ნომერი 0 მთლიანად ფარავდა სილუეტის მკერდს. გაურკვეველი მიზეზების გამო საერთოდ არ გაამართლა “ოთხმა ნოლმა”.  25 მეტრზე ზევით გაფანტვა ისე იზრდებოდა, რომ საიმედო დაზიანების გარანტიას არ იძლეოდა.  ასვევ კარგი რეზულტატები იყო უფრო წვრილი კარტეჩის სროლისას. გამომდიარე იქიდან რომ ცალი მრგვალი 8.5 მმ ჭურვი უქვე დამოუკიდბელი დამაზიანაბელი ელემენტია 50 მეტრამდე მანძილზე 2–4 ასეთი მოხვედრა საკმარისია რომ ზიანი მიაყენო თავდამსხმელს. ახლო მანძილიდან ერთი გასროლის შედეგად 5–8 მორტყმა ეფექტით იგივეა რაც პისტოლეტ–ტყვიამფქვევიდან ჯერი.  ტყვილა არ არის, რომ 12 კალიბრის პომპა მსახურიბს უკვე ერთი საუკუკნა ჯარში და ცოტა უფრო ნაკლები დრო პოლიციაში და სპეც სამსახურებში.  ისიც არ არის გასაკვირი, რომ ქუჩურ ბრძოლებში ჩაბმული აშშ–ს არმიის ქვედანაყოფები გამუდმებით ითხოვენ მეტ 12 კალიბრის იარაღს და ვაზნებს.  ასევე დაცქარებულია და მალე დასრულდება ახალი ტიპის მოიერიშე თოფის მირება შეიარაღებაში. ის ქინება მსუბუქი, მაღალი ტევადობის და იმავე დროს ექნება ჰიდრავლიკური მოწყობილობით აღჭურვილი კონდახი, რაც შეამსუბუქებს უკუცემას.

ეს ვინჩესტერ 1300  გამოიყენებოდა ბრძოლაში როგორც “შეღწევის იარაღი”. ანუ მისი საშუალბეით ხდებოდა კარებების შემტვრევა და შენობაში შეღწევა. უარაღს უყებია  LOP Hogue პისტოლეტის ტიპის ტარი და მოთავსებულია ხელნაკეთ ბუდეში.

ეს სურათი ერაყშია გადაღებული.  დიდი ბრიტანეთის ყველაზე ელიტარული ქვედანაყოფის SAS-ის მებრძოლები.  დაკისრებული დავალებებიდან გამომდინარე ასეთი ქვედანაყოფები აქტიურად იყენებნ 12 კალიბრის თოფებს.

ასევე მინდა ავღნიშნო რომ  ვინჩესტერი საჭიროებს მინიმალურ მომსახურებას. უფრო ნაკლებს ვიდრე ნებისმიერი სხვა გლუვლულიანი იარაღი. როგორც წესი კარგად იწმინდება მხოლოდ ლულა. დანარჩენი სისტემა პრაქტიკულად არ ბინძურდება. 

იარაღის რესივერი შეღებილია შავ ფრად, ხოლო ფოლადის დეტალები ოქსიდირებულია.  იარაღი არ იჟანგება. ერთხელ მე მომიწია მისი წყლით გარეცხვა საველე პირობებში, იმიტომ რომ იარაღი ტალახით იყო გამოტენილი. სახლში მიტანის შემდეგ მე ის კარგად გავწინდე. კოროზიის ნიშნები ვერ აღმოვაჩინე.  ვინჩესტერი უშვებდა 1300–ებს უჟანგავი რკინისგანაც, მაგრამ მალე აღმოჩნდა რომ ასეთი თოფები უფრო მალე იჟანგება ვიდრე ჩვეულებრივი მოდიფიკაციები და ამიტომაც “უჟანგავი” ვინჩესტერების წარმოება შეწყდა.

ის ასევ ადვილად იშლება. დამრტყმელ სასხლეტი მექანიზმის მოდული დამაგრებულია რესივერში ერთი შტიფტით. მისი ამოღებისას მთელი ბლოკი გამოდის გარეთ.  საკეტი იშლება ნაწილობრივ და მთლიანად. მთლიანად დაშლა შეადრებით ძნელია და საჭირო არ არის.  არასრული დაშლისთვის საკამრისია დააჭიროთ უკნიდან ნემსას, მოხსნათ საკეტს ძირი და ნემსა გამოვა გარეთ.  სრული დაშლისთვის უნდა საკეტის ზევიდან განთავსებული ხვრელიდან დააწვეთ ფოლადის ვტულკას, რომელიც იჭერს მის შიდა ნაწილ საკეტის კორპუსში, ის გამოვა მეორე მხრიდან, რის შემდეგაც საკეტიდან ამოვარდება ექსტრაქტორის ზამბარა ხოლო საკეტი გამოვა გარეთ საკეტის კორპუსიდან.  ეს არის და ეს. დავწერე ადვილად მაგრამ აწყობა უკვე ცოტა უფრო ძნელია და საველე პირობებში ინსტრუმენტების გარეშე შეუძლებელია.

ამ სურათზე კარგად ჩანს ნაწილობრივ დაშლილი საკეტი და აევე საკეტის საბრძოლო “უპორები” და ლულის ის ნაწილი რომელზეც იკეტება საკეტი.

კონკურენტებთან შედარებით ვინჩესტერს აქვს გარკვეული უპირატესობები. პირველ როგში რბილი და სწრაფი გადატენვის მექანიზმი.  ვინჩესტერს აქვს ძლიერი ცაკევის სსიტემა და ამვე დროს ის მსუბუქია და კომპაქტური. მას აქვს 76მმ სავაზნე. განსახვავებით რემინგტონ 870–სგან მას აქვს უფრო საიმედო მასრის ამრეკლის კონსტრუქცია.  არც რემინგტონს აქვს ეს ელემენტი მაინც და მაინც სუსტი მაგრამ არასწორი აწყობისას მისი დაზიანება რემინგტონში ადვილია.  ის მაგრდება მხოლდო  ერთ წერტილში, ვინჩესერშუ ორ წერტილში, რემინგტონში ის მოძრაობს იქეთ აქეთ და მას საკეტი იჭერს თავის ადგილას, ვინჩესტერში ამრეკლი მუდამ ფიქსირებულია ორ წერტილში. რემინგტონში საკეტის შეცურებისას თუ ამრეკლზე ხელში მიჭერა დაგავიწყდა ის ექცევა საკეტის უკნა და იღუნება და თუ ის ბოლომდე ძალით შეღუნე (ვა! რატომ არ შედი საკეტი ბოლომდე???)  შიგნით და სასხლეტს გამოკარი, ის ურტყვას პირდაპირ ამრეკლს და აზიანებს მას.  ეს ეხლა სუსტი წერტილი მაინც და მიანც არაა მაგრმ ეს არის კონსტრუქციის თავისებურება, რომელიც უნდა იცოდეს რემინგტონის პატრონმა და არ ცოდნის შემთხვევაში იარაღი შეიძლება მწყობრიდან გამოვიდეს. ვინჩესტერს ესეთი თავისებურება არ აქვს.   მოსბერგს უწუნებენ ხარისხს, ვინჩესტერი ძალიან კარაგდ არის დამზადებული, თუმცა მე ვისურებდი მოსბერგის ტიპის დამცველის ღილკს. თუმვა ვინჩესტერის დამცველიც თავის ფუნქციას ასრულებს.  გარდა ამისა ვინჩესტერი არის ბრენდი, ისტორია. ბავშობაში არავის არ უნატრია ვინჩესტერი? ჯერ თვითონ სახელის ჟღერადობა როგორი იყო? რაღაცა უცხო, მიმხიდველი იყო ამ სახელში.  ეხლა კიდე აი ბატონო ნამდვილი ამერიკული ვინჩესტერი სახლში გიდევს.  მოკლედ ამ იარაღმა ამ მხრივაც საკმაოდ კარგი ემოციებით დამასაჩუქრა.  :–)

საერთოდ უნდა ითქვას, რომ ასეთი ტიპის თოფი საკმაოდ უნივერსალურია საქართველოს პირობებში.  ანუ ის შეიძლება გამოყენებულ იქნას ერთდროულად, როგორც თავდაცვის იარაღი (ის ფორმდება ტარებით, განსხვავებით მოკლელულიანი იარაღისგან, თუმცა რა იგულისხმება ტარებაში ბოლომდე გაურკვვეველია), როგორც სანადირო იარაღი და როგორც გასართობი იარაღი. რა თქმა უნდა ის ვერ აჯობებს ბოლო ორ დისციპლინაში სპეციალიზირებულ თოფებს მაგრამ საშუალო ან დამწყები მსროლელისთვის/მონადირისათვის თავის საქმეს იზავს. მაგალითად მე მაქვს კარგი გამოცდილება მოკლე მოსბერგით მწყრზე ნადირობისას. ასევე დავრწმუნდი რომ 50 მეტრამდე იარაღი შესანიშნავად ისვრის კარტეჩს და ტყვიას.  ასე რომ ნამდვილად არ ღირს ამ იარაღის ჩათვლა, როგორც სუსტი თოფის.  გამოდგება ყველაფერში ნამდვილად.  საქართველოში ასეთი კლასის იარაღს ვერ აფასებენ, ვგულისხმობ ზოგადად ყველა მოდიფიკაციის “პომპას”.  ეს იარაღი მოითხოვს სპეციფიურ უნარჩვევბს მისი უსაფთხო ოპერირებისათვის.  ასეთი ტიპის იარაღი შედარებით გვიან გამოჩნდა და ამიტომაც უბრალოდ ჯერ ფეხი არ მოიკიდა, თუმცა მე ბოლო დროს დავინახე რომ ბევრმა ადამიანმა შეიძინა “პომპები” და დაიწყეს ამ იარაღის დაფსება.  მართლაც რა უნდა იყოს ცუდი მსუბუქ, კომპაქტურ და საიემდო 4 – 8 ვაზნიან 12 კლაიბრის თოფებში, რომლებიც თითქმის ისეთივე საიმედოა, როგორც ორ ლულიანი თოფი და არ ჭირდება ვაზნების დიეტა, როგორც ნახევრად ავტომატურ და ბევრად უფრო ტექნიკურად რთულ, მასიურ და მძიმე თოფებს.  გამონაკლისი ალბათ თოფებია ინერციული საკეტით, რომლებიც ასევე ძალიან მსუბუქი, საიმედო და მარტივებია.  თუმცა იტალური “პოლუავტიომატის” ფასად მოგივა 2–3 “პომპა” ასე, რომ ურჩევ ყველას უარი თქვას სტერეოტიპებზე  და მიაქციოს ყურადღება ამ ტიპის იარაღს, ეს იარაღი ამას ნამდვილად იმსახურებს.

აღნიშნული თოფი ჩემს მიერ შეძენილ იქნა დაახლოებით ორი კვირის წინ მარაზიაში, რომელიც ელბაქიზეს დაღმართზე მდებარეობს.  მანამდე დაახლოებით ერთი კვირა დავეძებდი რაიმე გლუვლულიან თოფს, რომელიც გამოდგებიოდა გსართობად, საჭიროების შემთხვევაში, როგროც თავდაცვის იარაღი და ასევე ნადირობისას. ორ ლულიანი თოფი კატეგორიულად არ მინდოდა. ნახევრად ავტომატუირ თოფები ძვირი ღირდა თან საკმაოდ დიდებია და მოიუხერხებელი. მოკლედ ტავიდანვე გადავწყვიტე სტერეოტიპებზე უარი მეთქვა და რაიმე თურქული “პომპა” მეყიდა.  Akkar–ი მომეწონა იმიტომ, რომ ზომერ ფასში (700 ლარი)  მე მომდიოდა საკმაოდ კარგი ხარსხის “პომპა”  დასაკეცი კონდახით, შაშხანის ტიპის მუშკა ცელიკით, 6 ვაზნიანი, 47 სმ–ნი ლულით და 76მ–ნი სავაზნეთი. ლულაზე საკმაოდ უცნაური ფორმის “ნასადკა” აქვს, რა როლს ასრულებს არ ვიცი ნამდვილად, ვერც წარმომიდგენია. დასაკეცი კონდახი, დაკეცილ მდგომარეიობაში იქცევა გადასატან სახელურად. სროლა შესაძლებელია დაკეცილი კონდახითაც.  ტექნიკუად ჩემი იფნრომაციით Akkar–ი არის იტალიური Fabarm-ის წამროებული “პომპების” კლონი.  რაზეა ლაპარაკი სურათიდანაც ჩანს, რომ ის საკმაოდ სიმპატიურად გამოიყურება, ხარსხი კარგი ჩანდა და თოფი ეგრევე გავიფორმე და სახლში მივიტანე.  თვითონ მისი მწარობელი თურქული კომპანია Akkar Silah San. Ve Tic Ltd. Sti საკმაოდ ცნობილი თურქული კომპანიაა. მისი წარმოებული ნახევრადავტომატური თოფები Altay წარმატებით იყიდება რუსეთში და უკრაინაში. უკრაინაში Akkar–ის მიერ მიწოდებული ნაწილებსიგან ადგილზე იწყობა თოფები. ასვე Akkar–ის თოფები იყიდება აშშ–ში საკმაოდ ცნობილი კომპანიის Charles Daly–ის სახლით. Akkar–ი ასევე დიდი რაოდენობებით იყიდება ახლოაღმსოავლეთში. youtube-ზე აღმოვაჩიენ ბევრი ვიდეო სადაც ფილიპინელები იყენებენ ამ თოფებს პრაქტიკული სროლის შეჯიბრებებში.   ანუ იმის თქმა მინდა, რომ Akkar–ი რამე იაფაფსიანი სარდაფში დამზადებული ნახევრადფაბრიკატი ნამდვილად არაა. ყველაფერი ერთი შეხედვით ნდობის საბაბს იძლეოდა. მაგრამ ყველაფერი წინ იყო.

ჩემი Akkar Karatay Taktik. კონდახი გაშლილია.

როგორც უკვე ვთქვი გარეგნულად უნაკლო იყოს, სუფთა და ლამაზი. ლულა შიგნიდან ასევე კარ შთაბეჭდილებებს ტოვებდა. რა გასაკვირია რესივერი იყო მსუბუქი შენადნობის. მგონი მხოლოდ რემინგოტნი დღემდე გამოდის ფოლადის რესივერით.  ერთი შეხედვით მართლა კარგ რამეში დავხარჯე ფული. პრობლემები მერე დაიწყო. ფუნქციონალურობაზე შემოწმებისას გამოვლინდა პრობლემა. არ მიეწოდებოდა მჭიდიდან ვაზნა. უფრო მცირე მეორე პრობლემა გამოიხატა ათლილ ვაზნებში, ანუ მიწოდებისას ვაზნა ედებოდა სავაზნის პირს და ის მას პლასტმასას ათლიდა. ცხადია პირველი პრობლემა უფრო მნიშვნელოვანი იყო. ეხლა პირველი რჩევა ჩემგან:  თუ ასეთი რამე მოგივიდათ ეგერევე მოკიდეთ თოფს ხელი და წაიღეთ მაღაზიაში და მოითხოვეთ  ფულის დაბრუნება ან სხვა თოფი. ეს ქინება ყველაზე ონივრული და უპრობლემო გზა. მე სხვა გზა ავირჩიე ანუ წავედი პრინციპზე.  ვიმეორებ ეს არასწორი გზაა და დიდი ალბათობიტ დრცებით ხელში გაფუჭებული და უვარგისი იარაღით ან უკეთეს შემხტვევაში ბევრი წვალება და ფულის ხარჯვა მოგიწევთ!  ჯერ ვიფიქრე რომ თოფი ახალია და პრობლემა თავისით გაქრებოდა, ამიტომაც ორი დღე  ინტენსიურად ვამუშავებდი თოფს სახლის პირობებში. პრობლემა არ გაქრა.  ცხადია თოფს ამ ორ დღეში გაუჩნდა ცვეთის ნიშნები. პერსპექტივა მაღაზიაში მისვლისა და იქ გატრაკებისა არ მახარებდა თან ვხვდებოდი, რომ პრინციპში მოუგვარებელი არაფერი არ ჭირდა. გადავწყვიტე ბოლომდე წავსულიყავი და ან გამეკეთებინა თოფი ან ის ბოლომდე გამენადგურებინა. ნეგატიური გამოცდილებაც გამოცდილებაა,  ასე ვიმშვიდებდი თავს.  მოკლედ პირველ რიგში დაუსვი დიაგნოზი. პრობლემა კომპლექსური აღმოჩნდა. Akkar–ის მიწოდების სისტემის ორი ძირითადი ელემენტია ვაზნების ფიქსატორი და ინტერცეპტორი, განლაგებული რესივერში, დამაგრებული ორი შტიფტით,ზამბარიანი რკინის ორი ფირფიტა. ინტერცეპტორი ძლიერი ზამბარის ზემოქმედებით გვერდიდან აწვებოდა ვაზნას, როდესაც ის იწყებდა მჭიდის ზამბარის ზემოქმედებით მჭიდიდან ამოსვლას. შესაბამისად ის გამოდიდოა 5–6 მმ–ით და იჭედებოდა. ასევე პრობლემებს ქმნიდა ფიქსატორი. აქ უკვე ზამბარის ძალა არ ყოფნიდა რომ გათავისუფლებული ფიქსატორი დაეწია და ვაზნა გაეთავისუფლებინა.  ვაზნის ფიქსატორზე დაწოლის ძალა საკამრისი იყო რომ ფიქსატორი დარჩენილიყო დაკეტილი. ცხადია ეს ორივე ფაქტორი სავალალო გავლენას ახდენდა მიწოდების საიმედოობაზე.  ანუ იშვიათად თუ ხდებოდა ერთი მჭიდის გაჭედვის გარეშე დაცლა.  მას შემდეგ რაც დავრწმუნდი რომ დიაგნოზი სწორედ დავსვი, შეუდექი მკურნალობას. ამოვიღე ორივე შტიფტი, დავშალე ინტერცეპტორიც და ფიქსატორიც. გავაპრიალე ბუდეები, რომელშიც იჯდა ორივე ნაწილი, რომ წინაღობა შემემცირებინა. მთლიანად გაპრიალდა ორივე დეტალი. განსაკუთრებით ის ადგილები, რომლებიც ეხებოდა ვაზნებს. გავწელე ფიქსატორის ზამბარა, რომ მას მეტი ძალა დაეტანებინა. ინტერცეპტორი ამუშავდა ეგრევე მაშინ, როდესაც ფიქსატორი სამჯერ მოვხსენი და დავაყენე სანამ ის ამუშავდა.   მანამდე ნელ ნელა უცვლიდი პირის ფორმას. ეხლა კი თითქოს დიდი არაფერი არ იყო მაგრამ საკმაოდ ბევრი ვიწვალე, ჯერ მარტო ინტერცეპტორის ჩასმა და შტიფტის გაყრა იყო დამერწმუნედ საკამოდ რთული ოპერაცია სახლის პირობებში. დამჭირდა “ფსევფო–შტიფტის” დამზადება რომ ეს ოპერაცია ჩამეტარებინა. როდესაც საბოლოოდ ავაწყვე თოფი, სემდგომი ტესტირებისას ასევე შევნიშნე რომ 8 ნცალი 12 კალიბრის ვაზნა, რომელსაც ვიყენებდი ტესტირებებისას იმდენჯერ გავატარე თოფში რომ მათი მასრები იყო დეფორმირებული იმ ადგილებში სადაც მას ახებოდა ფიქსატროი და ინტერცეპტორი, ასე რომ ეს ფაქტორიც მოქმედებდა უარყოფუთად. ცხადია, როდესაც შევიძინე ახალი ვაზნები პრობლემა საერთოდ გაქრა. ხო და კიდევ, დამატებით გავაპრიალე მჭიდის ის ნაწილი საიდანაც ვაზნების მიწოდება ხდებოდა. ყველაფერმა ამან ჯამში საგრძნობლად დაარბილა თოფის მუშაობა  გარდა იმისა რომ მიწოდება აბსოლუტურად საიმედო გახდა. ათლილი მასრების პრობლემაც მოგვარდა შესაბამისი ადგილის პოლირებით. ანუ სამ დღიანი წვალება დასრულდა.  ძნელია ავღწერო საკუთარი თავით, როგორი კმაყოფილი ვარ ეხლაც.  მერჩივნა თავად მომეგვარებინა ეს პრობლემა ვიდრე მერბინა მაღაზიაში ან ხლოსნებთან, რომლებიც ვინ იცის რამდენ ფულს მომთხოვდნენ და როგორ გააკეთებდნენ. რა დასკვნების გამოტანა შეიძლება აქიდან? თუ მე ადრე ყველას ურცევდი თურქული თოფების შეძენას ეხლა ვურჩევ ყიდვამდე კარგად შეისწავლონ კონკრეტული იარაღი.  ვიმეორებ დამზადების ხარისხი ბევრად უკეთესია რუსულ თოფებზე, მაგრამ როგორც თვითონ რუსები იტყვიან, требует напилинга, ანუ ცოტა წვალება იქნება საჭირო, რომ იარაღმა იმუშაოს. კარგია თუ გაქვს სურვილი და უნარი თავად მოაგვარო ასეთი პრობლემები, მაგრმა ყველაზე კარგია თავი დაიზღვიო და კარგად შეამოწმო რასაც ყიდულობ, ხოლო პრობლემის არსებობის შემთხვევაში ჯობია თოფი მაღაზიაში დააბრუუნოთ. უნდა აღინიშნოს, რომ  თურქული თოფების ხარსხი ბოლო წლებში ძალიან გაიზარდა, მაგრამ, როგორც ეს პატარა ისტორია ადასტურებს ბრაკის ალბათობა არის. ანუ ხარსხის კონტროლის პრობლემა არსებობს.  ამიტომ ჩვენ თვითონ შევამოწმოთ.

ეხლა გადავიდეთ მთავარზე – ანუ სროლებზე

პირველ გასვლამდე მე სიმართლე გითხრათ ყველაფრის მერე ცოტა არასერიოზულად უყურებდი უკვე ჩემ Akkar–ს. მაგრამ მან ძალიან გამაკვირვა.  ერთის მხრივ უცნაური და მოუხერხებელი კონდახი სროლისას საკამოდ კარგად იქცეოდა.  თოფის მასა ახშობდა უკუცემის ძალას და სროლა უფრო კომფორტული იყო ვიდრე ვინჩესტერ 1300–დან. თავისთავად ცხადია ხრახნილლულიანებს მიჩვეული ძალიან ადვილად შევეწყვე Akkar–ის სამიზნე მოწყობილობებს.  რა თქმა უნდა მონადირეებს ასეთი სამიზნე მოწყობილობები თოფზე არ მოეწონებათ.  მარტივი მუშკა და პლანკა ბევრად უკეთესია ფრინველზე სწრაფი სროლისას მაგრამ მე რასაც მიჩვეული ვარ ის მირჩევნია.

სულ სადღაც 60–მდე ვაზნა გავისროლე. კარტეჩი, 10 ნომერი და “სლაგები”.  სროლა მიმდინარეობდა 25 35 მეტრიდან. გამოყენების სპეციფიკა სწორედ ასეთ მანძილებს გულისხმობს ა შორიდან სროლა არ მიცდია თუმცა მომავალში რა თქმა გავარკვევ Akkar–ის შესძლებლობებს შორ მანძილებზე.  რა თქმა უნდა თოფი ფუნქციონირებდა უპრობლემოდ. დამატებით 25 მეტრიდან 10 ნომრით გაუსწორდი ძველ კომპაქტ–დისკებს. ერთი გასროლა დისკს მტვერად აქცევდა, რამაც დამარწმუნა, რომ ერთადერთი ნადირობა, რომელიც მომწონს ანუ ნადირობა მწყერზე აუცილებლად რეზულტატიური იქნება .

ეს 25 მეტრიდან ნასროლი Bornaghi-ის 9მმ–ნი კარტეჩი

იგივე ტიპის ვაზნა უკვე 35 მეტრიდან. 35 მეტრზე ნასროლი კიდევ უფრო უკეთესი გამოვიდა. ძირში არის 35 მეტრიდან ნასროლი ორი “სლაგი”.

პრინციპში იარაღი მისროლილი იყო ანუ ტყვიას და კარტეჩს თითქმის ერთნაირად ისვრის, ცელიკი მაინც ოდნავ ავწიე (ცელიკი რეგულირებადია ისევე როგორც მუშკა რაც ძალიან კარგია), იმიტომ, რომ ტყვიის სროლა მაინც მეტ სიზუსტეს მოითხივს.  ჯამში Akkar–მა აღიდგინა რეპუტაცია ჩემ თვალებში, ასეთ კარგ რეზულტატებს მე არ მოველოდი ნამდვილად.

ყველაფრის მერე მაინც კმაყოფილი ვარ. თოფი მუშაობს. ისვრის კარგად, გამოცდილებაც და გაკვეთილიც კარგი მივიღე, ისტორიაც ალბათ საინტერესო გამოვიდა.

პს

გარკვეული პერიოდის შემდეგ შემიძლია ცემი სუბიექტური ვერდიქტი გამოვიტანო აღნიშნულ იარაღზე. ის გამოდგება როგორც გასართობი იარაღი, იმისთვის, რომ იდოს სახლში და იშვიათი ნადირობისთვის. სამწუხაროდ მე ჯერ ბოლომდე ვერ ვენდობი თურქულ თოფს ვინაიდან მე ვგულისხმობ მის ინტენსიურ ექსპლუატაციას ასე, რომ  მ პირადად ვხურავ თურქული იარაღების თემას.

ძალიან მიყვარს და ყოველთვის დიდი ენტუზუაზმით უდგები ხოლმე ელახული მოუვლელი იარაღის აღდგენას. აღდგენას ვეძახი ჟანგის მოშორებას, იარაღის გაწმენდას, ხის რესტავრაციას და მცირე კოსმეტიკურ სამუშაოებს. წმენდა ძველი იარაღის ადვილი არ არის, არ გეგონოთ რომ ეს ადვილად ხდება. მანდ საკმაოდ ბევრი საშუალება და ინსტრუმენტია საჭირო. ერთხელ 1984 წელს გამოშვებული და მას მერე გაუწმენდავი თოფს ვწმიდნავდი ერთი კვირა. თავდაპირველად საერთოდ არ მუშაობდა და საშინლად გამოიყურებოდა მაგრამ გამხმარი და გაქავვებული ტაოტრის ქვეშ პრაქტიკულად ახალი თოფი იმალებოდა. მოკლედ თემას რომ დაუბრუნდე, ხელში ჩამივარდა 1955 წელს გამოშვებული საბჭოთა მცირეკალიბრიანი შაშხანა ტოზ–8.  ლულა აქვს დაახლოებით 64 სმ. სქელი კედლებით, ძალიან უხეში დიდი და მძიმე კონდახით. კუსტარულად აქვს დაყენებული სპორტული დიოპტრიული სამიზნე. შაშხანა სევიძინე და გავიფორმე. შემდეგ კი ჩაუტარე შემდეგი სამუშაოები:

1. მთლიანად გადაკეთდა კონდახი, შეიღება და გაილაკა. ავირჩიე მსუბუქი და კლასიკური დიზაინი, მორგებული სპეცილაურად ჩემთვის, ანუ მარცხენა მხრიდან სასროლად. ხის დამუსავების ბოლო პროცედურა მე თვითონ გავაკეთე, დანარჩენზე ხელოსანმა იზრუნა.

2. იარაღს ქოპნდა მცირე ლუფტი, ჰორიზონტალური “ლუფტი” გამოსწორდა ხეში დატეხილი ბრიტვის ფირფიტების ჩაწეპებით, ვერტიკალური ლუფტი გამოირიცხა ტყავის “სალნიკის” დაყენებით.

3. იარაღს არ ქონდა უკანა ხრახნი, რომელიც ნაყიდი იქნა ელიავაზე და დაუყენდა მცირე გადაკეთების შემდეგ.

4. მთლიანად დავშალე და გავწმინდე  დიოპტრის მექანიზმი.

5. “ვიურტის” სითხით, WD-40–ით და ნეიტრალური ზეთით გავწმინდე და გავაპრიალე რკინის დეტალები. ერთი ოთხი დღე დამჭირდა რომ ჟანგი მომეცილებინა.  სადაც საჭირო იყო დაფარავ “ბრუნიტონით” აღვადგინე.

6. დაფარვის გარეშე დეტალები, სასხლეტი, საკეტი და საკეტის სახელური გაიწმინდა და გაპრიალდა. ასევე გაპრიალდა კონდახის რკინის “ზატილნიკი”.

7. შავად შეიღება სასხლეტის დამცველი, გაიწმინდა და ხელახლა “გაშავდა”  ხრახნები.

8. საფუძვლიანად გაიწმინდა ლულა, თუმცა ლულა საკამოდ სუფთა ქონდა და ბევრი არ მიწვალია.

9. WD-40-ით გამოირეცხა საკეტი. სხვათაშორის საკეტიც და რესივერიც შიგნიდან გამოტენილი იყო პლასტელინის ნაირი ნივთიერებით, რაც იყო დაუმწვარი დენთის, ნაგარის და ტაოტის ნარევი.

სურათებიდან კარგად ჩანს რა იყო და რა გახდა.

აღდგენის შემდეგ:

რა თქმა უნდა სანამ ამას ყველაფერს დავიწყებდი გავსინჯე ღირდა თუ არა იარაღი წვალებად. დიოპტრმა კარგად იმუშავა. სიზუსტე არ ჩამოუვარდება ოპტიკიან კარ შაშხანას. მისროლა იყო ადვილი. კუსტარულად დაყენებული დიოპტრი აღმოჩნდა ძალიან კარგად მორგებული, სამიზნეზე გავიარე ზევით 20 სმ და არანაირი ჰორიზონტალური გადახრა არ მოყოლია.  ბოლომდე დაწეული დიოპტრით მოხვედრის და დამიზნების წერტილი ემთხვევა ზუსატდ 50 მეტრზე. ანუ დიოპტრმა საერთოდ არ მაწვალა. პირიქით საოცარი სიზუსტე მანახა.

1 სურათზე არის 10 გასროლიანი სერია 50 მეტრზე რუსული სპორტული ვაზნებით, მეორეზე ორი სერია (5+3) ყველაზე იაფი ვინჩესტერის “ჰოლოუპოინტებით”. სროლა მიმდინარეობდა გრუპების სიმცირეზე, იმ დღესვე 50 მეტრზე გავასწორე .

თავდაპირველად მინდოდა გამეკეთებინა ტაქტიკური ვარიანტი. სპორტული ორთოპედიული კონდახით, კარგი ოპტიკით და საყრდენით სამ წერტილზე. მაგრამ ვინაიდან დიოპტრმა დამაინტერესა და ყველა მოლოდინს გადაჭარბა გადავწყვიტე პირობიტად “სპორტერის” სტილში გამეკეთებინა. ელეგანტური ხის მსუბუქი და კლასიკური კონდახი, დიოპტრი და სქელი ვარმინტ ტიპის ლულა. მგონი ლამაზი იარაღი გამოვიდა. სულ დამიჯდა ზუსტად 240 ლარი. მგონი ძალიან იაფია ;–)

ps

დამატებით შევცვალე სპუსკი, ამისთვის უნდა ეუცვალო ფორმა ზამბარას ან იმ ადგილას სადაც ის რესივერზე მაგრება ჩაუდო “შაიბები”. ასევე გაპრიალდა მექანიზმის ნაწილები. სპუსკი ოდნავ დამძიმდა მაგრამ სამაგიეროდ ერთნაირად მუშაობს და უკვე მაგონებს იმ ყველაზე სასურველ გრძნობას, ანუ თითქოს შუშა ტყდებაო.